२०८१ बैशाख ४, मंगलबार

महानगरपालिकाया च्वछाय्बहःगु ज्या

जुजुमान महर्जज
 
नेपाःया न्हापांगु महानगरपालिका येँ महानगरपालिकां थःगु नगरदुने च्वंगु फुक्क ब्वनेकुथी स्थानीय विषयया छगू सफू नेपालभाषा हे ब्वंकेगु महानगरपालिकाया न्हय्क्वःगु नगरसभापाखें छगू हे मत पारित याय्गु ज्या जुल, थ्व तसकं हे ऐतिहासिकया नापनापं उलि हे महत्वपूर्ण नं खः ।
 
नेवाःतय्गु आदिभूमि स्वनिगलय् नेपालभाषाया माध्यमं ब्वंकीगु छगू हे जक ब्वनेकुथि दुगु खःसा गुलिखय् ब्वनेकुथिइ गुंगू व झिगू तगिमय् नेपालभाषा विषय ब्वंकेगु ज्या जुयाच्वंगु दु । तर अप्वः धइथें ब्वनेकुथिइ नेपालभाषा विषय काःपिं म्हो हे ब्वँनामिपिं दुगु हुनिं न्ह्यानाच्वंगु थुगु कक्षा नं बुलुहुँ दिना वनीगु संकेत क्यंगु दु । थुकिंयानाः नेपालभाषायात म्वाका तय्माः धकाः सः थ्वय्काच्वंपिं नं छगू निगू सभाय् च्यूताः प्वंकेगु बाहेक मेगु ठोस पलाः न्ह्याकूगु खनेमदु । थजाःगु अवस्थाय् स्थानीय विषयया छगू सफू नेपालभाषां हे ब्वंकेगु धकाः गुगु नीति पारित याःगु दु, व तसकं हे च्वछाय्बहःगु ज्या खः ।
 
नेपालभाषाया माध्यमं आखः ब्वंकेगु नितिं छगू तगिंनिसें च्यागू तगिंतकया पाठ्यक्रम तयारीया नितिं अन्तिम रुप बीगु नितिं वंगु आइतवाः येँया राष्ट्रिय सभागृहस विज्ञपिंलिसे अन्तरक्रिया ज्याझ्वः नं जुल । महानगरपालिकाया शिक्षा विभागं स्थानीय सरकारपाखें हे पाठ्यसफू तयार यानाः ब्वंकेगु अधिकार बियातःगु थुगु ‘स्थानीय विषय’ न्हापां खस नेपालीभासं ब्वंकेगु तयारी यानाच्वंगु खःसां नगरसभां थुगु विषय नेपालभाषाया माध्यमं ब्वंकेगु नीति पारित याःगु खः ।
 
स्थानीय विषय नेपालभाषाया माध्यमं ब्वंकेगु नीति पिहांवःगुली थुकियात कयाः महानगर प्रमुख विद्यासुन्दर शाक्यं नगरसभां पारित जूगु क्वःछिना गथे खः अथे हे लागू याय्त निर्देशन नं बीधुंकूगु दु । अथेखःसां अझ नं थुगु विषय कार्यान्वयन याय्त उलि हे थाकुइगु
 
खँय् निगू मत मदु । महानगर दुनेया सामुदायिकलिसें निजी ब्वनेकुथी थुगु विषय ब्वंकेगु नितिं उलि हे जनशक्ति तयार याय्माःगु आःया आवश्यकता खः । प्रत्येक ब्वनेकुथिपाखें थुगु विषय ब्वंकेगु ज्या जुल धाःसा नेवाःतय्त लजगाः दइगु खँय् निगू मत दइमखु, अथे हे नेपालभाषा ब्वनाः छु दइ धाइपिनिगु नितिं नं थ्व छगू बांलाःगु लिसः जुयाबी । खय्त ला नेपालभाषाया ब्वनाः थुकियात व्यवसायिक व लजगाःमूलक दय्के मफूगुलिं हे थुकिया महत्व मखनाच्वंगु खः, तर हरेक दृष्टिकोणं उलि हे महत्वपूर्ण जुयाच्वंगु थुगु भाषा बुलुहुँ न्हनावनाच्वंगु अवस्थाय् दु ।
 
अथे हे थुगु नीति स्थानीय भाषा संरक्षण सम्बद्र्धन याय्गु खँय् छगू माइलस्टोन खः धाःसां पाइमखु । आः थजाःगु महत्वपूर्ण खँय् नेवाः न्ह्यलुवातसें कार्यान्वयनया नितिं ग्वाहालि याय्माःगु दु । आखः ब्वंकेगु नितिं स्यनामित उत्पादन याय्गु, तालिम बीगु आदि ज्या नं बीमालेफु । नेपालभाषाया थीथी संघसंस्थापाखें महानगरपालिकायात भिन्त्ुना देछाय्गुया नापनापं कार्यान्वयनया नितिं उलि भूमिका म्हितेमाःगु खनेदु । अझ नेवाःतय्त लजगाः दइगु ग्याचिकुं अझ नं महितातसें नेपालभाषाया माध्यमं मब्वंकेगु नितिं अनेकौं तिकडम याय्त नं ग्वसाः ग्वय्फु । उखेपाखें नं सचेत जुयाच्वनेमाःगु थौंया आवश्यकता नं खः ।