बिक्रमं समाजय् यानावंगु योगदान सदां लुमनाच्वनी
किरण शाक्य
छम्ह नियती, समाज व समयपाखें ठगय् जूम्ह पत्रकार पासा बिक्रम शाक्यया लुमन्तिया आगं लिबाक्क जूसां प्वलाच्वना ।
सम्भवत असोजया १५ गते जुइमाः, नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूया केन्द्रीय नायः भाजु सुरजबीर बज्राचार्यया सुथय् हे फोन वल । फोनया खँ क्वचाय्वं हे जिगु मिखां ख्वबि ज्वयावल । शायद छम्ह पासा मदुगु खबरं ख्वय् वःगु धइगु जिगु न्हापांगु अनुभव खः । सुरजं बिक्रम मदुगु खबर बिल । मेगु जिं छुं धाय्मफु, वया परिवारयात झीसं फूगु चाःगु ग्वाहालि याय्माली धयाः फोन त्वाःल्हानाछ्वया ।
वया छन्हु न्ह्यः पूर्णिमायात जुजुमानया फोन वःगु । जि अबले ज्वर वयाः लासाय् ग्वातुलाच्वनागु । बिक्रमयात वीर अस्पतालय् यंकल, छं छकः बुझे यानास्व, आइसीयुलय् तल धाःथें च्वं धकाः धाल । सुरजया फोन लिपा पूर्णिमायात धया, बिक्रम ला मन्त धाल । व नं नाजवाफ । जि व इलय् तःन्हु दय्धुंकल ज्वर वयाच्वंगु, म्ह स्यानाच्वंगु । शंका उबले कोरोनाया जुयाच्वंगु तर परिक्षण मयाकानिगु अवस्था । परिक्षण यानाः पोजेटिभ वल अले आइसोलेसन । बिक्रम लुमंकेत ई लिबात अथेसां जिगु मन मच्वं । बिक्रमया नामय् छुं मच्वल धाःसा जिं बिक्रमप्रति अन्याय याःगु ठहरे जुइ । लिबाक्क जूसां छुं च्वय्माः धकाः च्वयाच्वना ।
बिक्रमयात गबलेनिसें म्हसिल धकाः दिं क्वःछिनाः धाय्थाकु । तर म्हमस्यूनिगु इलय् हे, अथे धयागु ०४६ सालया जनआन्दोलननिसें वया नां न्यना । अबलेया विश्वभुमि न्हिपतिइ यलया खबर बिक्रमया नामं वइगु । ०४६ सालया आन्दोलनय् छम्ह आन्दोलनकारी जक मखसें छम्ह नेवाः पत्रकार (प्रशिक्षार्थी) धकाः थःगु नां न्ह्यब्वय्त सफल जूम्ह व्यक्ति बिक्रम खः । थ्व ल्याखं धाय्माल धाःसा बिक्रम छम्ह नेपालभाषाया आधुनिक पत्रकारिता ख्यलय् छम्ह न्ह्यलुवा खः धकाः धाय्फु ।
बिक्रमयात व्यक्तिगत रुपं म्हस्यूगु शायद स्वीदँ दत जुइमाः । पत्रिकाय् नां ब्वनागु अले ०४६ सालया जनआन्दोलन लिपाया राजनैतीक परिवेशय् छगू हे राजनीतिक आस्थाया कारणं नापलाइगु व सतिनावंगु खनेदु । राजनैतीक रुपं सचेत अले भाषिक, सामाजिक, धार्मिक ज्याखँय् नं उलि हे सक्रियम्ह मनू खः व । व इलय् यलय् जुइगु न्ह्यागुं ज्याझ्वलय् बिक्रमया उपस्थिती दयाच्वनी । समाचारया नितिं वा कार्यक्रमया नितिं हे ।
थथे ०४६ साल लिपा बिक्रमया समाजय् सक्रियता अतिकं स्वय्बहः व लुधने बहःजू । जिपिं बिक्रम, सुरज, राजु महर्जन, अमृत शाक्य लगायतया पासापिनिगु छगू पुचः न्ह्याथाय् नं नापलाइपिं, सतीपिं पासपिं कथं तःदँतक्क नापं जुया ।
