विश्वय् ज्वःमदुगु संस्कृतियात ल्यंकातयेत झी सकलें न्ह्यचिलेमाः
ञंलाथ्व औसी ११३८ ( सेप्तेम्वर २६ २०१८ )
गौतम शाक्य, नायः, ईन्द्रजात्रा व्यवस्थापन समिति
येँयाः । जीवित देवी कुमारीलिसें भैलः व गणेशयात खतय् तयाः येँया चतुदर्शि कुन्हु क्वःने व पुन्हि कुन्हु थःने चाःहिकेगु ज्या जुइ । थ्व जात्रा च्यान्हुतक न्ह्याइगु खःसा थ्व इलय् द्यःपिं खतय् तयाः जात्रा याइगु जक मखु, नेवाःतय्गु अमूर्त सम्पदाया ज्वः मदुगु दसु जुयाच्वंगु थुगु जात्राय् देशं हे हनातःम्ह लाखे, किलाघःया दीप्याखं, पुलुकिसि लिसें हल्चोकया आकाश भैरव अर्थात सवःभकु पिहां वइगु खः । नापं खतया न्ह्यःने ल्यूने च्वनाः येँ देय् चाःहिलीगु खः ।
थुकी मध्ये दीप्याखं धाःसा चतुर्दशि कुन्हु क्वःनेया न्हूघलय् च्वंगु दबुली व पुन्हि कुन्हु थःनेया थाय्मरु दबुली व वंघया दबुली प्याखं ल्हुइकेगु याइ । अथे हे जात्राया अन्तिम न्हि कुन्हु धाःसा किलागःया दबुली थुगु प्याखं क्यनेगु ज्या जुइ । थ्वया नापनापं महाकाली प्याखं, हाथु हाय्केगु, वंघया आकाश भैरवयात स्वांमां छाय्पीगु ज्या जुइ । चतुर्दशि कुन्हु कुमारी, भैलःद्यः व गणेद्यःया खः सालेगु ज्या क्वचाय्धुंकाः पिहांवइगु बौमत व दागिं नं येँया थःने व क्वःने चाःहिलेगु ज्या जुइगु खः । छगूकथं धाय्गु खःसा येँयाः जात्रा छगू नेवाःत सांस्कृतिककथं गुलि समृद्ध जू धइगु खँ थुगु नखःपाखें यच्चुक सीदु ।
दँय्दसं थें थुगुसी नं नेवाःतय्गु तःजिगु नखः येँयाः अर्थात ईन्द्रजात्रायात सुचारुरुपं न्ह्याकेगु नितिं ईन्द्रजात्रा व्यवस्थापन समितिपाखें थुगु जात्रालिसे आबद्ध नीगुंगू खलः, पुचः, संस्थालिसे सहलह ब्याकेगु ज्या जूगु दुसा कुमारी, भैलः व गणेद्यःया खः चाःहिलीगु रुटय् लाःगु लँया अवस्था सीकेगु नितिं निरीक्षण याय्गु नं ज्या जुयाच्वंगु दु ।
थ्व हे झ्वलय् येँयाःया रुटय् लाःगु लँ बांलाःगु हे खनेदुसां कोहिति निसें भिंद्यःत्वालय् तक लाःगु लँ धाःसा स्यनाच्वंगु दु । थुकियात कयाः व्यवस्थापन समितिया नायः गौतम शाक्यं जनसेवाया प्रहरी प्रभागया डिएसपि लिसें हनुमानध्वाखा दरबार क्षेत्र संरक्षण ज्याझ्वःया प्रमखु उदय पसःखलः, जात्रा जुइगु वडाया सम्बन्धित वडाध्यक्ष, थुगु व्यवस्थापन समितिलिसे आबद्ध थीथी पुचःया प्रतिनिधिपिंलिसे निरीक्षण याय्गु ज्या जुयाच्वंगु धयादिसें उगु लागाय् थुगु जात्रा शुरु जुइ न्ह्यः पाइप लाय्गु ज्या क्वचाय्केगु लक्ष तयाः मेलम्ची परियोजनाया ज्या न्ह्याकूगु खः, तर उगु लँ द्यःया खः सालेगु इलय् तक क्वचाय्केगु नितिं चान्हि मधासे ज्या याय्त निर्देशन बीधुंकूगु जानकारी बियादिल ।
खय्त ला येँयाः व जनबहाःद्यःया रथ सालेगु इलय् जक थुगु रुटया लँपुयात कयाः ध्यान बीगु व मर्मत याय्गु ज्या जुइगुलिं नं थजाःगु समस्यात वयाच्वनीगु झी सकस्यां स्यूगु हे खँ खः ।
