२०८१ बैशाख १२, बुधबार

थः हे क्यान्सर थुज्वःगु हस्पिटल

 
- डिल्लीरत्न तुलाधर
dtuladhar2002@gmail.com
 
क्यान्सरं जिमि दाजु निर्मलरत्न तुलाधर वंगु कछलागा त्रयोदशिकुन्हु मन्त । स्वन्तिया किजापुजाया दिनय् टन्सिल जुयाः हष्पिटल यंकूम्ह दाईयात  अन्त्यय् क्यान्सर जूगु सीदत । लिपा वयकःयात व हे क्यान्सरं यंकल ।
 
क्यान्सर छगू ग्यानापूगु ल्वय् खः । तर, व स्वयां नं ग्यानापूगु ल्वय् ला जिं उगु थायत खन, गनं बिरामीयात वासः याइ । डाक्टरयात हे हःपाः, लिधंसा नालाः, विश्वास यानाः बिरामीयात अस्पताल वा डाक्टरयाथाय् यंकी । सकसियां छगू हे जक विश्वास दइ, हस्पिटल यंकल कि बिरामीयात लनी । तर, खनेधुंकाः व भोगे यायेधुंकाः जितः क्यान्सर स्वयां व हे हस्पिटल खनाः ग्यात । जितः ला थथे तक नं तायावलकि थनया गुलिखे हस्पिटलं ल्वय् मखु, मनूयात जक मदयकाच्वन ।
 
दाईयात वासः यायेगु झ्वलय् जिं छु खना व भोगे याना, जिं थन व हे च्वयाच्वना ।
 
 
स्वन्तिया किजापुजाय दिं, दाईयात कथु स्यानाः च्वने हे मजिल । वयकलं छुं घुतके हे मफुत । बल्लतल्ल घुतकूसां बान्ता जुइगु । जि हे मज्युसेंलि जिमिसं दाईयात अस्पताल हे यंकेमाल धकाः अस्पताल ब्वाका । 
 
टन्सिल जूगु प्रष्ट हे सीदु । हष्पिटल थ्यनेधुंकाः न्हापां टन्सिलया वासः यायेमा, दाईयात स्यानाच्वंगु क्वलायेमा, छुं नये फयेमा धइगु जिमिगु मनंतुना । डाक्टरं एक्सरे, सिटी स्क्यान, ब्लड लिसेंया छुं टेष्ट यायेत च्वयाबिल । बिरामीया ल्वय् लंकेगु खःसा डाक्टर ला द्यः हे खः, जिमिसं डाक्टरं धाः थे हे याना । शरीरय् ह्वाइट ब्लड सेल म्ह्वः जूगु रिपोर्ट वल । कारण लुइकेत डाक्टरं बोन म्यारो ९स्यः० टेष्ट यायेमाः धाल । उकी नं जिमिसं ज्यू हे धया । तर, लिपा वयाः सिल, व टेष्ट ला जिपिं थ्यंगु हस्पिटलय् मजुइगु जुयाच्वन । व टेष्ट यायेगु उपकरण अले डाक्टर तक नं अन मदु धइगु सीधुंकाः जिमिसं धया – ‘गन याकनं जुइ, अन हे यंके । रिफर यानादिसँ 
 
तर, डाक्टर माने मजू । डाक्टर थम्हं हे धया नं च्वंगु दु, ‘बोन म्यारो टेष्ट याकनं यायेमाः । नत्र बिरामीयात गबले छु जुइ, धायेमफु ।’ तर अन धाःसा डाक्टरं धाःगु व टेष्ट हे जुइमखु । टेष्ट यायेत मेथाय् छ्वये हे मानि, डाक्टर हे ला मेथासं झिके यायेमानि, अन छु यानाच्वनेगु रु जिमिसं तप्यंक थूगु ला थुलि हे जक खः । तर, डाक्टरं धाःसा मेथाय् रिफर याये माने हे जूगु मखु । छाय् खः, व धाःसा व हे डाक्टर साबं हे स्यू ।
 
