नेपाली सेनाय् वनेगु बिचाः छिके गुकथं वल ?

 

जि चाबहीया कुटुबही (बौद्ध विहार) य् नेवाः समुदायलय् बूम्ह मनू खः । जिम्ह अबुजु बुबा शाक्य व मां क्षेत्री खः । मांया तता (तमां) या काय्, अथे धाय्बलय् जिम्ह दाजु जर्नेल खः । चीधिकःबलय्निसें हेसेनाय् भर्ना जुइत ताःलात । न्हापांगु खुसी बुटवलया सबुजगणय् जिगु पोष्टिङ जुल । अनं तालिम कयाm छसीकथं अर्घाखाँची, प्यूठान, धादिङबेसी गणय् ज्या याना । थन वय् स्वयां न्ह्यःतक्क युद्ध भैरव गणय् आर्मी विशेषय् फोर्सय् ज्या यानाच्वनागु खः ।

 

 

सेनाया विशेष फोर्सपाखें कार्यप्रकृति पाःगु शार्दुल जंङ्ग गुल्मय् छ्वःबलय् छितः शुरु शुरुइ भचा मछिं थें महसुश मजूला ?

 

शुरुइ भचा भचा मछिं ला महशुस जूगु पक्कां हे खः । उकिया निता स्वता कारण दुगु खः । छगू, जि विशेष फोर्सय् ज्या यानाच्वनागु खः । अनया ज्या व जिम्मेवारीया ल्याखं शार्दुल गुल्मया ज्या भचा पाःगु हे खः । थुकिं यानाः जिम्मेवारीया क्षेत्र भचा संकुचित जूगु महसुश जुल । निगूगु, जि स्वयां न्ह्यःतक्क अवकाश काय्त्यंपिं भचा वयष्कपिन्त छ्वय्गु याइगु खः । नेपाली सेनाय् करिअर दय्केगु झ्वलय् दुम्ह मनूयात थुकथं छाय् छ्वल धइगु नं पलख ला ताःगु हे खः ।

 

अथे हे, जितः थनया गुल्मपतिया जिम्मेवारी ब्यूगु खँ आपाःसिनं उत्साहलिसें काःगु खना । थनया स्थानीय परिवेश थूम्ह सेना छ्वयाहःवगुलिं थन न्हापा न्हापा मजूगु छुं न छुं महत्वपूर्ण ज्या जुइ, जुयाच्वंगु ज्यात अझ बांलाक जुइ धकाः सैनिक मुख्यालयं सिनियर व सहकर्मीतय्सं आशा व विश्वास काःगु सिल । जिगु विशेष रुचियात स्वयाः हे सैनिक मुख्यालयं थ्व जिम्मेवारी ब्यूगु धकाः आपाःसिनं जितः धाःगु खः । थ्वयां न्ह्यः जि बूगु थाय् चाबहीस्थिल पिङ्गला विहारया संरक्षण, अनया सतःफल्चा, चैत्यया मर्मत व पुनर्निर्माण, अर्घाखाँचीया म्यालपुखूया संरक्षणया लागिं कुतः याःगु खः । व ज्यां स्थानीय समुदाय तसकं लय्ताःगु खः । सरोकारवालातपाखें नेपाली सेनां यक्व हे स्याबासी काःगु खः । सेनाप्रति स्वय्गु जनताया दृष्टि ह्यूगु आपाःसिनं अनुभव याःगु खः । सहकर्मी व सिनियरपिनिगु सुझाव, ब्यूगु उत्साह व सम्पदा संरक्षणय् ज्या यानाच्वंगु पक्षयात बिचाः याना वनाबलय् गुल्मपतिया जिम्मेवारीयात ज्या याय्गु विशेष ह्वःताःया रुपं कया ।

 

गुल्मपति रुपं आःतक्क छिं छु छु ज्या यानादीधुन ?

