विद्युतीय बसया नितिं ब्यूगु अनुदान
जुजुमान महर्जन
स्वनिलय् धू व कुँ जायाच्वंगु अवस्थाय् थुकियात म्हो याय्गु नितिं सम्बन्धित स्थानीय सरकार व केन्द्रीय सरकारं यक्व हे योजना सार्वजनिक यानाच्वंगु खः । छगू इलय् ला प्रधानमन्त्रीं स्वनिगलय् मास्क मतसे हे न्यासि जुइफय्धुंकूगु अवस्था जुल धकाः सार्वजनिककथं न्ववाय्गु ज्या जूगु खः । थुकियात कयाः सामाजिक सञ्जाललिसें थीथी पत्रपत्रिकाय् जक मखु, संसदय् तकं सः ल्ह्वनेगु ज्या जुल ।
थुगु खँया विरोध जुल । थुकिया अर्थ थ्व खः कि स्वनिगलय् धू व कुँया प्रदुषण छफुति हे म्हो मजू, तर स्वनिगःयात प्रदुषणं मुक्त याय्त फुक्कस्यां म्हगस धाःसा खनाच्वंगु दु, अझ जिं हे यानागु खः धकाः न्ववानाः ‘जस’ काय्त तकं लिफः स्वयाच्वंगु मदु । न्ह्याग्गु हे थजू, स्वनिगःयात प्रदुषण मुक्त याय्गु नितिं सकलें न्ह्याना हे च्वंगु दु धइगु सत्य खः ।
थजाःगु इलय् सरकारं स्वनिगःयात प्रदुषण मुक्त याय्त साझायात ३गू अर्वतका धेबा बीगु निर्णय याःगु दु, व मेगु मखसें, विद्युतीय बस सञ्चालनया नितिं खः । थुकिं यानाः छगू ला नेपालं आयात याय्माःगु पेट्रोलियम पदार्थया खपत म्हो जुइगु स्वभाविक खःसा मेखे थुकिं वातावरण प्रदुषण म्हो याय्गुु नितिं नं उलि हे योगदान बीगु खँय् निगू मत मदु । तर न्ह्याबलें घाटाय् वनाच्वगु साझायात विद्युतीय बस सञ्चालन याकेगु नितिं थुकथं अनुदान बीमाःगु खः वा मखु धइगु खँय् चर्चा जुयाच्वंगु दु ।
थ्व स्वभाविक नं खः, तर न्हापायागु ज्याखंपाखें ज्ञान काय्गु खःसा आः गुकथं न्ह्याःवनेमाः धइगु बिचाः नं याय्माःगु खनेदु । थ्व धइगु साझा बस न्ह्याकेबलय् वयाच्वंगु व्यवस्थापनया पक्ष खः, थुकियात सरकारं अनुदान जक बीगु खः वा व्यवस्थापन पक्षयात नं बिचाः याय्गु खः ।
विद्युतीय बस सञ्चालन याय्गु नितिं विद्युतया खपत जुइगु स्वभाविक खः, आः स्वयां अप्वः । थुकिया नितिं सरकार गुलि तक तयार दु । थुखेपाखे नं ध्यान बीमाःगु खनेदु । सरकारं विद्युत उत्पादनया नितिं लगानी याय् धयाच्वंसां नं थुकिया प्रतिफल धाःसा उलि बांलाः मजू । इलय् विद्युत उत्पादन गृह क्वमचाइगुलिसें लागत अप्वया वनाच्वंगु, ततःधंगु विद्युत उत्पादनया नितिं न्ह्याकाच्वंगु परियोजना न्ह्याके मफूगु अझ धाय्गु खःसा गुलिखे सम्झौता तकं रद्द यानाच्वंगु अवस्था दु ।
मेगु विद्युतीय बस सञ्चालन याय्गु बांलाःगु खःसां नं थुकियात नितिं पूर्वाधार धाःसा तयार जूगु खनेमद । गथेकि विद्युतीय चार्ज स्टेशन आःतक नं गनं दय्कूगु खनेमदु । छक्वः विश्व सम्पदाय् लानाच्वंगु लुम्बिनीया नितिं हःगु विद्युतीय गाडि स्वनिगलय् सञ्चालन याय्गु धकाः स्वयम् प्रधानमन्त्रीं उगु ज्याझ्वःया उलेज्या याःगु खः, तर आःतक नं न्ह्याकेफूगु मदुनि । थुकियात कयाः थीथीकथंया चर्चा परिचर्चा जूसां आःतक नं पूर्वाधार तयार यानाः सञ्चालन याय्गु खँय् सरकार न्ह्यचिलाच्वंगु खनेमदु ।
थजाःगु अवस्थाय् ३सःगः विद्युतीय बस सञ्चालनय् हय्गु नितिं सरकारं योजनालिसें धेबा अनुदान बी न्ह्यः थुकिया पूर्वाधारयात कयाः ज्या न्ह्याकेमाःगु खः । प्रदुषण म्हो जुइगु लिसें इन्धन खपत म्हो जुइगु योजना बांलाःगु जूसां नं कार्यान्वयन याय् मफुत धाःसा स्वयम् सरकार असफल जुइगु खः । थुकियात कयाः नं ध्यान सम्बन्धित पक्षं बिचाः याय्माःगु थौंया आवश्यकता खः ।
