२०८१ बैशाख ८, शनिबार

बाखंया समीक्षा

नर सागर श्रेष्ठ
 
खुसिं छेँ, पालिफः, किपू
 
 
“बाखंयात पत्या या, बाखंमियात मखु ।” थ्व धापू नांजाःम्ह अंग्रेजी आख्यानकार डि.एच. लरेन्सयागु खः । गुम्हेसियागु बाखं व उपन्यासया यौनिकताया बिषययात कयाः उबलय्या सरकारं सफू पिथनेत तकं उगु इलय् उजं मब्यू । अथे हे, मेम्ह रुसी बाखंमि लियो टल्सटाय खः, गुम्हेसियागु बाखं जीवनया दर्शनयात कयाः ब्वँमितय्गु मन हे ख्वाउँसे च्वंकाः क्वचाय्का तइ । अथे हे, बाखंमितय् थःथगु हे तालं बाखं क्वचाय्गु कला दयाच्वनी । 
 
 
‘सः छगू फरक अभिब्यक्ति’या झिंछक्वःगु संस्करणय् ब्वंगु बाखंत थ्व हे पृष्ठभूमिइ समीक्षा याय्गु कुतः यानाच्वना । थुगु संस्करणय् राज साय्मि, सुनील बज्राचार्य व  महेशमान डंगोल ‘लँजुवाः’पिन्सं चिबाखं ब्वनाः न्यंकादीगु खः । 
 
 
राज साय्मियात जासूस बाखं च्वमि धकाः नं म्हसीकूगु खः । जि अन बाखं न्यनाबलय् वय्कःया चिबाखं न्यनेधुंकाः आः लिपा छु जुल धकाः ‘सस्पेन्स’या मति तय्गु नितिं ब्वमितय्त बाध्य याय्त वय्कः ताःलानादीगु खना । ‘सु त्यात, सु बुत’ बाखनय् मत मवःगु इलय् गाहाकियात ध्वग्गिगु कागति मिया दंग जूम्ह तरकारी पसल्या मत वय्काः गाहाकि नीतका धकाः बियावंगु नोट ला न्यातका ब्यूगु खँ कनाः बाखंच्वमि चिबाखनय् नं बाखंया बिषयबस्तु, पात्रकथंं व बाखंया परिबेशया ल्याखं न्याय यानादीगु खनेदु । मिला पात्र तयाः ब्वंगु बांखनय् न्यँमिपिन्सं मिलाया गरीबीयात कयाः छम्ह धोमां मेम्ह धोमाया मोबाइल नम्बर बियाः वयात यौन शोषण जक याय्त्यंगु खःला वा धात्थें हे लजगाः बीत्यंगु धकाः मति तय्त बाध्य जुइमाःगु खनेदु ।
 
 
राज साय्मिया परम्परा धाःगु बाखनय् आर्थिक बिपत्रता व बाध्य जुयाः सामाजिक संस्कार या्यमाःगु द्वन्द्वया खँं बांलाक्क क्यनातःगु दु । बाखंयात सुखानुभूतिकथं क्वचाय्काः भ्वय् नके सिधय्का कोथाय् च्वंगु मांया किपाः मुसुहुं न्ह्यूगु खँ ब्वयातःगु दु । छु ई न्ह्यः हेलिकप्टरया दुर्घटनायात कयाः च्वयादीगु बाखं सत्य घटनाय् आधारित बाखं हे जुल । थुकी बाखंया पात्र नेवा समाजय् जक सीमित मजूसे मेगु जातिइ नं वंगु खनेदु व दक्कसिबें लिपा मालिकयात यात्राय् म्हगस खंगु कना मछ्वसे ज्यान बचय् यानाब्यूम्ह च्यःयात ज्यां छाय् लिकाल धकाः सस्पेन्सया मतितय्त ब्वँमिपिं हाकनं बाध्य जुइमाःगु खनेदु ।
 
 
महेशमान डंगोल ‘लँजुवाः’या छपु बाखं त्वःताः मेगु बाखं यौनिकताया भावं वा मतिं जक जाःगु ताय्का  । ठण्डा बरफ नांया बाखनय् मचा मदुगुलि स्वस्वःथाय् बाखंया पात्रयात घोचपेच यानाच्वंगु खँ ब्वःगु व बाखंया छ्यं हे ब्यंगात्मक खनेदु । थुकी निगू संभावना क्यंगु दु । न्हापां ला बाखंया मू पात्र मचा दय्केगु ज्या हे याय्त कलाःम्हेसिया ग्वाहालि मयागु वा मू पात्रया कलाः गनं ला स्वंगूगु लिङ्गयाम्ह मिसा ला मखुला धइगु शंका ब्वँमिपिन्सं याय्गु थाथ् दु । मेगु छपु बाखनय् मिस्तय्सं चीहाकःगु लं फिना वयाः सोफाय् फ्यतुबलय्या अवस्था ब्वःगु दु, गुकी लं फिना वम्हेसित स्वयां नं स्वपिन्त हे मछिंगु खँ ब्वयातःगु ताय्का ।
 