बिक्रमनापया खँ लुमंकेबलय् लिपि थपू गुथि, मंकाः खलः यल, भाषिक अधिकार संघर्ष समिति यल नापं स्वापू दुगु घटनात झ्वलिं लुमंसे वइ । बिक्रमयात राजनैतीक रुपं म्हसीकाः न्ह्याःगु पासाया जीवन यात्राय् लिपा राजनैतीक सिबें भाषिक, सामाजिक व धार्मिक ज्याखँय् आपाः नापं च्वनाः ज्या याना ।
लिपि थपू गुथि जिमिसं १११२ य् नीस्वनाः कालक्रमय् बिक्रम नं व गुथिइ दुथ्यात । अले उमिगु पालय् थपू नांया कम्प्यूटर आखः ध्वाकाः लिपि पौ पिहांवल । थ्व पौ पिकाय्गुलिइ बिक्रमया
योगदान धइगु सामान्य पत्रिका पिकाय्गु नितिं सम्पादक, व्यवस्थापक जक मखसें लिपिया आखः कम्प्यूटरय् ज्याय्गु नितिं माःगु ग्वाहालि बीगु खः । व इलय् नापलाइबलय् न्ह्याबलें गन वनेत्यना धकाः न्यंसा कम्प्यूटरय् आखः दय्कः वनेगु धकाः लिसः बी । ज्या जिम्मा काय्धुंकाः अतिकं लगावपूर्वक क्वचाय्केमाःम्ह मनू बिक्रम खः ।
मेगु ल्वःममनीगु बिक्रमनापया सम्वन्ध धइगु भाषिक अधिकार संघर्ष समिति यलनापया खः । जि अबले मंकाः खलः यलया छ्यान्जेया ल्याखं उगु संघर्ष समितिया यल कजि खः । वौद्ध विहार संघ व ज्यापु समाज यल ल्यू कजि । बिक्रम प्रचार कजिया रुपय् क्रियाशिल । यल संघर्ष समितिया कुतलं थीथी आन्दोलनया ज्या न्ह्याकावया । छगू न्हियान्हिथं नापलाय्गु पुचलय् बिक्रम न्ह्याबलें वयाच्वनी । नापं अबले राजु महर्जन, सुरजबीरपिनिगु सक्रियता लुमंकेबहःजू ।
थ्व हे संघर्षया ज्याझ्वःया झ्वलय् स्वनिगः बन्द तक्कया ज्याझ्वः घोषित जुल । यलय् नं स्वनिगः बन्द ताःलाकेगु नितिं न्हिथंया तयारी जुयाच्वनीगु इलय् बिक्रमया भूमिका धइगु छम्ह सच्चाम्ह आन्दोलनकारी छफुति ग्याः धइगु मदु, न्ह्यागुं ज्याझ्वलय् न्ह्यःने न्ह्यःने । अले खँ ल्हाय्माःसा छफुति मग्याः । अबले बिक्रम यल नगरपालिकाय् मेयरयात प्रचार व पत्रकारिता सम्वन्धि ग्वाहालि याइम्ह मनू कथं ज्या यानाच्वंगु ई । अले वं आन्दोलनया समाचार नं नगरपालिकाया फलाना धकाः सम्वन्धित पत्रिका व मेमेपिन्त खबर यानाच्वनी । नगरपालिकाया कर्मचारी जुयाः झीगु आन्दोलनय् थुकथं सक्रिय जूम्ह व्यक्ति जिं शायद मेपिं खना ।
स्वनिगः बन्द भव्य नक्सां सफल जुल । नापं आन्दोलनकारीया उभार व जुलुुस पनेत ग्वसाः खलःयात अतिकं थाकुल । जुलुस न्ह्याइगु अले जिमिगु ज्या धइगु जुलुस दिकः वनेगु । थ्व क्रम न्हिछिं न्ह्यानाच्वन । छथ्व आन्दोलनकारी पासापिं यलया मालपोत कार्यालय वनाः विरोध याःवन । अन धरपकड नं जुल । थ्व खँ जिपिं जुलुस क्वचाय्का वय्धुंकापिन्सं लिपा तिनि सिल । लिपा जि व बिक्रमयात सिडिओपाखें ज्वनेगु वारेन्ट पिकयातःगु दु धकाः पासापिन्सं धयाः जिपिं निम्हेसितं छगू सुरक्षित थासय् तय्यंकल ।