 

तःधंगु चीधंगु यानाः राष्ट्रिय महत्वया ५६ जात्रापर्वय् वनीगु गुरुजुया पल्टनया टोली थ्व् हे गुल्मं खटे जुयावःगु दु । उगु जात्रापर्वय् गुरुजुया पल्टनया सहभागीता अनिवार्य नाली । गुरुजु पल्टनया सहभागीता बिना उगु जात्रापर्वया शुभारम्म मजुइगु चलन आःतक्कं दनि । गुरुजुया पल्टनया सहभागिता जुजु पृथ्वीनारायण शाहया पालंनिसें न्ह्यानावःगु छगू परम्परा खः । नेपाली सेनायात स्वनिगःया धार्मिक, सांस्कृतिक परम्परा व पर्वलिसे स्वानाच्वंगु महत्वपूर्ण ब्व थ्व हे गुल्म खः । उगु पर्वय् सहभागी जुइगु गुरुजु पल्टनप्रति जनताया अपनत्व अझ थकाय्गु, सांस्कृतिक भूमिकायात अझ प्रभावकारी दय्ेकेगुपाखे शुरुइ हे जिगु ध्यान वन ।

 

नेवाः समुदायलय् १२ ला तक्क १२ धुन हे थाय्गु परम्परा दु । थीथी पर्व व ऋतुइ बिस्कं बिस्कं धुन व लय प्रचलित दु । गुरुजुया पल्टनयात इतिहासय् हे न्हापांगु खुसी थीथी बाजा गुरुया ग्वाहालि कयाः उगु धुन व लयबारे प्रशिक्षण बिया । जात्रापर्वया ई व विशेषता कथं थाइगु लयबारे लांलां बिकाः तालिम नं बिया । निर्देशन कथं गुरुजुया पल्टनं उगु धुनत थाय्गु नं न्ह्याकेधुनागु दु ।

 

अथे हे, बाजं गुरु धर्म मूनिकारया ग्वाहालिइ धिमे बाजं प्रशिक्षण बिया । १ लख तका खर्च यानाः धिमय् बाजं न्याना । सेनाया टिमयात लाखय् प्याखं स्यना । थुगुसी पृथ्वी जयन्तीया दिनय् सैनिक मुख्यालयस जूगु विशेष ज्याझ्वलय् न्हापांगु खुसी धिमे बाजं व लाखय् प्याखंया साँस्कृतिक झाँकी क्यनेत ताःलात । सेनां धिमे बाजं थाःगु लाखय् प्याखं हूगु प्रधानसेनापति पूर्णचन्द्र थापालिसें पृतनापतिलगायतं विशेष अभिरुचि कयाः स्वयादीगु खः । अथे हे, स्वनिगःया पृतनापतिं गुल्मया ज्याप्रति सराहना प्वंकादिल । थ्व हे चैत्र ८ गते होली न्ह्याःगु संकेत बीत वसन्तपुरय् परम्परा कथं चीर स्वाय्गु उत्सवय् गुल्मया सेनाया टिम धिमे बाजं थानाः पिहांवःगु खः । अथे हे, जवानतय् नय्गु, च्वनेगुलिसेंया बन्दोबस्तीयात फक्व बांलाकेगु कुतः याना ।

 

थुगु ज्याप्रति सर्वसाधारण जनताया प्रतिक्रिया गज्याःगु वल ?

 

जात्रापर्व, रथयात्राय् सेनां थनया प्रचलित धुन, लय थाःबलय् गुरुजु पल्टनया टिमप्रति जनताया अपनत्व अझ अप्वःगु महसुश यानागु दु । स्थानीय परिवेश व संस्कृति सम्पदाप्रति रुचि दुपिं सेनानी छ्वःवगुलिं आःतक्क मजूगु ज्या जूगु धइगु सर्वसाधारण, स्थानीय गुथियार, सम्पदाप्रेमी, संस्कृतिप्रेमीं प्रतिक्रिया ब्यूबलय् लसताया महसुश जुइगु याः ।

 

थनया अमूर्त संस्कृति व परम्पराप्रति नेपाली सेनां सम्मान याःगु प्रतिक्रियात वयाच्वंगु दु । जात्रापर्वय् गुरुजु पल्टनया सहभागीतामार्फत जनता व सेनाया स्वापू अझ सतीगु अनुभूति जुल । थनया थीथी ज्याझ्वलय् सःताः जिमित सम्मान, कदरपत्र व प्रशंसा पत्र बिल ।

 

पुरात्तात्विक महत्वया सामग्री व सम्पदा संरक्षणय् छु छु ज्या यानादिया ?

