२०८१ बैशाख १४, शुक्रबार

मिसापिं सांस्कृतिक, सामाजिक रुपं न्ह्यज्यानाच्वंगु दु

थिंलागा पारु ११३८ (दिसेम्बर ४ २०१७)

शर्मिला सुवाल, संघीय समाजवादी फोरम नेपाल
प्रतिनिधिसभाया उम्मेदवार, क्षेत्र नं.९, येँ ।

ततःधंगु पार्टीं मिसा प्रतिनिधि बियाच्वंगु मदु । बच्छि सर्ग न्यनाच्वंपिं मिसापिं धयाच्वंगु दु, तर प्रतिनिधिसभाय् क्षेत्र नं ९ स जिलिसें निम्ह जक उम्मेदवार दु, ततःधंगु पार्टीं । मिस्तय्गु सः नं संसदय् थ्वय्केमाः, केन्द्र स्तरय् नं थ्यंकेमाः अले झीगु हक अधिकारया नितिं दनाच्वनागु जुल । मिसापिनिगु सः सरकारी निकाय, राजनीतिक नियुक्तिइ मिस्तय्गु नं न्यय्गू प्रतिशततक सहभागिता याकेगु नितिं प्रतिबद्धतां नं वयागु जुल ।

 

अथेहे स्थानीय निकायस नं स्थानीय जनजातिया नियुक्तिया नितिं नं सः तय्माल झीसं । स्थानीय निकायस स्थानीय मनूत थ्यनाच्वंगु मदु । अथेहे शिक्षा क्षेत्रय् सुधार याय्गु, सरकारी स्कूलया शैक्षिकस्तर थकाय्गु नितिं बः बीमाःगु दु । अले सांस्कृतिक ख्यलय् न्ह्यज्यानाच्वनागु जूगुलिं नं सांस्कृतिक सम्पदा, संस्कृति, परम्परा, गुथि सञ्चालन बैज्ञानिककथं यानाः सञ्चालन व सहभागिताया नितिं भत्ताया व्यवस्था यानाः न्ह्याकेमाःगु हुनिं जिं उम्मेदवारी बियागु जुल । सम्बन्धित निकायस झीगु सः थ्यंकेगु नितिं झीपिं हे न्ह्यज्याय्माःगु आःया आवश्यकता खः ।

अथेहे भुखाचं प्रभावित जूगु थुगु प्रदेशय् सांस्कृतिक सम्पदात मौलिककथं पुनःनिर्माण याय्गु तातुनां जिगु उम्मेदवारी खः । अथेहे जनसंख्याया आधारय् समानुपातिक प्रतिनिधित्व याय्माःगु ख, तर यानाच्वंगु मदु । आःयागु नेपाल सरकारय् उकिया नितिं समतामूलक समृद्धि व सुशासन कायम यानाः जनआकांक्षाकथं ज्या याय्गु नितिं जिगु उम्मेदवारी खः ।

 

 प्रमुख प्रतिद्वन्दी धइगु नेपाली कांग्रेस व बाम गठबन्धनया उम्मेदवार हे खः । नेपाली कांग्रेसया उम्मेदवार निक्वःतक थुगु क्षेत्रं त्याना वनेधुंकूम्हखः । जिपिं घरदैलो वनाबलय् निक्वःतक त्याय्धुंकाः नं जनआकांक्षा, जनभावनाकथं ज्या यानाच्वंगु मदु धइगु यक्व हे गुनासो न्यना । अथेहे बाम गठबन्धनपाखें उम्मेदवारकथं गुम्ह वयाच्वंगु दु, वय्कः निक्वःतक पराजित जुइधुंकूम्ह खः ।

 