लिपा, जिपिं थः हे मेगु नांजाःगु अस्पतालपाखे ब्वाँय् वना । पुलांगु, तःधंगु अले डाक्टरत उत्पादन याइगु सरकारी हस्पिटलप्रति तःधंगु आश ज्वनाः अन थ्यन । छठया दिनय् इमरजेन्सीइ हे यंका दाईयात । तर, अन नं स्थिती ला थुलि भद्रगोल जुयाच्वन कि खँ ल्हानाः मब्याः । इमरजेन्सीइ बेड मगाः । छगू हे बेडय् निम्ह स्वम्ह बिरामी । दाईयात तयेत बेड हे मदु । करिब ८घौ ला ह्विलचियरय् हे तयेमाल दाईयात । इमरजेन्सीइ यंकाम्ह बिरामी ८घौ ह्विलचियरय्, थुकियात सामान्य खँ धाये फइला रु ब्लड टेष्ट, छाती एक्स रे, इसिजी लिसेंया टेष्टया ज्या जुल अन । दक्वं रिपोर्ट नं वल । भर्ना जुइत मेडिसिन डाक्टरं जिम्मा कायेमाःगु जुयाच्वन । छुं ई लिपा भर्नाया खँ जुल । तर, बेड मालेत महाभारत ।
 
न्हिनय् करिब १ताः इलय् जिपिं अन थ्यंगु, थुलितक्कया दुने इमरजेन्सीइ हे लगभग ९ताः ई जुइधुंकल । इमरजेन्सीया भिडियो एक्स रे रुम पिनेया अवस्था अथे हे । २घौ, ३घौ न्ह्यःनिसें इमरजेन्सी बिरामीया थःथितिपिं भिडियो एक्स रे रुम पिने पियाच्वंगु दु । तर, भिडियो एक्सरे रुमय् ताः यग्गानाच्वन । बहनी जुलकि इमरजेन्सीया भिडियो एक्सरे रुमया डाक्टरत न्ह्याब्लें थथे हे तनावनीगु जुयाच्वन । बिरामीया थःथितिपिन्सं तारन्ताः अनया नर्स व मेपिं डाक्टरतयत भिडियो एक्सरे रुम गबले चाली धकाः न्यंवन । तर, लिसः बीगु सुनां रु इमरजेन्सी थज्याःगु थायया भिडियो एक्सरे रुम बन्दया बन्द हे । थ्व स्वयां तःधंगु जात्रा मेगु गन स्वयेखनी रु
 
डाक्टरया हे सल्लाह कथं कन्हयकुन्हु हे दिल्लीस्थित मेदान्त अस्पताल यंका । करिब ८न्हु जिपिं अन च्वना । कथु स्याःगु व प्वाः स्याःगु छुं क्वलाःसां दाईयात ब्लड क्यान्सर जूगु धइगु खनेदत । गबलेतक्क मेदान्तय् च्वनाच्वनेगु रु अनया डाक्टरतयगु हे सल्लाह कथं जिपिं नेपालया छगू नांजाःगु व तःधंगु  क्यान्सर हस्पिटलय् वया । अबलेतक्क जिपिं सुनां नं दाईयात क्यान्सर जूगु धकाः मकनानिगु खः । तर, दुःखया खँ, छम्ह डाक्टरं हे दाईयात तप्यंक धयाबिल, ‘छितः क्यान्सर जूगु दु, किमो बीमानि ।’ डाक्टरया हे म्हुतुं बिरामीं क्यान्सर जूगु धकाः न्यनेमाःबलय् बिरामीयात गथे जुल जुइ ?
 
