चुनावी माहोलं नःगु संविधान संशोधन
जुजुमान महर्जन
आदिवासी जनजाति, मधेसी, उत्पीडित नापं ल्यूनेलानाच्वंगु वर्गया हक हितया नितिं संविधान संशोधन खँ तसकं चर्चाया विषय जुयाच्वंगु खःसा उकियात कयाः ततःधंगु आन्दोलन तकं जुल । संविधान संशोधन मयाःगु हे कारणं मधेसी दलतय्सं स्थानीय चुनावय् तकं ब्वति मकाःगु जुल ।
तर अन्ततः स्थानीय चुनावपाखें थःपिनिगु मुद्दा ल्ह्वनेगु नापं जनताया दथुइ वनेगु नितिं २ नं. प्रदेशय् जूगु लिपांगु स्थानीय चुनावय् ब्वति काय्गु ज्या जुल । थुकियात कयाः आन्दोलन यानाच्वंगु मधेसी मोर्चां छगू बाध्यताकथं नालाकाःगु जुल ।
संविधान संशोधनया खँ जूगु इलय् दकलय् न्हापां चुनाव अपरिहार्य जूगु धासें स्थानीय चुनाव लिपा थुकियात कयाः संशोधन याय्गु जुइ धकाः धाःगु खः । उकथं हे संविधान संशोधनया प्रस्ताव संसदय् न्ह्यब्वय्गु ज्या जुलसा संशोधनया प्रस्तावय् माःकथंया बहुमत प्राप्त मजुइवं उकियात पारित याय्मफूगु खः ।
अथेखःसां संविधान संशोधनयात अझ नं संसदय् हयाः पारित याकेगु नितिं कुतः याय्गु जुइधकाः सत्तापक्षं न्ववाःगु खःसा थुकियात कयाः प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवां भारतया समकक्षीलिसे तकं थुकियात कयाः खँल्हाबँल्हा याःगु खः । गुगु खँयात कयाः तसकं आलोचना नं जूगु खः ।
न्ह्याथे हे जाःगु खःसां आदिवासी जनजाति, मधेसी, मिसा लिसें उत्पीडित ल्यूने लानाच्वंगु वर्गया हक अधिकारया नितिं थुगु संविधान संशोधन अनिवार्य खः । तर आः वयाः थुगु संशोधन किचलय् लाःगु जक मखु, संशोधन हे मजुइगु अवस्था ब्वलंगु दु ।
स्थानीय चुनाव क्वचाय्धुंकाः आः प्रदेश व संसदया चुनावया नितिं ज्या न्ह्यानाच्वंगु दु । थुकियात कयाः निर्वाचन आयोगपाखें नं फुक्क प्रक्रिया न्ह्याकेधुंकूगु दु । थ्व हे झ्वलय् नेपाःया राजनीतिक पार्टीत नं थुगु माहोलय् दुबिनाच्वंगु जक मखु, चुनावी तालमेलया नितिं बामपन्थीत छगू पक्षय् च्वनेगु ज्या जुल ।
संविधानया पक्षय् दुगु जक मखु, थः सत्ताय् वनेगु नितिं संविधान संशोधनया मू मुद्दा दय्कूगु पार्टी नेकपा माओवादी केन्द्र थौंकन्हय् नं सत्ताय् च्वनाच्वंगु दुसा संसदय् संविधान संशोधनया इलय् पक्षय् च्वंगु जक मखु, मेमेगु दलतय्त पक्षय् च्वनेत आह्वान नं याःगु खः ।
अथेहे संविधानया विपक्षय् दुगु जक मखु, संविधान संशोधनया प्रस्ताव परिमार्जन याःसां नं उकियात स्वीकार मयाय्गु धकाः अडान कया वयाच्वंगु नेकपा एमाले, थ्व निगुलिं पार्टी छगू हे थासय् लाःगु दु । संविधान संशोधनया पक्ष व विपक्षय् दुगु पार्टीत नं छगू थासय् लाःवनेवं संविधान संशोधन जुइगु सम्भावना थ्यंमथ्यं क्वचाःगु दु धाःसां पाइमखु ।
संविधान संशोधनया विपक्षय् दंगु हुनिं नेकपा एमाले प्रदेश नं २ लय् आशा याःकथं लिच्वः हय्त ताःमलाःगु खः । तर माओवादी केन्द्रं धाःसा अपेक्षा याःकथं लिच्वः हय्त ताःलाःगु खः । तर आः वयाः थुगु गठबन्धनं संविधान संशोधनया मुद्दा छु जुइगु खः, छुं धाय्फइगु अवस्था मदु । अथेहे संविधान संशोधनया पक्षय् आन्दोलन यानाच्वंगु पार्टीतय्सं आः गजाःगु रणनीति नाला काइगु खः, व नं स्वय् हे ल्यं दनि ।
