२०८० चैत्र १५, बिहिबार

‘संगठन बल्लाःसा अवसरत मालाः वइ ।’

ञंलाथ्व दशमी ११३७ (अगष्ट ३० २०१७)

सुनील महर्जन, मूछ्याञ्जे, नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबू
छि नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूया मूछ्याञ्जेय् निर्वाचित जुयादीगु दच्छि दय्धुंकल । दच्छिया दुने जुयाच्वंगु ज्याखँयात गुकथं कयाच्वनादीगु दु ?
 
 
छुुं नं संस्थाय् उकिया नेतृत्वपाखें दुजःतय्सं अप्वः हे अपेक्षा तयाच्वंगु जुइ । अझ नेपाःया समाजय् अपेक्षया खँ ल्हानाः साध्य हे मजू । थःपिं जिम्मेवार जुयाः न्ह्यज्याय्गु स्वयां मेपिन्सं जिगु नितिं छुं याःसा ज्यू धइगु चाहाना राजनीतिक, सामाजिक न्ह्याग्गु नं क्षेत्रय् दु । थ्वपाखें नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबू नं अपवाद मजू । अपेक्षा अप्वः यानाच्वंसां नं जुयाच्वंगु उपलब्धियात सुना नं उपलब्धिकथं काय् मफय्फु । तर जिगु बिचारय् दच्छिया दुने न्हापा स्वदँय् मजूगु उपलब्धि पत्रकार दबुलिं याःगु दु ।
 
 नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूपाखें दच्छिया दुने छु छु उपलब्धि जुल ले ? 
 
 
पत्रकार दबूया न्हापांगु उपलब्धि थुकिया सैद्धान्तिक आधारयात प्रष्ट याय्गु ज्या जुल । पत्रकार दबू पत्रकारिताया गुगु मान्यता, सिद्धान्तय् च्वनाच्वंगु दु ? थुकिया औचित्य छुकी दु ? दबूया नीति, योजना व ज्याझ्वः छु खः धइगु स्पष्ट याय्माःगु खः । उगु ल्याखं थुकिया भिजन, मिसन, रणनीति व कार्यनीतियात स्पष्ट याय्गु लँपुइ वंगु दच्छि महत्वपूर्ण दँ साबित जूगु दु । निगू, सूचना तथा सञ्चार मन्त्रालय, नेपाल प्रेस काउन्सिल, सूचना विभाग, स्थानीय तह, स्थानीय प्रशासन व पत्रकारिता क्षेत्रय् थीथी संस्था दथुइ पत्रकार दबुलिं सञ्चार क्षेत्रया विकासया नितिं थीथी विषयस ध्यानाकर्षण याकागु दु ।
 
थुकिं संस्थां ज्वनाच्वंगु मुद्दा स्थापित याय्त व थुगु संस्थाया म्हसीका ‘भिजिबिलिटी’ व स्वापू क्वातुकेगु ज्या याना । थुकिं पत्रकार दबूयात मेमेगु संस्था व निकायपाखें मान्यता बीकेत व छबिइ सकारात्मक भूमिका म्हितूगु थुगु ज्यासना पुचलं याःगु दु । समग्र नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूयात छगू संस्थागत परिपाटीइ यंकेगु कुतः विशेषकथं जूगु दु, थुगुसी । थुकियात महत्वपूर्ण उपलब्धिकथं काय्फु । मेगु धइगु समावेशी सञ्चारया नितिं छगू जात छगू पत्रकार अभियान, स्थानीय तहया जवाफदेही व पत्रकार उत्पादनया नितिं नागरिक पत्रकारिता अभियान थुगुसिनिसें न्ह्याकागु दु ।
 
दच्छिया दुने छु छु समस्यात फय्माल ?
 
 
नेवाः समाजय् अप्वः धइथें मनूत भाषा, जाति व संस्कृतियात कयाः रणनीतिक सोच स्वयां नं खालि कोरा भावनां जक न्ह्यज्यानाच्वंगु खनेदु । थुकिया लिच्वः पत्रकार दबुली नं लाइगु स्वभाविक खः । थुकिं यानाः पत्रकार दबूया संस्थागत संरचना स्थापित याय्गु ज्या तसकं थाकुल । खय्त ला ततःधंगु आन्दोलन भावनाया बलय् जुइगु खः । तर भावना जक पर्याप्त जुइमखु । भावनायात ज्याया रुप बीत संगठन चुस्त, दुरुस्त, परिस्थिति व ईया उचित विश्लेषण, विचार, नीति रणनीति नं आवश्यक जुइ ।
तर झीथाय् ततःधंगु भावनाया खँ ल्हाइगु तर संगठीत जुइगु व थीथी मुद्दाय् सहलह याय्गु नापं ब्यवहारय् मुलू छपु नं त्वाःथलेगु ज्याय् न्ह्यमचिलीगु प्रबृत्ति हावी जुयाच्वंगु दु । मेखे नेवाः पत्रकार दबूया आबद्धतायात जक न्ह्यःने तयाः पत्रकारिता क्षेत्रया थीथी संघसंस्थाय् थःगु थाय् दय्केगु गुलिखय् अवसरवादी चरित्र नं मेगु समस्या जूगु दु । अथेहे मेगु समस्या धइगु संगठनया महत्व हे थुइकेगु कुतः मयाइगु, थुइकेत स्वःसां मथूगु ? थजाःगु प्रबृत्तिया दुजःपिं नं समाधानया छगू ब्व मजूसे समस्या जक जुयाब्यूगु दु । थजाःगु थीथी प्रबृत्तियात रुपान्तरण याय्गु लँपुइ यक्व हे समस्या फय्मालाच्वंगु दु ।
 