आःतक नं नेकपा एमाले अर्थात बाम गठबन्धनपाखें मेम्ह सुं हे नेतृत्व याइम्ह मदुगुकथं वय्कःयात हे थनाच्वंगु अवस्था दु । जनभावनां छु धयाच्वंगु दु धाःसा निक्वःतक उम्मेदवार बियाः नं ताःमलाःम्ह मनूयात थनाच्वंगु दु । उकिं थुगु क्षेत्रपाखें उम्मेदवार सु ल्यय्गु धइगु खँ वयाच्वंगु दु । जिपिं राजनीतिइ प्रवेश जुयाः छुं याय् धइगु, संसदय् छुं याइपिन्त हे त्याकेमाः धइगु मतदातापिनिगु खँ वयाच्वंगु दु, थुगु क्षेत्रय् ।

 

न्ह्याग्गु नं राजनीतिक क्षेत्रय् बच्छि सर्गः न्यनाच्वंपिं धाइपिं मिसापिन्त प्रत्यक्ष निर्वाचनया प्रतिनिधिसभाय् तकं थनाच्वंगु मदु । प्रत्यक्ष निर्वाचनय् मुक्कं १५गू प्रतिशत जक बियाच्वंगु दु । समानुपातिक प्रतिनिधि धयाः जक वयाच्वंगु दु, अले ३३गू प्रतिशत लगभग थ्यनीगु जक अवस्था दु । थ्व हे झ्वलय् संघीय समाजवादी फोरमया एजेण्डाकथं प्रतिनिधिसभाय् मिस्तय्गु उपस्थिति ३३गू प्रतिशत व समानुपातिकय् ५०गू प्रतिशत बीगु प्रतिबद्धताकथं जिं सरकारी क्षेत्रय् अथेहे राजनीतिक नियुक्तिइ ५०गू प्रतिशततक थ्यंकेगु नितिं सः थ्वय्केगु जुइ ।

 

नेवाः आदिभूमिकथं जुयाच्वंगु थुगु प्रदेश नामाकरण झीगु पहिचान दइकथं जुइमाःगु खँय् बः बियाच्वना । जिमिगु नारा हे ‘नेपालमण्डल झीगु पौरख, नेपालभाषा झीगु गौरब’ खः । थुकथं हे न्ह्याःवनेगु जुइ । अथेहे भुखाचं क्षतिग्रस्त जूगु झीगु साँस्कृतिक सम्पदात मौलिक शैलिं हे पुनःनिर्माण याय्गु ज्या जुइसा सरकारं झीके कर कयाच्वंगु दु । थुगु करया छुं प्रतिशत बृद्धावस्थाया नितिं फ्याय्त माग याय्गु जुइ ।

 

सामाजिक क्षेत्रय् न्ह्यज्यानाच्वनागु जूगुलिं सांस्कृतिक गुथि चले याय्त भत्ताकोषया व्यवस्था याय्गु अथेहे स्वास्थ्य बिमा, निःशुल्क वासः याय्दइगु लिसें सहुलियतदरं सेवा काय्दइगु अत्याधुनिक अस्पतालया नितिं माग याय्गु जुइ । छगू क्षेत्रय् ज्याथःजिथिपिनिगु नितिं व्यवस्थित ढंगं सञ्चालन जुइगु ज्येष्ठनागरिक सेवा केन्द्रया स्थापना याय्गु जुइ ।
 

सरकारं त्रिभाषीय नीति लागू याय्धुंकूगु अवस्थाय् थुकियात कार्यान्वयन यानाः सरकारी काजकाजय् नेपालभाषा छ्यय्केगु नितिं पहल याय्गु जुइ । अथेहे मिसापिं सांस्कृतिक, सामाजिक रुपं न्ह्यज्यानाच्वंगु दु । थुकिया दसू येँयाःयात काय्फू । तर मिस्तय्त धाःसा राजनीतिक क्षेत्रय् उपेक्षित यानातःगु अवस्थाय् थुगु क्षेत्रय् यंकेगु नितिं बृद्धिविकासया नितिं पहल याय्गु जुइ ।