२०८१ बैशाख ११, मंगलबार

​विकासया नामय् पहिचान न्हंकेगु ज्या

जुजुमान महर्जन 
 
थौंकन्हय् विकासया नामय् विशेष यानाः स्वनिगःया थीथी थासय् लँ तब्याः याय्गु ज्या न्ह्याकाच्वंगु खः । स्वनिगःया आदिवासी नेवाःतय्गु मू मू थासय् थुकथं लँ तब्याः याय्गु ज्या न्ह्याकाच्वंगु खः । थ्व छगू बांलाःगु खः धाःसां नं थुकिया उद्देश्य धाःसा मेगु हे खःला धइगु आशंका याय्गु यक्व हे थाय् दु । 
 
 
खय्त ला स्वनिगः अब्यवस्थितकथं शहरीकरण जुजुं वनाच्वंगु शहर खः । स्वनिगःयात व्यवस्थित याय्माःगु थौंकन्हय्या आवश्यकता खःसां नं व्यवस्थित याय्गु नामय् अनया आदिवासीयात उठिबास याय्गुकथं ज्या न्ह्याका वयाच्वंगु ताः ई दय्धुंकल । तर थुकियात स्वयम् आदिवासीपिन्सं वेवास्ता याःगुलिं थुकिया हःपालं सरकारं थुकथंया पलाः न्ह्याकेगु ज्या धाःसा अझ नं त्वःतूगु मदुनि । थुकिया मेगु दसू जुयाब्यूगु दुु, यलया मतिक्व भैरव अर्थात बटुक भैरव ।
 
 
 
 
जातिया पहिचान अर्थात म्हसीका धइगु संस्कृति, सभ्यता, सम्पदात खः । सरकारं थ्व स्वयां न्ह्यः (अझ नं न्ह्यानाच्वंगु दु) स्वनिगःया नेवाःतय्गु बस्ति दुने हे विकासया नामय् लँ तब्याः याय्गु ज्या जूगु खः । थुकिं यानाः आपालं नेवाःतय्गु छेँ थुनेगु ज्या जूगु खः । गुकिया लिच्वःकथं आःतक छगूत्या लख नेवाःत विस्थापित जुइधुंकूगु अनुमान याःगु दु । 
 
 
तर आः वयाः नेवाःतय्गु जक मखु, नेपाःया हे सम्पदायात तकं अतिक्रमण याय्गु ज्या न्ह्याकल । थुकियात कयाः स्थानीयबासीं विरोध याय्गु ज्या जूसां 
नं अन्ततः विरोधया ज्याझ्वः सशक्त मजुल धाःसा थुगु ज्यायात हाकनं निरन्तरता सरकारं बी । थ्व खायुगु सत्य खः । 
 
 
 
स्वनिगलय् आप्रवासी अर्थात पिनं वइपिं मनूतय्गु हुनिं थन च्वनेगु समस्या जुजुं वनाच्वंगु खः । थुलि जक मखु, सरकारया स्पष्ट नीतिया अभावं यानाः स्वनिगः अब्यवस्थित शहरीकरणया मारय् लाःवनाच्वंगु खः । 
 
कृषियोग्य जमीन लाथेपाथे प्लटिङ याय्गु, लँया व्यवस्था मयाय्गु, विकासया पूर्वाधार तयार मयासे न्ह्याःवनेगु ज्यां यानाः थजाःगु समस्या वःगु जक मखु, सतकया उचित व्यवस्थापन याय्मफूगु हुनिं नं थजाःगु समस्या वयाच्वंगु खः । स्वनिगलय् अनियन्त्रितकथं सवारी साधन दुकाय्गु जक मखु, तब्याः यानातःगु लँय् पार्किङ याकेगु ज्या गुकिंयाना सवारी साधन न्ह्याकेगु नितिं समस्या जुयाच्वंगु दु । 
 
 
थुकियात गबले ध्यान ब्यूगु मदु । तर लँ तब्या याय्गु ज्या जक यानाच्वंगु दु ।
 
 
मेखे लँ तब्याः हे याय्माःगु खःसा बस्तीया ऐतिहासिकतायात नं ध्यान बीमाःगु खनेदु । उकियात कयाः योजना दय्का गुगु थासय् लँ तब्याः याय्माःगु खः, गुकिं यानाः सभ्यता, पहिचानयात नं ल्यंकातय्फइ । धाय्बलय् नेपालय् पर्यटनया विकास यानाः समृद्धि याय्गु म्हगस म्हंकेगु खः, तर थनया पहिचान, सभ्यतायात हे नष्ट याय्गु ज्यां थुगु आज्जुयात तिबः बी ला ?
 
 
नेवाः पहिचानयात हे हुया छ्वय्गु थजाःगु कुतःयात कयाः सकल नेवाःत सचेत जुइमाःगु जक मखु, थुकियात नितिं सशक्त प्रतिकार याय्माःगु थौंया आवश्यकता खः ।