नेवाः धइगु गर्व याय्गु दिं कथं ‘हलिं नेवाः दिं’यात काय्माः
सुरेन्द्रभक्त श्रेष्ठ | चौलाथ्व दशमी ११४१,बैसाख ९ बिहीवाः
‘हलिंन्यंकया नेवाःत छप्पँ छधी जुइनु, झीगु भाय्, तजिलजि व म्हसीका ल्यंका तय्नु’ धइगु मू नारा ज्वनाः वल्र्ड नेवाः अर्गनाइजेशन न्ह्यज्यानाच्वंगु दु । शंका उपशंकाया दथुइ थुगुसीया प्यक्वःगु हलिं नेवाः दिं नं क्वचाल । शंका धकाः व्यवस्थापन पक्षय् ला जिमिसं फक्व बांलाक हे ज्या यानागु खः । व्यवस्थापनय् छुं हे कथं ग्याय्माःगु मदु । तर ज्याझ्वः जुइगु खँय् धाःसा कोरोना संक्रमणया जोखिमया अवस्थां छु याय् गय् याय् जुइधुंकूगु खः । ज्याझ्वःया कजि जुयाच्वनागु ल्याखं ज्याझ्वः छु याय्गु गुकथं याय्गु धइगु खँय् अतिकं च्यूताः जुइधुंकूगु दु । उकिया दथुइ मू हना ज्याझ्वः जक यानाः प्यानल डिस्कसन, साँस्कृतिक ज्याझ्वः जक क्वपालाः प्यक्वःगु हलिं नेवाः दिं हना । थगुने जूममार्फत भच्र्युअल रुपं जक हनाः क्वचाय्केमाःगु हलिं नेवाः दिं थुगुसी थुलि सां याय्खन धइगु मती तयाः लुधनेमाःगु जुल ।
थनथाय् लाक्क न्हापांगु हलिं नेवाः दिं हनागु नं लुमनाच्वंगु दु । न्हापांगु हलिं नेवाः दिंलिसे थुकिया ईतिहास हे स्वानाच्वंगु दु । डा. बालगोपाल श्रेष्ठया अध्यक्षताय् लन्डनय् हलिं नेवाः दबूया स्थापना जुल । उबलेतक्क हलिं नेवाः दिं हनेगु खँ मदुनिगु खः । दबूया निक्वःगु कन्भेन्सन नेपालय् हे वयाः याय्गु खँ दुगु खः । तर ७२ सालया भुखाचं व जुइमफुत । अले बाल्टिमोरय् निक्वःगु हलिं नेवाः कन्भेन्सन जुल । उगु हे कन्भेन्सनं सिजन श्रेष्ठया अध्यक्षताय् न्हूगु कार्य समिति ल्यल । उगु इलय् नेपाल लगायत थीथी देशं न्यासलं मयाक्क नेवाःत कन्भेन्सनया नितिं बाल्टिमोरय् मुन । व कथंया मुना व सहभागीतां सकलसिया दथुइ गुगु उत्साह थनाबिल, उकिया हे लिच्वः कथं हलिं नेवाः दिंया परिकल्पना तयार जुल ।
सन् २०१६ य् क्वचाःगु निक्वःगु हलिं नेवाः कन्भेन्सनय् आकिवं अथे धाय्बलय् २०१७ निसें हलिं नेवाः दिं हनेगु क्वःज्यूसां उबले धाःसा थीथी कारणं हनेमफुत । २०१८ य् दक्कले न्हापांगु हलिं नेवाः दिं हंगु खः । न्हापांगु हलिं नेवाः दिंया मू ज्याझ्वः हे नेपालय् जूगु खः । केन्द्रया प्रतिनिधिपिं हे नेपालय् वयाः नेवाः लिसें सम्वन्धित थीथी कार्यपत्र प्रस्तुत यासें निन्हुतक्क वल्र्ड नेवाः कन्फ्रेन्स यानाः न्हापांगु हलिं नेवाः दिं सम्पन्न जूगु खः ।