दाई नं डाक्टरयात धयादिल, ‘जितः धयादिल, ठिक हे जू, तर, लिपांनिसें मेपिं सुं नं बिरामीयात थथे तप्यंक क्यान्सर जुल, किमो बीमानि धयादीमते न्हां । छिकपिनिगु थज्याःगु पहलं जिपिं थज्याःपिं बिरामीया आत्मबल ह्वात्त हे कुहांवनी । जिगु आत्मबल ३सः प्रतिशतं कुहांवन ।’ 
 
उगु हस्पिटलय् जिमिसं शुरुइ हे बेड चार्ज गुलि धकाः न्यनागु खः । खतुं उकथं शुरुइ वासःया भाः, बेड चार्ज थज्याःगु खँ न्यनीमखु । तर जिमिसं न्यनागु खः ।
 
उबले जिमित लिसः वःगु खः, ‘बेड चार्ज छन्हुया १५सः तका ।’ तर, ७न्हु च्वनेधुंकाः न्हिं १५सः धाःगु बेड चार्ज ३५सःया दरं काल । ७न्हु च्वनाबलय् ख्वाः तक नं मखनाम्ह डाक्टर राउन्डय् वःगु धकाः बिलय् वय्कःया राउन्डिङ चार्ज घानाहल । 
 
हिँ मधायेकं बिल बीगु चलन हे मदुगु जुयाच्वन अन । काउन्टरया मनुखं ७न्हुया ४७द्वः तका माल धाःबलय् जिमिसं छुकिया धकाः न्यनजाः बल्ल बल्ला बिल बिल । बिल स्वयेधुंकाः जक सिल, ‘बेड चार्ज ३५सः’ धकाः । ‘अकुन्हु भर्ना यानाबलय् १५सः जक धयागु मखुला’ रु जिमिगु खँय् लिसः वल, ‘छिकपिं च्वनादीगु बेड १५सः मखु, ३५सःयागु खः ।’ 
 
न्हापा १५सः धायेगु अले लिपा ३५सः कायेगु रु जायज खँ मखु थ्व ला । छु जिपिं होटलया रुम स्वये थें हस्पिटलया रुम स्वयाः वनागु ला रु १५सः धायेधुंकाः हस्पिटलं गुगु बेडय् तल, जिपिं व हे बेडय् च्वनागु खः । तर, धेबा पुलेगु इलय् तिनि जिमिसं सिल, जिपिं ठगे जुल ।
 
दाईयात बेड ल्याः ४०५य् तःगु खः, गन भुजिं वःगु वलं । जिमिसं छन्हु ख्याः याये थें ध्याचू नं नकागु खः, ‘थन मनूया जक वासः याइ धकाः च्वनाः ला भुजिंया नं वासः याः ला ?
 
मेगु छगू प्रसंग नं न्यनेबहःजू क्यान्सर हस्पिटलया । मेदान्त अस्पतालं ल्वःमंके हे मज्यूगु धकाः छुं वासः ब्यूगु खः । तर, अन वयेधुंकाः फरक कम्पनीया वासः सिफारिस यात ।
 
न्हापा किमोया लागिं १४÷१५ लख तका तुइ धाःगु खः । तर, लिपा दाई नं किमो कायेमखु धायेधुंकाः किमोया भाः थुलितक्क कुहांवल कि दक्कले लिपा ला ४०द्वः/५०द्वः तकाया किमों नं ज्या यायेफु हं । थ्व खँ न्यनाः जितः ला रत्नपार्कया फुटपाथय् लं न्यानाच्वनागु थें तायावल । हस्पिटलय् वासः यायेगु भाः नं मोलमोलाइ । १४÷१५ लखं कुहां वयाः ४०द्वः/५०द्वः तका ।
 
डाक्टरं क्यान्सर धायेधुंकाः दाईया आत्मबल ह्वात्त हे कुहांवनाः वयकःया तँसा वासः यानाच्वने आवश्यक हे मताल जुइ । ‘जि म्वाइगु ख हे मखु, छाय् परिवारयात आर्थिक बोझ बीगु रु’ सायद दाई नं थथे हे बिचाः यानादिल जुइ । जिपिं ७न्हु हस्पिटल च्वनाः छेँय् लिहां वयाः । वयां छुं दिं लिपा हे दाई थ्व अनित्य संसार त्वःताः झाल, दाई मन्त ।
 
दाईया वासः यायेगु झ्वलय् हस्पिटलय् जिं छु खना, भोगे यानाः, व धुंकाः जितः ताल, थनया महाक्यान्सर ला थज्याःगु हे हस्पिटलत खः, गुकिं ल्वय् मखु, मनूतयत सिधयेका च्वंगु दु ।