२०८१ बैशाख १३, बिहिबार

अलविदा म्याराडोना

प्रजित शाक्य
 
झन्डै छवाः हे जुल, हलिमं फुटबल ख्यःया द्यः हे नालातःम्ह महान फुटबलर डिएगो म्याराडोना मदुगु । वंगु बुधबाः म्याराडोना हृदयघातया हुनिं मन्त । हलिंया हे सर्वकालीन महान् कासामिमध्mय् छम्ह म्याराडोनां संसार त्वःतूबलय् मुक्कं हलिं हे शोकाकुल जुल । आः करौडौँ फुटबलप्रेमी म्याराडोनाया जादुमय फुटबल कासाया लुमन्तिइ दुबिनाच्वंगु दु, गुगु लुमन्ति याकनं हुयावनीगु खनेमदु । म्याराडोना मदय्धुंकाः कोभिडया इलय् नं अर्जेन्टिनीत विलाप यासें, विरह म्ये हालाः सडकय् कुहांवःगु खः । अर्जेन्टिनाया सरकारं स्वन्हु शोक याmय्गु घोषणा यात । म्याराडोना मदुगुया शोक फुटबलय् जक सीमित मजू । 
 
म्याराडोनां ब्युनस आयर्सया जःलाखला शहर भिला भियोरिटोय् कासामिया रुपं प्रस्तुत जुयाः थःगु अदुभुत बाखं न्ह्याकादीगु खः । कासाया सुरुवाती इलय् अर्जेन्टिनाया जुनियर्सया जर्सीइ म्हितादिल । १२ दँ दुबलय् हे उगु क्लबय् थ्यंम्ह म्याराडोनां अन न्यादँ म्हिताः सच्छि व १५ गोल यानादिल । व धुंकाः वय्कः अर्जेन्टिनाया दक्कले तःधंगु क्लब बोका जुनियर्सय् कुब्वात । सन् १९८१ स वय्कलं उगु क्लबलिसे च्वनाः व्यवसायिक कासा जीवनया हे न्हापांगु उपाधि नं ल्हातय् लाकादिल ।
 
बोका जुनियर्सयात उपाधि बीधुंकाः म्याराडोना युरोपेली क्लबया मिखाय् लात । सन् १८८२ स स्पेन थ्यंम्ह म्याराडोनां हलिंया दक्कले तःधंगु क्लबमध्mय् छगू बार्सिलोनाया लागिं म्हितेगु यानादिल । बार्सिलोनां म्याराडोनायात उगु इलय् कीर्तिमान ७३ लाख डलर खर्च यानाः टिमय् हःगु खः । म्याराडोनां युरोपया दक्कले तःधंगु क्लबमध्mय् छगू बार्सिलोनाय् च्वनाः स्वंगू उपाधि त्याकल । अनं वय्कःयात उत्कृष्ट फुटबलरया म्हसिका दत । तर
म्याराडोना बार्सिलोनाय् गबलें हे लय्ताय्मफु । म्याराडोना नाइट लाइफ हने यःम्ह तर थुगु विषयस प्रशिक्षकलिसे वय्कःया अप्वः धइथे मतभेद जुयाच्वनीगु ।
 
व धुंकाः म्याराडोना कीर्तिमान डेढ करोड डलर रकमय् इटालीया नापोली थ्यन । व इलय् नापोली ल्यूने लानाच्वंगु क्लब खः । तर म्याराडोनां उगु क्लबया भाग्य हे पुइकाबिल । वय्कः इटालीया नापोली क्लबया पयार्य जुयादिल । वय्कःया हे प्रभावय् नापोलीं सन् १९८७ व १९९० स इटालियन सिरि ए त्याकल । उलि जक मखु, म्याराडोनाया नेतृत्वय् नापोली हलिंया हे दक्कले प्रतिष्ठित फुटबल लिग युइएफए कप नं ल्हातय् लाकल । म्याराडोनाया युग धुंकाः नापोलीं हाकनं व हे जाः काmय्मफुत । अय्जुयाः ला म्याराडोना मदयाः शोक याmय्त इटालीया नेपल्सय् द्वलंद्वः समर्थक थःगु क्लबया अलटाइम ग्रेट धासें ब्यानरलिसें मैनबत्ती ज्वनाः सडकय् कुहांवल । अनया मेयरं नापोलीया रङ्गशाला सान पाओलोयात म्याराडोनाया नामय् तmय्गु प्रस्ताव यानादिल ।
 
म्याराडोनां सन् १९८६ स मेक्सिकाय् जूगु विश्वकप फुटबलय् थःत सर्वकालीन महान कासामिया धलखय् लाकादीगु खः । म्याराडोनां विश्वकपया प्यंगू संस्करण म्हितादिल । तर सन् १९८६ या विश्वकप म्याराडोनाया हे विश्वकप जुल । म्याराडोनाया ग्वाहालिइ अर्जेन्टिनां सन् १९८६ या विश्वकप उपाधि त्याकल । सन् १९८६ स म्याराडोनां इङ्ल्यान्डविरुद्ध क्वाटरफाइनलय् २ गोल यानाः अर्जेन्टिनायात सेमिफाइनलय् थ्यंकाबिल । उगु कासाय् म्याराडोनां याःगु निगुलिं गोलया चर्चा आःतक्क नं जुयाच्वं । म्याराडोनां ल्हातं याःगु न्हापांगु गोल ‘ह्यान्ड अफ गड’ गोलया रुपं नांजाः । गुगु फुटबल इतिहासय् दक्कले नां काइगु गोल जुयाच्वंगु दु ।
 
