२०८० चैत्र १५, बिहिबार

संकिपाख्यलय् लकडाउनया लिच्वः

विजयरत्न असंबरे
 
कोरोना भाइरसया संक्रमणपाखें थः नागरिकपिन्त सुरक्षित याय्गु नितिं जारी यानातःगु लकडाउन प्यला दु मदु वइन । जनतायात विश्वव्यापी महामारी कोरोना भाइरस (कोभिड–१९)पाखें सुरक्षित यानातय्त देय्न्यंकं जारी यानातःगु लकडाउन खय्त ला आःयात छुं छुं छ्वासुकेधुंकूगु दुसा गुलिखे मनूत थःथःगु लजगाःस लिहाँ वय्धुंकूगु दु । तर थनया स्कूल, कलेजलिसें सिनेमाहल धाःसा चाय्कूगु मदुनि । थन जक मखु, संसारय् आपालं देय्या स्थिति अथे हे तिनि । उकिं यानाः संसारय् न्यंकभनं हे न्हून्हूगु संकिपा रिलिज मजूसे थाति लानाच्वंगु दु । थन नेपालय् नं हल बन्द हे तिनि । थुकिं यानाः खस नेपाली भाषाया संकिपाया नापनापं नेवाः भाय्या संकिपाया क्यनेज्याय् बांमलाक्क लिच्वः लानाच्वंगु दु । 
 
 
रिलिजय् लिच्वः
 
लकडाउनया औपचारिक आदेश जारी जुइ स्वयां न्ह्यःनिसें हे सिनेमा हलय् दर्शक वय्गु म्हो जुयावंगु खःसा थ्व हे हुनिं सिनेमाहल बन्द याःगु खः । थथे सिनेमाहल बन्द याःबलय्  बागबजाःया सिटी म्याक्स हलय् क्यनेगु धकाः क्वःछिनातःगु पूर्णकाजी ज्यापु व अनुज डंगोल जानाः निर्देशन याःगु नेपालभाषाया संकिपा ‘हिसिमति’ धाःसा क्यने मखन ।  यलया गुण सिनेमाय् क्वःछिनातःगु ‘एकसे एक’ नं क्यनेज्या मजुल । बासु शाहीया निर्देशनय् दय्कूगु थुगु संकिपा नांजाःम्ह संगीतकार रत्न बेहोशीयात आर्थिक ग्वाहालि याय्गु नितिं उगु शो जुइत्यंगु खः ।
 
थथे लकडाउन याय् स्वयां न्ह्यः क्वःछिनातःगु नेपालभाषाया संकिपा ‘शो’ जुइमफूगु खःसा अथे हे तुं प्रदर्शनया तयारीइ थ्यनाच्वंगु निर्देशक रामकृष्ण खडगीया ‘कर्म’, अमृतचन्द्र श्रेष्ठया ‘घोषक’, कलाकारं निर्देशक जूम्ह पल्पसा डंगोलया ‘ब्याहा यानागु लच्छि मदुनि’ व निर्देशक प्रदीप खड्गीया बहुभाषी व बीग बजेट संकिपा ‘च्वापुफय्’ थेंजाःगु नेपालभाषाया संकिपाया ल्यंदनिगु ज्या पूवंकेत ई कयाच्वंगु जुल । 
 
दय्केज्याय् अन्तिम चरणय् थ्यंका दिनाच्वंगु निर्देशक राजेन्द्रमान (आर.एम.) शाक्यया ‘रश्मी’या सकतां ज्या क्वचाःगु इलय् लाक्क हे लकडाउन शुरु जूबलय् थ्व संकिपाया क्यनेज्याय् लिच्वः लाःगु दु । आशिष्मा नकःमि व राजु महर्जनया ‘कमब्याक’ संकिपा धकाः बयुबय् यानातःगु ‘रश्मी’ संकिपाय् सुरज व्यञ्जनकारया नं छगू मू भुमिका दुसा थ्व संकिपायात सुरज व्यञ्जनकारयागु नितिं छगू महत्वपूर्ण संकिपाकथं कयातःगु खः । अथे हे तुं निर्देशक आर्यम नकःमिया निगू संकिपा ‘सनाखत’ व ‘लाखेभाजु’ नं लकडाउनया हुनिंं थाति लानाच्वंगु दु । उलिजक मखुसे आर्यम नकःमिया नेपालमण्डल टेलिभिजनय् वइगु धयातःगु न्हूगु टेलि सिरियल ‘माफ गर्नोस् म्याडम’ व नाइस टेलिभिजनय् वइगु धयातःगु ‘बुद्धावदान’या ज्या नं दिनाच्वंगु दु ।
 