 
अथे हे, मोटरसाइकल ल्यूने तयाः छेँतक तयाः वं थ्यूगु कारणं यानाः मोटरसाइकल चलेयाम्हेसिया मनय् यौनिकताया भाव तसकं जाःगु खँ ब्वयातःगु खना । उदारबादया जमानाय् यौनयात कयाः समाजय् खुल्ला खँल्हाबँल्हा याय्गु जग वय्कःया बाखनं नीस्वनेत स्वःगु खनेदु । वय्कःया छपु बाखनय् धाःसा सिरपाः बीगुलिइ जुयाच्वंगु अनियमिततायात बालांक्क हे ब्वयातःगु दु व बिबाद याम्हेसिया हे नं छगू अप्राकृतिक ढंगं सिरपाः काःगु खनेदु । थ्व छगू सिरपाः बीगु ज्याझ्वलय् जुयाच्वंगु अनियमिततायात उलेत स्वःगु खनेदु ।
 
 
पत्रकार व दकसिबें क्वकालिम्ह बाखंमि सुनील बज्राचार्यया बाखं लाक्षणिक खनेदु ।  थौंया इलय् बुद्ध नं न्हूम्ह माःगु व थ्व स्वयां न्ह्यः केदार सितुं महाभारत व रामायणया संस्कृतया श्लोकत ब्वनाः बाखं न्यकादिल धाःसा थुगुसी बज्राचार्यं थःगु ‘व छम्ह गरीव’ नांया बाखनय् बुद्धया श्लोक ब्वनाः नीछगू शताब्दीइ बुद्धया पंचशीलय् नं ह्यूपाः वय्माल धकाः कनादिल । छपु बाखनय् पृथ्वी, बृहस्पति, मंगल ग्रहया खँ कनादिसे पृथ्वी नं मंगल ग्रहयात नाकाबन्दी धकाः याःगु न्यंकादीगु बाखनय् चिधंगु देय्या नायःतसें तःधंगु देय्या गुलाम जुयाच्वन्ोमाःगु विवशता क्यना छु दं न्ह्यः नेपाःयात भारतं याःगु नाकाबन्दी लुमंकेत कुतः यानादीगु खनेदु ।
 
 
थ्व छपु राजनैतिक ध्याचूया बाखं जुल । थय्क स्वय्बलय् थुकिं भारतया नांजाःम्ह बाखंमि के.आर. नारायननया ‘म्याल्गुडी’ धयागु बाखं लुमना वइ, गुगु बाखनय् बेलायती साम्राज्यया इलय् नीस्वंगु झ्वातायात भारत स्वतन्त्र जुइधुंकाः छम्ह पत्रकारयात लँय् थना यंकेगु उजं बियाः हाकनं जनताया बिरोधया बाबजुद लित काःगु खँ न्ह्यथनेबहःजू । थ्व बाखनय् ह्यूपाः क्यनेत नेतातसें गजाःगु म्वाःगु ज्या याय् यः धकाः ध्याचू न्यंकातःगु दुसा बज्राचार्यया बाखनय् नेतातसें छुं याय् मफूगु खँ क्यनातःगु दु । 
 
 
थन बाखं न्यनेबलय् आपालं यथार्थबादी बाखंत अप्वः वःगु खनेदु । स्वछन्दबादया बाखंत यक्व हो म्हो जक न्यनेदुथें ताय्का । ध्र्र्रुब मधिकःमिं छक्व कनादीगु दु कि चिबाखनय् न्ह्यसः खँग्वःतक दुथ्याकेज्यू । थ्व पृष्ठभूमि स्वय्गु खःसा थन आः तक वःगु बाखनय् घटनायात न्याय याःसां बाखंया पात्रतय्त न्याय याःगु मखना । छाय् धाःसा यक्व हे म्हो बाखंमितसें जक पात्रयात ब्वय्गु कुतः याःगु खना । थथे जुइबलय् बाखं ब्वनागु व बुखँ ब्वनेगुलिइ छुं हे पाःगु खने मदय् यः । ब्वँमि व न्यँमिया मनय् लिपातक छाप त्वःते मफूगु बाखं बांलाःगु बाखं जुइ फइमखु ।