बिक्रमनापं खँ जुइगु, झीसं आन्दोलनया आव्हान यानाः सकलें सतकय् कुहांवल । तःम्ह मनूतय्त ज्वना नं यंकल । झी थुकथं सुलाच्वनेगु पाय्छि जुइमखु धकाः जिपिं निम्हं पासापिन्त खबर यानाः पिहांवया । बिक्रम अबले नगरपालिकाया कर्मचारी जूगु ल्याखं नगरपालिकाय् नं तःक्वः फोन यानाः न्यंगु जुयाच्वन जिपिं गन दु धकाः । जिपिं लिपा सकल पासापिनिगु सल्लाह कथं सिडिओयाथाय् वनेगु अले ज्वनातःपिन्त त्वःतकेगुलिइ लगय् जुया, गुकी बिक्रमया साहसपाखें जितः अझ नं थ्व ख्यलय् जुइत प्रेरणा जुयाच्वंगु दु ।
संघर्षया ज्या क्वचाय्धुंकाः जिं बिक्रमयात गथे मूल्याङ्कन याना धाःसा थ्व मनू छम्ह भाषा, साहित्यया संस्थाय् नेतृत्वय् यंकेबहःम्ह मनू खः । अथेजूगुलिं बिक्रमयात मंकाः खलकय् न्ह्याथे यानाः सां दुतयंकेमाः धइगु मान्यता तयाः मंका खलकय् यंका । अबले मंकाः खलःया आवधिक निर्वाचनय् ल्यू छ्यान्जेया पदय् बिक्रम निर्वाचित जुल । मंकाः खलः व इलय् अतिकं क्रियाशील । थीथी ज्याझ्वः मदिक्क न्ह्याका वयाच्वनागु ई खः । अले बिक्रम थें सक्रियपिं ल्याय्म्हत दुथ्याइबलय् अझ सक्रिय जुइगु ला स्वाभाविक हे जुल ।
छन्हु मंकाः खलःया मुँज्याय् बिक्रमं राजीनामा पौ न्ह्यब्वय्हल । राजीनामा पतिइ कारण ला स्पष्ट यानामतः तर पद त्वःतेगु खँ दुथ्यानाच्वन । व इलय् मंकाः खलकं न्हूदँ क्यनीगु लसताय् लक्ष्मीपूजाकुन्हु जुइगु ज्याझ्वलय् यलया छम्हेसित दँ मनू (Man of the Year) घोषणा यानाः सम्मानित याय्गु याना वयाच्वनागु खः । उगु दँय् नं छम्ह व्यक्तित्वयात दँ मनू घोषणा छगू समिति स्वनाः व समितिपाखें निर्णय मंकाः खलःयात बीगु जुल ।
बिक्रमयात थ्व हे खँय् आपत्ती जुयाच्वन । न्हापा ला खँ मथूगुलिं जिं मुँज्याय् छुं मधया । लिपा राजीनामाया खँ थुइवं जिं बिक्रमयात झी दँ मनू सिरपाः बीपिं÷बीकूपिन्सं कालकि ला सिरपाःया मू हे दइमखु । दक्कले न्हापां थ्व सिरपाः मंकाः खलःया कार्यसमिति दुनेयाम्हेसित बीमाः धकाः सिफारीस जूगुलिं थ्व सिफारीस हिलाः छत्रबहादुर कायस्थयात ब्यूगु खः । उकिं
थ्व सिरपाःया हकदार दावेदार खःसां झी कार्यसमितिइ दत्तले थ्व सिरपाः काय्मज्यू धया ।
बिक्रमयात जिगु थ्व खँ चित्त बुझे याय्फु थें मताल । वं राजीनामा बस्वानाः अडिग जुल । जितः नं तं वल । नापं ज्या यानाजुयागु तःदँया हौसला खःला मस्यू, वया राजीनामा च्वत्तुक्क लाकाकयाः नचुक्क खुनाछ्वया । सकलें अवाक । मिटिङ फासाफुसु जुल । जितः मतिइ वंगु, आः थ्व बिक्रम धैम्ह नापया जिगु सम्वन्ध थनं क्वचाल । तर अथे मखु खनीसा । बिक्रमया व तफाः नुगः अबले जिं खनकि व दँ मनूया सिरपाः बीगु ज्याझ्वःया ज्याझ्वः न्ह्याकामि जुयाः ज्याझ्वः न्ह्यइपुक्क क्वचाय्कल । नापं जिमिगु सम्वन्ध नं हाकनं न्ह्यइपुक न्ह्यात । तर जितः दुःख ताः, उलि सम्भावना दुम्ह मंकाः खलः यलया नेतृत्व तक थ्यनेमाःम्ह मनूयात मंकाः खलः यलय् थाकातय् मफुत । अनं लिपा मंकाः खलकय् संस्थागत रुपं पलाः मन्ह्यात ।