 
संकिपा दय्केज्याय् लिच्वः
 
लकडाउनं यानाः छखे न्ह्यानाच्वंगु ज्या हे द्यूगु दुसा मेखे संकिपाया शुटिंगया ज्या नं न्ह्याय् मफुत । विशेष यानाः बैशाख महिनायात संकिपा शुटिंगया नितिं बांलाःगु मौसमकथं काइगु जूगुलिं उकिया लबः काय्गु मति तयाच्वंपिं गुलिखे आसां द्याःगु दु । लकडाउन स्वयां न्ह्यः हे शुटिंग न्ह्याकूगु ‘बहिदारबाबु’या शुटिंगयात बांमलाक्क हे लिच्वः लात । निर्देशक बासु शाहीया छगू महत्वाकांक्षी संकिपाकथं चर्चा यानातःगु थ्व संकिपाय् आपालं नांजाःपिं कलाकारतसें म्हितीगु क्वछिनातःगु खः । बासु शाहीया हे छगू शर्ट फिल्म ‘लोभं लाभ, लाभं विलाप’या ज्या नं थाति लानाच्वंगु दु ।
 
अथे हे तुं नेपालभाषा संकिपाख्यःया नांजाःम्ह कलाकःमि सुरेन्द्र तुलाधरं ताःई सुलं च्वनेधुंकाः नेपालभाषाया संकिपाय् कमब्याक याय्गु तातुनां दय्केगु ग्वसाः ग्वःगु ‘छंगु जिगु माया रतन’या शुटिंग नं लकडाउनया हुनिंं न्ह्याय् मफुतसा निर्देशक सुरेश शाहीया ‘झीगु कर्म’या ज्या नं न्ह्याय् मफुनि । थौंकन्हय् निर्देशक सुरेश शाही ‘वन वे’ नांयागु शर्ट फिल्म दय्केज्याय् न्ह्यज्यानाच्वंगु दु ।
शर्ट फिल्म
 
शर्ट फिल्मया हे खँ ल्हाय्बलय् धाःसा लकडाउनया ईयात आपासिनं छ्यःगु खनेदत । लकडाउनया ईया सदुपयोग याय्गु झ्वलय् थःथःगु हे छेँय् च्वनाः वा छगू हे थासय् च्वनाः शर्ट फिल्म दय्काः क्यंपिनिगु कुतःयात च्वछाय् हे माः । थजाःगु शर्ट फिल्मय् दकलय् न्हापां सागर महर्जनया निर्देशनय् पिहाँवःगु ‘लकडाउन छेँय् हे बासं’ पिदनसा व धुंका ‘समयबजि’या बागःदाइया नामं लोकंह्वाम्ह सुरेन्द्र मानन्धरया निर्देशनय् निगू शर्ट फिल्म ‘गुर्जुया मन्त्र’ व ‘मिखा दुुिपं कां’ अले खस नेपाली भासं ‘अहिले नभए कहिले’ पिदन । अथे हे खस नेपाली भासं राज महर्जनया ‘सचेतना’ नांयागु शर्ट फिल्म पिदन । निर्देशक यादव भोछीभोयाया ‘सरस्वति’ नं लकडाउनया ईया सदुपयोगकथं तयार जुल ।
 
लकडाउनया इलय् थीथी सामाजिक सञ्जाल फेसबुक, टिकटक, युट्युबय् आपालं कलाकःमिपिन्सं थःथःगु सक्रियता क्यन । निर्देशक जितेन्द्र राजोपाध्यायया निर्देशनय् नेवाः भाय्, खस नेपाली भाय् व तामाङ्ग भाय् नापं यानाः स्वंगु भासं निगू शर्ट फिल्म ‘किचकन्या’ व ‘आक्रान्त’ दय्काः युट्युबय् सार्वजनिक यात । निर्देशक योवन शाक्यया निर्देशनय् ‘नय्गु छु ?’ नांयागु छगू शर्ट फिल्म नं थ्व हे लकडाउनया इलय् पिदंगु संकिपा खः । 
 
लकडाउनया इलय् थःगु सक्रियता अप्वय्काः क्यंम्ह कलाकःमि छम्ह रुपेन्द्र श्रेष्ठ ‘थक्वाः’ नं खः । खय्त ला सुरज व्यञ्जनकार व आराध्य लक्ष्मी खडगीपिनिगु सक्रियता नं कम मखु, तर रुपेन्द्र श्रेष्ठं थः याकः कलाकार जुयाः नं छगू हे शर्ट फिल्मय् थीथी बिस्कं भूमिका याना क्यन । उलिजक मखसे वय्कःया तिरीमय्जु सरिना बज्राचार्य, म्ह्याय्पिं सिम्रिक श्रेष्ठ व संकिपा श्रेष्ठयात अभिनयया ख्यलय् न्ह्यब्वय् हल । थ्व हे लकडाउनया हुनिं किपू नगरपालिकां ग्वसाः ग्वःगु किपू चिहाः संकिपा कासा नं लिज्यात ।