म्याराडोनाया निगूगु गोल अझं नं फुटबलप्रेमीया लुमन्तिइ ताजा हे दु । वय्कलं याकःचां इङ्ल्यान्डया गुम्ह कासामियात ल्यूने लाकाः उत्कृष्ट गोल याःगु खः । म्याराडोनाया हे उत्कृष्ट प्रदर्शनया ग्वाहालिं सेमिफाइनल बेल्जियम व फाइनलय् पश्चिम जर्मनीयात बुकाः अर्जेन्टिनां विश्वकप त्याकल । उगु विश्वकपय् म्याराडोना हे गोल्डेन बुटया हकदार जुयादिल । म्याराडोनाया हे नेतृत्वय् प्यदँ धु.काः मेगु संस्करणय् फाइनलतक्कया यात्रा याःगु खः । म्याराडोनां अर्जेन्टिनाया लागिं मुक्कं ९१ कासाय् ३४ गोल याःगु दु ।
 
सन् १९७० स ब्राजिलया टिमय् पेले धुंकाः छम्ह कासामिया प्रभाव लाःगु विश्वकप थ्व हे खः । आः नं हलिंया महानतम फुटबलरया चर्चा याइलबय् पेले व म्याराडोना दक्कले न्ह्यःने  वइगु
नां खः । फुटबलय् म्याराडोनाया बराबरीइ सुं मदुसां अफ दि फिल्ड वय्कःया व्यक्तित्व उलि बांलाः खनेमदु । वयकः थःगु विवादस्पद ज्याखं यानाः बदनाम दु । कासामि जीवनय् हे वय्कः नाइट लाइफया आदि जुल, ड्रग्स काmय्गु यात । उलि जक मखु, वय्कःया स्थानीय माफियालिसे तकं स्वापू दुगु खः । म्याराडोना तःक्वः हे कानुनया नियन्त्रणया लिक्क थ्यन । नापोलीइ हे कोकिन सेवनं वय्कः १५ ला प्रतिबन्धित जुल । तर नं फुटबलप्रेमीतय् दथुइ वय्कःया लोकप्रियता भ्याः भचा नं म्ह्वः मजू ।
 
सन् १९९२ स ला म्याराडोनां युरोपं अर्जेन्टिना लिहां वनेधुंकाः पत्रकारयात ख्याmय्त फसय् गाेिलं कmय्कूगु खः । गुगु ज्यां म्याराडेनायात कारवाही तकं जुल । अर्जेन्टिनाय् कोकिनलिसे ज्वनाः जेल थ्यन । वय्कःयात तःक्वः हे कोकिनलिसें ज्वंगु दु । अमेरिकाय् जूगु विश्वकपय् अर्जेन्टिनां फाइनल यात्रा यात तर हि परिक्षणय् विश्वकपया इलय् नं कोकिनया सेवन याःगु ठहर जुल व वय्कःयात फिफां १५ ला प्रतिबन्ध तल । म्याराडोना थम्हं हे पस्ताय् चासें लागूवासःया लतं थःगु कासा जीवन बर्बाद जूगु स्वीकार यानादीगु दु ।
 
सन् १९९७ स म्याराडोनां कासा जीवनं सन्न्यास कयादिल । म्याराडोनां थःगु पुलांगु क्लब बोका जुनियर्सपाखें लिपांगु कासा म्हितादिल । ३७ दँया उमेरय् वय्कःया थीगु विवादं जाःगु कासा जीवन क्वचाल । तर वय्कलं लिपांगु इलय्त तकं फुटबलयात त्वःतामदी । वय्कलं प्रशिक्षक जीवन न्ह्याकादिल । वय्कः निक्वः अर्जेन्टिनाया राष्ट्रिय टिमया प्रशिक्षक जुयादिल । सन् २००८य् म्याराडोनायात अर्जेन्टिनाको प्रमुख प्रशिक्षक नियुक्त यात । तर कासा जीवनय् थें प्रशिक्षकया रुपय् म्याराडोनां सफलता चूलाकेमफुत । सन् २०१० या विश्वकप अर्जेन्टिनां म्याराडोनाया हे प्रशिक्षकत्वय् म्हितूगु खः । वय्कलं छुं देय्या क्लबयात नं प्रशिक्षण बियादिल । अन नं म्याराडोना सफल जुइमफुत । वय्कलं दुबईया क्लब अल वास्ल एएफसी, फजाइराह, अर्जेन्टिनाया गिम्नासिया क्लब स्वयादीगु खः ।