थौं सिथि नखः ।नेवाःपिनिगु छगू तःधंगु नखः मध्ये छगू नखः खः । सिनाज्यात उर्जा बिइगु नखः कथ काइगु थ्व नखः नेवाः समुदायपिन्सं झःझः धायेक हनाच्वंगु दु।

जेष्ठ शुक्ल पक्ष षष्ठी अर्थात् कुमार षष्ठीया दिं हनिगु थ्व नखःयात नेवाः समुदायं वर्षा न्ह्यःया लिपांगु नखःया कथं हनेगु याः । भगवान कुमारया जन्म दिं तकं जूगुलिं थ्व दिंया कुमार द्यःया त पूज्याना माय् वः मू वः नयाँ हनिगु याई । अथेहे छेँ दुथ्यंगु न्हूगु छ्वया म्हुछ्या मरी नं नयेगु चलन दु । नेवाः समुदायय् ऋतुकथं नखःचखः हनिगु व थीथी परिकार नं नयेगु चलन दयावयाच्वंगु दु।

गुकिइं याना नेवाः समुदाय नखःचखः नयेगु परिकारपाखें नं म्हसिका दु । अथेहे नखःया दिं नेवाःपिन्सं मुहान, तुं, कुवाः पुखू, हिति आदि लःया स्रोत तकं सुचुकुचु यायेगु याई । वर्षात्या ईलय् बाः वइगु फोहर लखं त्वनेगु लःया मुहानय् लाना लः दुषित मजुइमा धकाः लःया मुहान व स्रोत जःखः तकं सुचुकुचु याना निकास चाकेकेगु थुकिया मू विशेषता खः । अथेहे हिउँदया ईलय् बन्द जूगु, गनावंगु मूलयात बर्षाया लःखं तछ्याय् फइगु जूगुलिं सिथि नखःया दिं लःया मूलयात सफा यायेगु खः।

धार्मिक कथं नं थ्व नखःया विशेषता दु । महादेव व पार्वतिया तःधिकम्ह काय् कुमारया बुँदि जूगुलिं नं धार्मिक महत्व दु । गणेश द्यःपिनिया गणनायक खः धाःसा कुमार देवगणया सेनापति खः । द्यः पुज्याय् बलय् दकले न्हापां कुमारयात पुज्यात धाःसा बर्षाया ईलय् सिनाज्या यायेत बल व शक्ति दइगु जनविश्वास दु । थौं हे दिं न्हू घःलय् च्वंगु सिथि द्यःयात पुज्याना नखः हनिगु चलन नं दु।

प्यन्हू न्ह्यः न्हवं याम्ह द्यःयात थौं सुथय्निसें दर्शन व पूजआजाया नितिं द्यःगलय् विराजमान याई । नेवाः समुदाय कला संस्कृति व सांस्कृतिक मनोरन्जनया पारखी नं खः । उपिं दँयंक थीथी कला, सांस्कृतिक झाँकी व नखःचखः हनिगु याई तर वर्षालिसें दक्वः तजिलजियात थाँती तया सिनाज्याय् लिमलाइगु जुई ।

उकिं नेवाः तय्गु छगू धापू नं दु, “मनु स्यूसां लप्ते कुसां कुयासां न्हापां सिना ज्या सिद्यके माः” धैगु धापू नं सिनाज्याया महत्व व प्राथमिकतायात न्ह्यब्वः । थुजागु अवस्थाय बुँज्यामिपिन्त ज्या यायेत तागत व शक्ति बिइकथंया नसाः ज्वलं नयेगु दिं जूगुलिं सिथि नखःया महत्व यक्वः हे दूगु खनेदु ।