न्हापांगु हलिं नेवाः दिंया खँ ल्हाल्हां नेपाः व हलिं नेवाः दबूया दुग्यंगु स्वापूया विविध पक्षत थनथाय् लुमनावः । न्हापांगु हलिं नेवाः दिंया लसताय् नेपालय् जूगु उगु कन्फ्रेन्सं स्वक्वःगु हलिं नेवाः कन्भेन्सन नेपालय् याय्गु घोषणा जुल । जि हलिं नेवाः दबू नेपाः देय् मू कवःया कोषाध्यक्ष जुयाच्वनागु दु । नेपालय् अपाय्मछिधंगु ज्याझ्वः याय्गु खँ दु अले नेपाल च्याप्टरयाके धेबा नं दुगु मखु । गथे यानाः याय्गु छगू चिन्ताया विषय नं खःसा छगू न्ह्यइपूगु हाथ्या नं खः । कोषय् खास हे धेबा मदुगु नेपाल च्याप्टरं स्वक्वःगु हलिं नेवाः कन्भेन्सन तःजिक हे क्वचाय्कूगु खः । स्वक्वःगु हलिं नेवाः कन्भेन्स थुकथं तःजिक क्वचाय्केगु नितिं आपाःसिगु ग्वाहालि दुगु खः । उकीसनं प्यम्हेसिया नां लुमंके हे माः ।
छगू च्यारिटी बेलि ज्याझ्वः याय्माःगु । व याय्गु नितिं गन याय्गु, गुकथं याय्गु धइगु खँय् जुयाच्वनागु । मय्जु अन्जना ताम्राकारजुं द्वारिका होटलया अम्बिका श्रेष्ठलिसे खँ ल्हानाः च्यारिटी डिनरया माहौल दय्कादिल । अथे हे, च्यारिटी बेलिइ उद्योगी, व्यापारीलिसें समाजसेवीपिं मुंकाः कोष दय्केगु नितिं माहौल दय्केत सुरबहादुर श्रेष्ठ सक्रिय जुयादिल । व हे कथं काठमाडौं महानगरपालिकाया मेयर विद्यासुन्दर शाक्यं १० लाख ४० हजार तकाया ग्वाहालि बियादिल । थ्व नापं मेगु दक्वं माःगु व्यवस्थापन व संयोजनय् चान्हि
मधाःसे ज्या यानादीम्ह संयोकज पुष्कर माथेमाया परिकल्पना व योजनां स्वक्वःगु हलिं नेवाः दिं भव्य जुइफुगु खः ।
थुकथं हे न्ह्याःवँवं प्यक्वःगु हलिं नेवाः दिं नं झीसं नेपाःया ज्याझ्वः धाःथे दक्वं ज्याझ्वः याय्मफुसां नेवाः ख्यलय् थीथी कथं योगदान बियाच्वनादीपिं व्यक्तित्वपिन्त सम्मान यासें बांलाक हे क्वचाःगु दु थें ताः । थुगुसीया दिवस क्वचाय्केत नं आपाःसिगु हे ग्वाहालि दुगु खः । जि संयोजक जूगु ल्याखं सुयागु नं ग्वाहालियात म्ह्वः कथं कयागु मदु ।
समितिया पासापिन्सं थःथःगु भाला कथंया ज्यात बांलाक पूवंकाब्यूगु नं लुमंका च्वनागु दुसा थुगुसीया ज्याझ्वलय् सम्मान मू खःसा उकिया नापं लुमन्ति पौया प्रकाशन नं विशेष ज्याझ्वः जुयाब्यूगु दु । उगु लुमन्ति पौ पिकाय्त नं प्यम्हेसिगु ग्वाहालि विशेष कथं लुमंकाच्वना । चान्हि मधाःसे च्वसु मुंकेगु व सम्पादनया ज्याय् खटे जुयादीम्ह कार्यकारी सम्पादक बिराजकाजी राजोपाध्याय, अथे हे न्हापाया फोटोत मालेत, मुंकेत ग्वाहालि यानादीपिं फोटोग्राफर पासापिं नृपेन्द्रलाल श्रेष्ठ व अनुप प्रधान अले डिजाइनय् थःगु कला न्ह्यब्वयादीम्ह डिजाइनर अर्विनमान सिंहया ग्वाहालिं थुगुसी उगु लुमन्ति पौ पिकाय्त ताःलात ।