बिक्रमयात थौंकन्हय् म्हसीकेबलय् अप्वःसिनं रेडियो पत्रकारकथं म्हसीकी । थनिं २० दँ सिबें न्ह्यः बिक्रम, सुरजबीर, सुरज व्यन्जनकार, राजीवलिसे जानाः रेडियो नेपालय् भिन्तुना सच्छि ज्याझ्वः न्ह्याकागु खः । उबले हे बिक्रमं य्ँ महानगरपालिकाया मेट्रो एफ. एमय् नं ज्याझ्वः न्ह्याकाच्वंगु । बिक्रमया रेडियो पत्रकारीता शुरु जूगु धइगु नं थनंनिसें हे खः । बिक्रमं न्ह्याबलें छुं न्हूगु याय्गु मतिइ तयाच्वनी । रेडियो ज्याझ्वलय् नं व ज्याडयो ज्याझ्वलय् नं व ज्याझ्वः धइगु मेपिनि सिबें फरक । अले व ज्याझ्वः सकसियां य नं यः । बिक्रमयात छम्ह RJ कथं परिचित नं व हे ज्याझ्वलं यात । भिन्तुना सच्छि ला छुं ई लिपा दिनावन तर बिक्रमं मेट्रो एफ एमय् धाःसा बिक्रमं थःगु जिवंकाःछि फुकल ।
थुलि खँ लुमंकेधुंकाः बिक्रमया मृत्युवरण थौंया थ्व इलय् छाय्, गुकथं जुल धइगु नं भतीचा वाले यः थें च्वं । मृत्यु सत्य खः । गुगु नं इलय् जुइफु । उमेरया खँ मखु, बल्लाः बमलाःया नं खँ मखु । तर बिक्रमया जीवनय् भतीचा बांलाःगु जलं खःगु खःसा थुकथं याकनं मृत्युवरण जुइगु मखुला धइगु न्ह्यसलं गबलें मत्वःतू ।
छगू इलय् यल नगरपालिकाया प्रेस सल्लाहकार सरहया हैसियत दुम्ह बिक्रम । तर नगरपालिकाय् ज्या याः वनेगु क्रमय् वया इच्छा वयात स्थायी यानाबी धइगु मतिइ । तर वं गुलि सेवा यात व सेवा काःपिन्सं मूल्याङ्कन सहि ढङ्गं मयात । बिक्रम छम्हेसित नगरपालिकाय् स्थायी यानां सुयां छुं नोक्सान जुइगु ला पक्का हे मखु । अन्तय् थम्हं तःदँ सेवा यानागु थासं अपमानित जुयाः पिहां वय्माल । अनंनिसें बिक्रमया जीवनय् ख्युंगु जलं कल ।
थौंकन्हय् बिक्रमयात छम्ह बांलाःम्ह RJ धकाः लुमंकेगु याः । बांलाःगु खँ खः थ्व । तर छगू इलय् थ्व नेपालभाषा ख्यःया स्वनामधन्य धाःपिन्सं हे बिक्रमयात रेडियोय् नवाइबलय् भाय् वःगु भाषा बांमलाःगु धकाः आरोपित याःगु दु । अमि लुमंला लुममंला मस्यु तर थ्व सत्य खँ खः ।
तर न्ह्याक्व घुर्केमाःसां घुर्काः न्हिलेफुगु बिक्रमया महानता खः । वयात नसाया ल्वय् जुइधुंकाः नं व थःगु कर्मक्षेत्रय् उलि हे सक्रिय । ख्वाः वया न्ह्याबलें चकं तर मनया खँ झीसं गथे थुइकेगु ? उकिं जिं शुरुइ हे न्ह्यथनागु, छम्ह नियती, सयम व समाजं ठगे जूम्ह मनू बिक्रम ।
यदि बिक्रम नगरपालिकाय् स्थायी जूगु खःसा लिपाया जीवनकालय् झीसं हे वयागु नागःतुगः मयाःगु खःसा बिक्रम अझं धस्वानाच्वनीगु खःला धइगु मती वइगु । न्ह्यागु जूसां बिक्रमं थ्व समाजय् यानावंगु योगदान सदां लुमनाच्वनी । अले बिक्रम नं ।
