२०८२ मङ्सिर २९, सोमबार

लोकतन्त्रया ’प्राणवायु’ निर्वाचन

लहनान्युज | थिंलागा पंचमी ११४६, मंसीर २३ मंगलवाः

निर्वाचनयात लोकतन्त्रया ’प्राणवायु’ धकाः धायेगु याइ । थुकिइ लोकतन्त्रयात उपहास मयायेगु खःसा निर्वाचनयात स्वच्छ, निष्पक्ष व विश्वसनीय दयेकेमाः। नेपालय् निर्वाचनया इलय् सरकारी साधनस्रोत व पदीय शक्तिया दुरुपयोय जुइगु कारण निर्वाचनया स्वच्छताय् न्ह्याबलै तःधंगु न्ह्यसः ब्बलेनीगु याइ । संसदीय शासन प्रणाली चुनाव घोषणा जुइ धुंकाः मन्त्रीतय्गु पद कायम जुयाच्वनिइगु व निर्वाचनय् ब्बति काइगु जूगुलि पदया दुरुपयोग जुइगु अस्वाभाविक मखु।
वइगु निर्वाचन गैरराजनीतिक नागरिक सरकार याइगु जूगुलि निर्वाचनय् राज्यं पद व साधनस्रोतया दुरुपयोग याइमखु धकाः धायेगु याःगु खः। तर अथै खःसां नं अन्तरिम सरकारया छु मन्त्रीत निर्वाचन केन्द्रित ज्याझ्वलय् अप्वः सक्रिय जुयाच्वंगु दु। सुशासनया माग जुयाच्वंगुली आन्दोलन लिपा नियुक्त जूपि मन्त्रीतय्स राज्यया साधनस्रोत व पद थःगु व थःगु दलया पक्षय् छ्यलेत स्वयेगु धाःसा पक्का न बालागु संकेत मखु।
निर्वाचन आयोगं निर्वाचन आचारसंहिता जारी याइ। अथे तुं सुशासनया निंतिं बलिदानपूर्ण आन्दोलन व देशय् बिचाः मयाथें जूगु विध्वंस लिपा आन्दोलनकारीतय्स निर्वाचन स्वच्छ व निष्पक्ष यायेगुली गुलि तक ध्यान बिइ। अन्तरिम सरकार मूलतः चुनावी सरकार जूगुलि मन्त्रीतय्गु राजनीतिक महत्वाकांक्षा व क्रियाकलाप स्वाभाविक जुयाच्वंगु मदु। निर्वाचन नाप सुशासनया भाला क्वबिइ माःगु जूगुलि अन्तरिम सरकारया मन्त्रीतय्गु ला अझ तःधंगु नैतिक आचरण जुइमाः। अथे जूगुलि थुगु सरकारया मू दायित्व हे देशय् शान्तिपूर्ण व निष्पक्ष निर्वाचन क्वचायेकेगुलि निर्वाचन आयोगयात ग्वहालि यायेमाः। थुकिइ उमिगु दल विशेषया पक्षय् थीथी गतिविधिइ ब्बति कायेगु इलय् जिम्मेवारी व नैतिकताय् न्ह्यसः दनेफ । अन्तरिम सरकारया मन्त्रीतय्स राजनीतिक भूमिकाय् मखु निर्वाचन क्वचायेकेगुलि ग्वहालि जुइगु कथं संयन्त्रय् ग्वहालि यायेमाः।
अथे हे उमिसं निर्वाचन आचारसंहिताया बालाकं पालना यानाः बालाकं नैतिकता न्ह्यब्बयैमाः। थुगु सरकारया मन्त्रीतय्स निर्वाचन निष्पक्ष यायेत बालाकं नैतिक आचरण क्यनेफत धाःसा लिपा वइगु सरकारया निंतिं न उदाहरण जुइफु। निर्वाचनय् छु न दल वा उम्मेदवारया पक्षय् मन्त्रीपिंस ज्यायात धाःसा राज्यकोषया दुरुपयोग जुइफु, उकिइ प्रतिस्पर्धाया मैदानय् हे असन्तुलित जुइ। मेखें राज्यया पद व शक्ति दुपि मनूतय्गु चुनाव जुइसा मेखे छुं नं पहुँच मदुपि मनूतय्सं प्रतिस्पर्धा यायेमाः। अथे जूगुलि मन्त्रीतय्स छुं नं पार्टीया प्रचार प्रसार यायेगु लोकतान्त्रिकया अःखः जुइ।
प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीं न्हापा हे थःगु सरकारय् च्वपि सूं नं मन्त्रीतय्सं फागुन २१ गते निर्वाचनय् ब्बति काइमखु धकाः घोषणा याःगु खः। उम्मेदवार मजुइगु धइगु निर्वाचनय् राजनीतिइ दुमथ्याइगु कथं काःगु खः। मेगु कथं स्वयेगु खःसा दक्व नेपाःया नागरिकतय्त निर्वाचनय् उम्मेदवारी बिइगु निसें राजनीतिक दल चायैकेगु व दलगत गतिविधिइ संलग्न जुइगु अधिकार नेपाःया संविधानं हे बिउगु दु।
अथे धइगु सुयात नं निषेध याये फइ मखु । उकिइ थथे विवादं तःधंगु रुपय् मकासें दथुया लँ ल्ययैमाः। अथे हे दलगत चुनावी राजनीतिइ न्ह्याःवनैगु खःसा अन्तरिम सरकारया मन्त्रीतय्स पद त्वःताः मैदानय् कुहां वयेमाः। मन्त्री पद मत्वःतैगु खःसा दलगत राजनीतिक क्रियाकलापय् जुइ मज्यु। मन्त्रीतय्त न्ह्यसः वइगुलि आचारसंहिता व नैतिकताया न्ह्यसः स्थानीय तहया प्रमुख, उपप्रमुख लगायत कार्यकारी पदय् च्वपिंंत न वइ। सुशासनया नारा जूगुलि आन्दोलन लिपा नीस्वंगु सरकारया मन्त्रीतय्सं विशेष बिचाः यायेमाः।