२०८१ बैशाख १४, शुक्रबार

सम्पदा संरक्षणय् नेवाःत मौन हे खःला ?

लकशमान
थनिं निदँ न्ह्यः ब्वःगु विनाशकारी भुखाचं यानाः स्वनिगःलिसें नेपाःया अप्वः धइथें ऐतिहासिककथं महत्वपूर्ण सम्पदात ध्वस्त जूगु खः । विशेषयानाः स्वनिगःया येँ, यल व ख्वपया साँस्कृतिक सम्पदाय् तंधःगु लिच्वः लाःगु खःसा उकिया पुनःनिर्माण याय्गु ज्याय् आःतक नं खास हे च्यूताः क्यनाच्वंगु मदु । 
 
 
स्वनिगःया गुलिखे थासय् सम्पदाया पुनःनिर्माण ज्या न्ह्यानाच्वंगु दुसा उकियात संरक्षण याय्माःगु निकाय नं खास हे ध्यान बियाच्वंगु मदु । अप्वः धइथें जनस्तरपाखें हे जक जुयाच्वंगु दु । थ्वहे झ्वलय् येँया आपालं सम्पदात धाःसा पुनःनिर्माण याय्फयाच्वंगु मदुनि । गुलि शुरुवाट याय्गु ज्या जुल वा खँ जुल, उकिं नं पंगःत वयाः अथेंहे दिनाच्वंगु दु ।
 
 
थ्वहे सन्दर्भय् धाय्गु खःसा येँया लानीपुखू गुगु प्रताप मल्लया इलय् निर्माण जूगु खः, उकिया अवस्था तसकं नाजुक हे जुयाच्वंगु दु । थुकियात पुनःनिर्माण याय्गु नितिं आपालं कुतः जूगु खःसा थीथी विवादं तक्यंन । नापं थुकियात निर्माण याय्गु ज्या नं दित । तर आः थुकियात हाकनं गुकथं न्ह्याकेधइगु खँय् धाःसा सुनां नं च्यूताः तयाच्वंगु मदु । लानीपुखूया अवस्थां थ्वहे क्यनाच्वंगु दु कि आः उकिया पुनःनिर्माण अनिश्चित जुइगु जकं मखुला ?
 
 
अथेहे विश्व सम्पदाय् लाःगु येँया हनुमानध्वाखा दरबार क्षेत्रय् दुगु ऐतिहासिक सम्पदात नं अवस्था नं थथे हे जुयाच्वंगु दु । थनया माजु देगः, दशअवतार क्यनीगु देगः, कृष्ण देगःलिसें हनुमानध्वाखा, मरुसतःया अवस्था स्वय्गु खःसा तसकं नाजुक । थुकिया पुनःनिर्माण गबले जुइ, धाय्फयाच्वंगु मदु ।
 
 
थ्वहे झ्वलय् मरुसतः दय्केगु नितिं नं महानगरपालिका, स्थानीय मनूतय्सं नं च्यूताः क्यंसां नं आः वयाः विवादय् वयाः पुनःनिर्माणया ज्या दिनाच्वंगु दु । झीसं स्यू, विश्व सम्पदाया धलखं स्वनिगःयात चीकेगु ख्याच्वः युनेस्कों बी धुंकूगु दु, तर थुकियात कयाः धाःसा सम्बन्धित निकाय धाःसा मौन हे जुयाच्वंगु दु ।
 
 
स्वनिगः झी नेवाःतय्गु आदिभूमि खः धकाः झी गर्व यानाः न्ववाय्गु यानाच्वना । झी जातीय राज्यया नितिं सः थ्वय्काच्वना । झीसं थन दुगु साँस्कृतिक नापं ऐतिहासिक सम्पदा धकाः बय्बय् यानाच्वना । झीगु म्हसीका हे मदइन धकाः हीमी चायाः हालाच्वना ।
 
तर थौं भुखाचं स्यंगु झीगु साँस्कृतिक सम्पदा नष्ट जुइगु अवस्था थ्यन, थुकियात दय्केगु नितिं ज्या न्ह्याकूसां थीथी विवाद हयाः दिकेगु ज्या जुल, तर हाकनं थुकियात पुनःनिर्माण याय्गु नितिं धाःसा झी नेवाःत मौन हे जक च्वनाच्वंगु मखुला धइगु आभास जुयाच्वंगु दु । मखुसा, विश्वय् हे म्हसीका बिया वयाच्वंगु, झी नेवाः लिसें नेपाःया न्हाय् तयाच्वंगु थजाःगु गौरवशाली सम्पदाया पुनःनिर्माण सः थ्वय्केगु ज्याय् धाःसा झी छाय् मौन जुयाच्वन, न्ह्यसः ब्वलनाच्वंगु दु । 
 
 
 
खय्तला झीगु सम्पदा पुनःनिर्माण याय्गु नितिं इलय्ब्यलय् समिति स्वनाः सः मथ्वय्कूगु नं मखु, छगू निगू ज्याझ्वः मयागु नं मखु, तर थुकिया निरन्तरता बीगु ज्याय् धाःसा गबलें नं च्यूताः तःगु मदु । थजाःगु ज्यां झीगु सम्पदाया पुनःनिर्माण जुइ धइगु खँय् यक्व हे शंका दु । उकिं झीगु म्हसीकायात ल्यंकातय्गु खःसा झीसं सः जक थ्वय्कां जक मगाः, निरन्तरकथं दबाब सिर्जना यानाः न्ह्यज्यानाच्वनेमा ।