 

शार्दुल जंङ्ग गुल्म येँया नुगः वसन्तपुरय् अवस्थित दु । विश्व सम्पदा क्षेत्रय् दुगु थुगु गुल्मया ज्या नं सम्पदा संरक्षण व संस्कृतिलिसे स्वभाविक रुपं स्वानाच्वंगु दु । बैशाख १२ गतेया भुखाचय् क्वदःगु देगः, धरोहरया पुरात्तात्विक महत्वया सिँ, मूर्तिलिसें मेगु सामग्रीत हेरचार व सुरक्षा यानाच्वनागु दु । हनुमान ध्वाखा दरबार क्षेत्र दुने दुगु मूर्तित संरक्षण, वांछ्वयातःगु मूर्तित, पुलां पुलांगु सामग्रीतय् पाय्छि थासय् तय्गु, सरसफाई नियमित रुपं यानावयागु दु ।

आः वसन्तपुर क्षेत्रय् अव्यवस्थित पार्किङ चीकेगु, लँ जःखः कलात्मक गमला तय्गु ज्याय् गुल्मया सक्रिय भूमिका दु । थुगु ज्याय् नेपाली सेनालिसें नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी, दरबार हेरचाह अड्डा, य्ँ महानगरपालिका, स्थानीय समाजसेवी, सम्पदाप्रेमी, क्लब, संघसंस्थाया नं सक्रियता दु । थुकिं यानाः आः वसन्तपुर जःखः आः पाकिङ मन्त सा दरबार क्षेत्रया शोभा कायम जूगु दु । थुकियात सहकार्यया छगू नमूनाया रुपं काय्फइ ।

 

 

सम्पदा क्षेत्रय् शुरुंनिसें ज्या यानादिल, उकिया महत्व थुइकादिल । छिगु मातहतया सैनिकतय्त सम्पदाया महत्व थुइकेत छु छु यानादिया ?

 

गुल्मपतिया रुपं जिगु आज्जु धइगु तजिलजि, सम्पदा संरक्षणय् गुल्मया भूमिकामार्फत सेना व जनता दथुइया स्वापू बल्लाकेगु खः । सेनाप्रति जनताया अपनत्व थकाय्गु ज्या याय्गु खः । नेपाली सेना व जनता दथुइया स्वापूया इतिहासबारे जानकारी बीगु विषय जिगु प्राथमिकताय् तया । थ्व हे आज्जुं वरिष्ठ कलाकार हरिप्रसाद शर्मां च्वयादीगु जुजु पृथ्वीनारायणं स्वनिगः त्याकेधुंकाः कुमारीया ल्हातं सिन्हः त्यूगु, जुजु जयप्रकाश मल्लं तलेजु भवानीलिसे पासा म्हितूगु, स्थानीयया अपनत्व अप्वय्केत संस्कृति व गुरुजु पल्टन दथुइया स्वापू उजागर याइगु अंगः च्वकिपात गुल्म परिसरय् तया । ताकि थनया प्रत्य्क जवानतय्सं थनया तजिलजि, इतिहास थुइकाः सम्पदाया महत्वय् अझ क्रियाशील जुइफय्मा ।

 

 

चान्हि सम्पदा संरक्षणय् खटेजुइपिं गुल्मया थःगु ज्याकू सम्पदा मैत्री मजूगु सः इलय्ब्यलय् वय्गु याः । थ्वबारे छिगु छु बिचाः दु ?

 

गुल्म थनया सम्पदा संरक्षणय् चान्हि खटे जुयाच्वंगु दु । अझं नं जिपिं हनुमानध्वाखा दरबार क्षेत्र दुने अस्थायी टहरा दय्काः च्वंच्वनागु दु । थन नं सम्पदामैत्री कलात्मक शैलीइ गुल्मया ज्याकू दय्माःगु आवश्यकता दु । थुगु थाय्या महत्व, सेनाया भूमिकायात स्वयाः गुल्मया कलात्मक ज्याकू दय्केत सम्बद्ध पक्षं कुतः याःसा गुल्म अझ प्रतिबद्ध जुयाः खटे जुइत उत्साह चूलाकी ।