हलिं नेवाः दिं हनावःपिन्सं ला थुकिया सवाः काःगु हे जुल । अझ नं थुकी आपालं नेवाःत दुथ्याकेमाःगु आवश्यकता दनि । आम नेवाः दुने अज्याःपिं नेवाःत अझ नं दनि, सुनां हलिं नेवाः दिं छाय् हनेगु धकाः न्ह्यसः न्यनाच्वनी । विशेष यानाः विदेशय् छम्ह नेवालं मेम्ह नेवाःयात म्हसीकेगु दबूया विकास याय्गु हलिं नेवाः दबूया आज्जु खः । उकिया नापं, नेवाःतय्गु दथुइ रोजगारी, शिक्षा, बसोबासय् वय्फुगु समस्याय् ग्वाहालि याय्गु व नेवाःतय् दथुइ नेटवर्क अप्वय्केगु हे हलिं नेवाः दबू नीस्वनेगुया मू आज्जु खः । झी न्ह्याथाय् वंसां, न्ह्याथाय् च्वंसां झीगु दथुइ स्वापू दयाच्वन धाःसा नेवाःतय्गु भाय्, संस्कृतिया लागिं, नेवाःया भाषिक, साँस्कृतिकया नापं आर्थिक विकासय् नं ज्या याय्फइ । देशय् रोजगारी मदयाः न्हियान्हिथं सलंसः मनूत विदेश वनाच्वंगु दु ।
उपिंमध्ये लखौं संख्याय् नेवाःत नं दु । थज्याःगु परिस्थितीइ विदेशय् वनाः कसा नयाच्वंपिं नेवाःत नं अल्याख दु । उकिं सुं नं नेवाःतय्त दुःख जुल, नय्मखन वा छुं नं कथंया समस्या जुयाच्वंगु दुसा उमित हलिं नेवाः दबूपाखें ग्वाहालि याय्गु जुया वयाच्वंगु दु । रोजगारी, शिक्षा आदिलिसें थीथी कारणं नेवाःत विश्वया कुंकुलामय् थ्यनेधुंकल । नेवाःत मदुगु देश आः सखे दइ जुइ । थज्याःगु अवस्थाय् हलिंन्यंकया नेवाःतय्त छपाः कुसाया क्वय् हय्गु, थवंथवय् ज्ञान, अनुभवया कालबिल याय्गु, अन्तरक्रिया याय्गु, थःथः दथुइ दुगु समस्याया समाधानया नितिं, ग्वाहालिया नितिं सहकार्य याय्गु नितिं मंकाः दबूया आवश्यकता जुल । व हे आवश्यकता कथं हलिं नेवाः दबू नीस्वनेमाःगु खः ।
आः वइ हलिं नेवाः दिंया खँ । हलिं नेवाः दबू नीस्वंगु दिं धइगु हलिंया सकलें नेवाःत संगठित जुइत पलाः न्ह्याकूगु दिं खः । अय्जूगुलिं थ्व दिं हलिं नेवाःतय्गु नितिं छगू ऐतिहासिक खः । व ल्याखं हलिं नेवाः दबू नीस्वंगु दिंयात सन् २०१८ निसें हलिं नेवाः दिं कथं हनेगु याःगु खः । हलिं नेवाः दिं छाय् हनेमाल धइगु खँय् स्वय्गु खःसा थौंकन्हय् झी न्ह्याबलें ज्या यायां लिमलाः । झीगु नखःचखः, भाय्, संस्कृतिया संरक्षण, निरन्तरतालिसें व्यापकता अले झीगु हक अधिकार, झीत राज्यपाखें जुयाच्वंगु दमन आदिया नितिं खँ ल्हाय्त हे फुर्सद मदुगु खनेदत ।
उकिं दँय् छन्हु बिस्कं हे दिं मालाः भाय्, संस्कृतिया खँ ल्हाय्गु, झीगु अधिकारया बारे सचेतना अप्वय्केगु ज्या याय्फइला धइगु आज्जु ज्वनाः हलिं नेवाः दबू नीस्वंगु दिंयात लुमंकाः सन् २०१८ निसें ‘हलिं नेवाः दिं’ हनेगु शुरुवात जूगु खः । नेपाःया नितिं बांलाःगु खँ धइगु थुकिया शुरुवात नेपालं हे जूगु खँ नं लुमंकाच्वना । ‘प्यक्वःगु हलिं नेवाः दिं’ थुकिया हे निरन्तरता खः । थुगु दिं हनेगुया मू तातुना धइगु हे हलिंन्यंकया नेवाःत छथाय् मुनाः नेवाः भाय्, संस्कृति व अधिकारया नितिं सः थ्वय्केगु माध्यम कथं विकास याय्गु खःसा हलिमय् न्ह्याथाय् च्वंसां नेवाः धइगु गर्व याय्गु दिं कथं थुकियात काय्माः धइथें जितः ताः ।
(च्वमि हलिं नेवाः दबू, नेपाः देय् मू कवःया दांभरिं नं खःसा प्यक्वःगु हलिं नेवाः दिं समारोह समिति नेपाःया कजि नं खः)
