२०८१ बैशाख १२, बुधबार

परम्परागत बाजंया संरक्षण यासें मतयाः

नृपेन्द्रलाल श्रेष्ठ | गुंलाथ्व पंचमी ११३९ (अगष्ट ५ २०१९ं

नेवाः समाजय् सलंसः न्ह्यःनिसें न्ह्याना वयाच्वंगु तर थौंकन्हय् न्हना वनाच्वंगु परम्परागत बाजं यलय् दँय् दसं ब्वज्या याना वयाच्वंगु दु । थ्यं मथ्यं १४५० दँ न्ह्यःनिसें यलय् मदिक्क न्ह्याना वयाच्वंगु परम्परागत, ऐतिहासिक, लोकंह्वाःगु न्यकू जात्रा मतयाः अर्थात श्रृङ्गभेरी–दीपयात्रया झ्वलय् अजाःगु न्हना वनाच्वंगु बाजंया ब्वज्या यानावया च्वंगु दु ।
 
 
यलया झिगू त्वालं पालंपाः न्ह्याका वयाच्वंगु उगु नखःमदुपि निगु लुमन्तिइ हिन्दू व बौद्ध धर्मालम्बीतसें शहरया बौद्ध मठ, मन्दीर, चैत्य, बहाः बही चाःहिलाः हनेगु याइ । नापं थःपिनिगु पाःलाःपिन्सं न्हना वनाच्वंगु बाजं मंगः बजाः, कोन्ति, बुंगः, स्वयम्भूइ वनाः ब्वज्या याइ । थुकिया नितिं थ्यं मथ्यं झिला न्ह्यःनिसें उगु बाजं थाय्गु स्यनेगु याइ ।
 
 
नौ बाजा कथं लोकंह्वाःगु जूसां नं उगु पुचलय् झिंच्यागू परम्परागत बाजंया ब्वज्या जुइ । मेय्या न्यकूपाखें दय्कातःगु विशेष ताजिया बाजंया नापनापं मृदङ्ग, धाः बाजं, दम्वःखिं, दबदब, कासीबाजं, ढोलक, क्वःखिं, नगरा, ज्वःनगरा, मगःखिं, संघबाजं, ब्याबाजं, नाय्खिं, खैजडी, म्वाय्लि, खिं, धिमय्, दहलिसेंया गुलिखय् न्हनावना च्वंगु बाजं उगु इलय् थानाः ब्वज्या याइगु खः ।
 
 
थ जाःगु महत्वं जाःगु बाजंया विशेष ब्वज्या थुगुसि मतयाः पाः फइगु त्वाःहौगः त्वालय् जूगु दु । वाङमय शताब्दीपुरुष डा. सत्यमोहन जोशी, प्रदेशसभाया दुजःपिं ज्ञानेन्द्र शाक्य, शोभा शाक्य, यल महानगरपालिकाया उपप्रमुख गीता सत्याल, वडाध्यक्षया नापनापं झिगू त्वाःया प्रतिनिधि पिनिगु उपस्थिति दुगु खःसा उगु ब्वज्याय् हौगःत्वाःया झिदँ दुपिं कलाकारनिसें ख्वीदँ दुपिं कलाकारतसें उगु परम्परागत बाजंया विशेष ब्वज्या जूगु खः ।
 
 
यल नगर लागाया झिगू त्वाःनक बहील, मंगः, चक्रबही, नागबहाः (इखाछेँ), बुबहाः, हौगः, ओकुबहाः, इखा लखु, क्वःबहाः व सौगःत्वालं पालां थुगु नखःहना वयाच्वंगु खः । ऐतिहासिक परम्परागत संस्कृति, सम्पदा ल्यंका तय्गु ज्याय् न्हूगु पुस्ताया सहभागिता महत्वपूर्ण जुइगु नापं झिदँय् छक्वः पाः वइगु जूगुलिं त्वाःया सामाजिक, आर्थिक ह्यूपालय् नं तःधंगु भूमिका म्हितीगु स्वभाविक खः ।
 
 
मतयाःपर्व न्ह्याकेगु नितिं थौंकन्हय् थ्यंमथ्यं २०÷२२गू लखतका खर्च जुइगु जूगुलिं छगू त्वालं जक याय् फइगु अवस्था मदु । झिगू त्वाः मध्ये दकलय् चीधंगु व म्हो जक जनसंख्या दुगु हौगः त्वालं थुगुसिया मतयाः पर्व हनीगु खः । थुगुसी श्रृङ्गभेरी मतयाः पर्व वइगु साउन ३२ गते सञ्चरवाः लाःगु दु ।
Categorized in राष्ट्रिय