थुगुसिया जात्रा छुं नं समस्या मवइगु विश्वास प्वंकादिसें नायः शाक्यं थुकिया नितिं खुला न्ह्यःनिसें थुगु जात्रालिसे सम्बन्धित खलः, पुचः, संघसंस्थालिसे सहलह ब्याकेगु नापं ज्या न्ह्याकाच्वंगु खँया जानकारी बियादिल ।
‘खः, थुगुसी दश अवतार प्याखं क्यनेगु ज्याय् छुं भचा समस्या वःगु दु ।’ व्यवस्थापन समितिया नायः गौतम शाक्यं धयादी, ‘दशअवतार क्यनेगु देगःया पुनःनिर्माण जुयाच्वंगुलिं अन छुं समस्या वयाच्वंगु खः, तर दशअवतार क्यनेगु ज्या जुइमखु धकाः गुगु खँ पत्रपत्रिकाय् वयाच्वंगु खः, व धाःसा मखुगु खँ जुल । देगलय् दशअवतार हे मक्यंसां नं प्यंगू न्यागू अवतार धाःसा क्यनेगु ज्या जुइ ।’ दशअवतार व्यवस्थापनया दुजः लिसें समितिया न्वकू दीपक प्रसाद श्रेष्ठं येँयाःया महत्वपूर्ण जुयाच्वंगु थुुगु ज्याया व्यवस्थापन क्वचाय्धुंकूगु जानकारी थःत ब्यूगु नं नायः शाक्यं धयादीगु दु ।
थुगुसी रथ सालेगु ज्या सनिलया ४ः३०ताः इलय् न्ह्याइगु खँया जानकारी बियादिसें शाक्यं द्यःपिं रथय् विराजमान याकेगु ज्या प्यताः इलय् जुइगु नं धयादिल । न्हापा न्हापा रथ सालेगु ज्या लिबाइगु जक मखु, इलय् मजुइगु हुनिं जात्रा याः न्याइगु नं लिबाइगु जूगुलिं थुगुसी थथे न्हापालाक्क हे न्ह्याइगु खँ धयादिल ।
छुं नं नखः वा जात्राया इलय् विशेष यानाः ल्याय्म्ह वर्गपिं ल्वाइगु नापं जात्रायात लिच्वः लाइकथं गतिविधि जुइगु हुनिं थुगुसी थथे याके मबीत जनसेवापाखें थाय्थासय् सिसिटिभि जडान याय्गु ज्या जूगु दु । हनुमानध्वाखाया हाथु हाय्कीगु थासय् खः सालीगु रुटया थाय्थासय् सिसिटिभी जडान याःगुलिं थजाःगु समस्या म्हो जुइगु खँय् थः विश्वस्त जूगु नं भाजु शाक्यं कनादीगु दु ।
थुगु जात्रा सुथांलाक्क न्ह्याकेगु नितिं नेपाल सरकारपाखें दँय्दसं १३गू लख तका दां बिया वयाच्वंगु दुसा येँ महानगरपालिकापाखें ७गू लखतका अनुदान बिया वयाच्वंगु खः । तर थुगुसी झीगु नेवाः भावना थूम्ह लिसें झीगु संस्कृतियात मतिना याइम्ह मेयर जूगुलिं स्वंगू लखतका थप यानाः झिगू लखतका ग्वाहालि यानादीगु दु । थ्व हे धेबापाखें व्यवस्थापन समितिइ आबद्ध २९गू खलः, पुचः, संघसंस्थापाखें ज्या यानाच्वंगु दुसा नेपाल सरकारं बीगु धेबा धाःसा जात्रा सञ्चालन याय् न्ह्यः मखु, क्वचाय्धुंकाः जक बीगु याना वयाच्वंगु नं शाक्यं जानकारी बियादिल ।
अन्तय् नेवाःतय्गु संस्कृति हे नेवाःतय् म्हसीका बियाच्वंगु जूगुलिं थुकियात कयाः सकस्यां ग्वाहालि नापं जात्रायात सुथांलाक्क न्ह्याकेत तिबः बीमाःगु खँ न्ह्यथनादिसें पर्यटन व्यवसाययात तिबः बीगु नितिं नं झीसं अले सरकारं थुकी गम्भीर जुयाः ज्या याय्त इनाप यानादिल । विश्वय् हे ज्वःमदुगु थुगु संस्कृतियात ल्यंकातय्गु नितिं झी सकलें न्ह्यचिलेमाःगु थौंया आवश्यकता नं खः ।
न्ह्यब्वःम्ह जुजुमान महर्जन
(ईन्द्रजात्रा व्यवस्थापन समितिया नायः गौतम शाक्यलिसे जूगु खँल्हाबँल्हाया लिधंसाय्)