 
नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबुलिं पिने गुकथंया हाथ्याःत फय्मालाच्वंगु दु ?
 
 
आन्तरिक समस्या अप्वया वन धाःसा पिनेया हाथ्याःत ज्यंकेत नं उलि हे थाकुइ । नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूया हाथ्याः धइगु थुकियात कयाः ब्वलनाच्वंगु नकारात्मक बुझाइ खः । थ्व संगठन जातिवादी संगठन खः ? धइकथं थुइकीपिं गैर नेवाः पत्रकारत दु । पत्रकारिता क्षेत्रय् गुलिखे संस्थां थःगु प्रतिस्पर्धीकथं थुइकाः थुकियात कयाः म्वाःमदुगु भ्रम, मखुगु बिचाः न्यंकेगु ज्या नं मेगु हाथ्याः खः । जितः विश्वास छु दु धाःसा नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबूया हाथ्याः स्वयां अवसरत यक्व दु ।
 
दबुलिं रणनीतिककथं गुकथंया फाइदा व अवसर काय्फइ ? 
 
 
नेपाःया पत्रकारिताय् खस आर्यलिपा दकलय् अप्वः पत्रकार, सञ्चार प्राविधिकपिं दुगु समुदाय नेवाः समुदाय हे खः । थुकिंयानाः संगठनया आकार, ल्याःया नापनापां गुणात्मककथं न्ह्याकेगु यक्व हे सम्भावना दु । निक्वःगु आदिवासी जनजाति पत्रकार महासंघया छगू घटक थुगु नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबू जुयाच्वंगु दु । थुकिं राष्ट्रियकथं मांभाषाया पत्रकारिता, समावेशी पत्रकारिता, ततःधंगु मिडियाया सञ्चारकक्ष समावेशी दय्केगु नितिं पैरवी याय्त तसकं ग्वाहालि जुइ । काशीराज दाहालया अध्यक्षताय् दय्कूगु उच्चस्तरीय सञ्चार नीति सम्बन्धी मस्यौदा दय्केत थुगु पत्रकार दबूयात थुकिया छगू दसूकथं काय्फू ।
 
संगठनया बलय् राज्यया थीथी निकायलिसे सञ्चार क्षेत्रया विकास सम्बन्धि ज्या याय्फइगु सम्भावनाया लुखा चाय्कूगु पत्रकार दबुलिं थःगु ज्या नं सिद्ध याय्धुंकूगु दु । आः स्थानीयत तगिमय् मांभाय् व स्थानीय पत्रकारिताया विकास, पत्रकारत दय्केगु नितिं सहकार्य याय्फइ । थुकिया नितिं थीथी स्थानीय तहया प्रमुखतलिसे सहलह
जुयाच्वंगु दु ।
 
अथेहे संस्कृति, पर्यटनया नितिं सञ्चार क्षेत्रलिसे स्वाकाः ज्या याय्फइगु अवस्था थनया थीथी सम्पदा, संस्कृति व परम्परां ब्यूगु दु । संविधानय् सुंयागु असहमति व फरक मतहे सही, थुकी समावेशी, सामाजिक न्याय, राष्ट्रभाषाकथं मांभाय् विकास लिसेंया थीथी प्रावधानया लिधंसाय् पत्रकारिताया क्षेत्र तब्याः याय्त, सञ्चार सम्बन्धि नीति दय्केगु ज्याय् झीगु पहँुच व सः थ्यंकेफइगु आधारत दुगु जुल ।
 
नेपाःया पत्रकारिता धाय्बलय् खस नेपाली भाषाया पत्रकारिता धइगु गुगु संकीर्ण बुझाइ दु, उकियात हिलेगु सञ्चार सम्बन्धि नीति दय्केगु तगिमय् थुकिं सकारात्मक हस्तक्षेष याय्फइगु शक्ति पत्रकार दबुलिं ब्यूगु दु । थुकियात उगु लँपुइ न्ह्यःने यंकेमाःगु दु । छु थुकियात अवसरकथं काय्मफइ ला ?