नकारात्मक शक्ति विरुद्धय् संघर्ष याय्माः
–डि.आर. खड्गी
सामन्तीया नाइके धाःसा नं जुजु खलक तय्सं देय्यात घातक याय्गु ज्या याःगु खने मदु । बरु जुजु खलक तय्सं देशया सार्वभौम, अखण्डताया रक्षाया नापनापं देशया प्रतिस्था विश्वय् कायम यानातय्त ताःलाःगु दु । जुजु महेन्द्रया पालय् संयुक्त राष्ट्र संघया सुरक्षा परिषदय् निक्वःतक नेपाः अस्थायी दुजः जुइत ताःलात । व इलय् नेपाः नं विश्वया राजनीतिइ तकं भूमिका म्हिताः ग्वाहालि याय्गु ज्या जुल । जुजु पृथ्वीनारायण शाह नं विराट नेपाः धकाः पूर्वया टिष्टा, पश्चिमया काँगडा तक थःगु राज्यन्यंकेगु ज्या यात । अथे धइगु थौंकन्हय् भारतया उत्तराञ्चल व सिक्किम तक थ्यना च्वंगु खः ।
तर दुर्भाग्य ब्रिटिस कम्पनीया अधीनय् भारत लाना च्वंगु इलय् सन् १८१६ सालय् सुगौली सन्धी याय् वं पूर्वया टिष्टा व पश्चिमया काँगडा भारतया ल्हातय् लात । सुगौली सन्धीया ना वःपिं निम्ह प्रतिनिधि खस बर्मूत खः । छम्ह गजराज मिश्र मेम्ह सुवेदी थरयाम्ह बर्मू खः । राष्ट्रघात सन्धीयाःगु बदलाय् ब्रिटिस कम्पनीं निम्ह बर्मूृतय्त न्यासःन्यासः बिघा जमीन ब्यूगु जुयाच्वन । शास्त्रय् नं थथे धया तःगु दु, बर्मूतय्गु स्वभाव हे लालची स्वभाव खः । बर्मूतय्त राज्यया छुं नं उच्च पदय् थाय् बीमज्यू । छाय् धाःसा इमिगु स्वभाव हे थःगु फाइदाया नितिं न्ह्याग्गु नं कूकर्म याय्त नं तयार जुइपिं खः ।
नेपाःया प्रजातान्त्रिक आन्दोलनयात भारतं ग्वाहालि यानाः ताःलाःगु खः । अथे जूगुलिं भारतयात झीसं गुण पुले माः धाइपिं नेतातय्सं धाय्गु यानाच्वनी । थ्व भावयाअर्थ खः, थनया नेवाःतय्के च्यः मानसिकता ग्रस्त जुयाच्वंगु दु धयागु संकेत खः । छाय् धाःसा भारतया स्वतन्त्रताया संग्रामय् नं नेपाःया जनतां यक्व ग्वाहालि याःगु दु । तर भारतं धाःसा नेपाःयात गुण पुलेगु त्वःताः अःखः नेपाः प्रति कुदृष्टि जक तयाच्वनी ।
तर भारत धाःसा ००७ साल, ०४६ सालया आन्दोलन लिपा कोशी, गण्डकी व महाकाली सन्धीया नाटक यानाः नेपाःया जलश्रोतया अधिकार कयाः लः व मत भारतय् यंकेगु ज्या यानाच्वन । लः व मतया अधिकार काल धकाः भारतयात जक दोषबीगु पाय्छि मजू । भारतयात स्वयां नं थनया पार्टीया नेतातय्गु अप्वः दोष दु ।अर्थात राष्ट्रघाती सुगौली सन्धीयानाः बर्मूतसें जग्गाजमीन कालसा कोशी, गण्डकी व महाकाली सन्धीयानाः करोडौं कमिशन नल धकाः व इलय् तसकं चर्चा जूगु खः ।
निक्वःगु जनआन्दोलन नं भारतया ग्वाहालिं ताःलाःगु खः । निक्वःगु सफल जनआन्दोलन नं भारत हाकनं ल्यं दनीगु जलश्रोत सम्झौता यानाः लः व मतया अधिकार काकां वनाच्वंगु दु । अझ लः व मत स्वयां नं खतरनाक ज्या भारतया नागरिकतय्त नागरिकता बियावना च्वंगु ज्या खः । भारतया चाहना मत स्वयां नं लःया अधिकार काय्गु नितिं थनया नेतातय्त थःगु मुठ्ठीइ तय्गु ज्या यानाच्वंगु दु ।
भारतयात लः तसकं माःगु जुयाच्वंगु कृषि उत्पादन अप्व य्केगु नितिं खः । यदि कृषि उत्पादन अप्वः मजुल धाःसा भारतय् भुखमरीया समस्या वय्फु । थ्व हे हुनिं नेपाःयालःयाअधिकार काय्गु नितिं भारतं षडयन्त्र यानाच्वंगु खः । भारतया विहार, उत्तर प्रदेश, उत्तराञ्चल व पश्चिम वंगालया भूमि नेपाःया लखं भारतया कृषि क्षेत्रय् तःधंगु योगदान बियाच्वंगु दु । थ्वया अर्थ भारतया अर्थतन्त्रय् तक नं नेपाः लखं तिबः बियाच्वंगु दु ।
थ्व यथार्थ खः कि इजरायल, जोर्डन, टर्की व इथियोपिा देशपाखें लखौंलख डलर पुलाःलःन्यानाच्वंगु दु । झीगु देय्या लःभारतं सितिकं काय्गु यानाच्वंगु दु । झीसं भारतयात विरोध याय्गु स्वयां नं नेपाःया दलाली नेतातय्त विरोध यानाः खबरदारी याय्गु ज्या याय्माः । छाय् धाःसा थनया नेतातय्सं अधिकार ब्यूगु कारणं भारतं नेपाःया लः यंका च्वनेफूगु खः । भारतं नेपाःयात ग्वाहालि याना च्वंगु ला छुं नं मखु धाय्माः । छाय धाःसा भारतं झीगु देशया लखं सलंसः गुणा फाइदा कयाच्वंगु दु । झीगु देशया मेमेगु प्राकृतिक सम्पत्तिइ कब्जा यानाः फाइदा कयाच्वंगु हिसाबला त्वःताछ्वय् ।
थ्व हे कारणं यानाः लाभारतया रणनीतिया कासा हे जुयाच्वंगु दु । नेपाःया नेतातय्त तन्त्रमन्त्रयानाः लट्ठ याना च्वनीगु नाटकया कासा म्हिता च्वनेगु भारतया धर्म खः । भारतया हानं मेगु राजनीतिक स्वार्थ धइगु खसबर्मू नेतातसें सदां अधीनय् तय् थाकुइ धकाःवया विकल्पय् भारतया नागरिकतय्त नागरिकता काय् केगु ज्या यानाच्वंगु दु । निक्वःगु सफल अनआन्दोलन लिपा लखौं लख भारती तय्त नागरिकता काय् केगु नितिं भारतं दबाब कीगु ज्या यात । अझ नं धमाधम मधेसीया नामं नागरिकता काय्काः लिपा सिक्किम अथवा फिजीकरण याय्गु भारतया रणनीति खः ।
नेपाःया ततः धंगु पार्टीया नेतातय्सं न्ह्याबलें नं जिपिं सामन्ती व विदेशी पूँजीपतिया विरोधय् वनाच्वंगु दु धकाः म्हुतुं धाःसा नं ज्या धाःसा जनतायात दुःख कष्ट बीगु बाहेक मेगु छुं नं मजू । नेतातय्सं आः नं जनताया नितिं राजनीति याना च्वनागु खः धया च्वंसा नं जनतायात घात याय्गु कथंया ज्या जुयाच्वंगु दु । दसुया नितिं बजाः भाः अप्वय् का च्वंगु दु, जनतायाके अप्वः कर कयाः जनतायात कंगाल याय्गु स्वया च्वंगु दु । भाःथिके याय्गुया अर्थ खः, साहु महाजन, व्यापारी व हाकु बञ्जा तय्त धनी याना बीगु खः । जनतापाखें अप्वः कर काय्गुया अर्थ नं नेतानिसें नोकर शाह तय्सं अनेक कथंया सुविधा कयाः रजाई याय्गु ज्या खः ।
नेपाःया खस बर्मू नेतातय्गु लक्ष व तातुना धइगु देश व जनताया कल्याण याय्गु मखुसें देशया सम्पत्ति लुटय् यानाः जनतायात तुं मूर्ख याय्गु ज्या जक खः । थुकिया नितिं उमिसं राजनीतिक कथं म्हुतुं बालाक्क भाषण यानाः जनतायात तारिफ काय्गु याइ । चाहे कम्यूनिष्ट नेता जुइमा वा मेमेगु पार्टीया नेतात जुइमा । अप्वः हे इपिं हाकु बञ्जा, माफिया पक्षय् जक मखु, विदेशी शक्तिया इशाराय् प्याखं हुलाः देशघाती ज्या जक याना वया च्वंगु दु । अप्रत्यक्ष कथं पार्टीया नेतातय्सं देशया कानूनी राज्ययात ध्वस्त यानाः अराजकता हयाः समाजय् अशान्ति, हिंसा, लुटपात अप्वय्काः डर, त्रास न्यंकेगु ज्या नं याना च्वनी ।
जब कानूनी राज ध्वस्त जुइ, अन जनता पीडित जुइगु स्वभाविक खः । कानूनी राज खत्तम जुल कि छखे हाकु बञ्जाः, माफिया व अपराधीतसें छ्यं ल्ह्वनेगु यानाच्वनी सा मेखे लाथे पाथे तरिकां बजाः भाः अप्वय्काः जनतायात आतंकित याना च्वनी । गुलि गुलि अपराध, गुण्डागर्दी व बजाः भाः अप्वया च्वनी, उलिउलि हे नकारात्मक सोचं ग्रस्त जुयाच्वंपिं नेतातय्सं तमासा स्वयाच्वनी । नेता व नोकर शाहतसें तमासा स्वयाच्वंगुया कारण धयागु अप्रत्यक्ष कथं इमिगु स्वापू नकारात्मक व शक्तिलिसे दुगुलिं यानाःखः । थ्व हे कारणं यानाः नकारात्मक शक्ति (भ्रष्ट, दलाल) नेताया विरुद्धय् संघर्षया नितिं छप्पँ जुइ फय् माः ।
