‘न्हू पुस्तायात सिइकेबीत नंं संकिपा दयेकागु खः’
थिंलाथ्व पारु ११३७ (नोभम्बर ३० २०१६)
यन्त्रकला स्टुडियोया ब्यानरय् नेपाःया दक्कले न्हापांगु एनिमेटेड संकिपा ‘शंखधरया बाखं’ दयेकालि हलिंया थीथी देशय् लिसें नेपालय् नं रिलिज यायेधुंकूगु दु । प्रविधि व लगानीया ल्याखं तसकं थाकूगु धयातःगु एनिमेशन विधाय् नेपाःया दक्कले न्हापांगु संकिपा धइगु नेवाः भुमिइ नेवाः समाज दुनेया हे बाखं जुयाब्यूगु नेवाःतयगु नितिं छगू गौरव जुयाब्यूगु दु । थुगु संकिपा दयेकेगु ज्याय् पटकथा च्वयेगुनिसें एनिमेशन, दृश्य सम्पादन अले निर्देशन तकंया ज्या भाजु संयुक्त श्रेष्ठं यानादीगु खः । वयकः थौंकन्हय् बेलायतय् च्वंच्वनादीगु दु । थ्व हे नेपाःया दक्कले न्हापांगु एनिमेटेड संकिपा शंखधरया बाखंया विषयस भाजु श्रेष्ठलिसेया खँल्हाबल्हा :
शंखधरया बाखंं संकिपा दयेकेगु बिचाः गुकथंं वल ?
खयतला जि एनिमेशन विधाय् सनाच्वनागु थनिं १५दँ न्ह्यःनिसें हृ खः । अथेसां न्हापा चिचीधंगु जक भिजुअल दयेकेगु यानाच्वनागु खः । व हे झ्वलय् संकिपा दयेकेत न्हापा थीथी इलय् कुतः यानागु न खः तर सुथां मलात।
संकिपा हे दयेके ल्वइगु व नेवाःतयत भावानात्मक रूपय् सकसिगु थःगु हे सम्पदा खः धाये ल्वइगु छगु हे चिं ‘नेपाल संवत्’ विषययात हे खना। झी दुने यक्व शाखा प्रशाखात दुसां शंखधर धायेबलय् समग्र नेपा देयया हे राष्ट्रिय विभूति खत ।
३ दशक न्ह्यःनिसें नेवाःत नेपाल संवतयात आधिकारिकता बीकेत सनाच्वंगु न दु । उगु संघर्षयात तिबः बीत, नेवाःतयगु म्हसिकायात नेपालय् दुने व पिने नं क्यनेत लिसें न्हू पुस्तायात सिइकेबीमाःगु सांस्कृतिक विषय जूगुलिं नं थुगु संकिपा दयेकागु जुल।
संकिपा निर्माण सम्पन्न जुइत गुलि ई काल ?
थुगु संकिपा दछि व १३न्हु दुने दयेके सिधल। ने सं ११३६ कछलागा पारू कुन्हु बेलायतय् नेपाःया दूतावासय् नेपाल संवतया ज्यापौ न्ह्यब्वयेगु झ्वलय् थुगु संकिपा दयेके धकाः घोषणा यानाः ने सं ११३७ कछलागा पारूकुन्हु दकलय् न्हापां लन्दनय् क्यना । दयेके न्ह्यः २ला थुकिया पटकथा व संवादय् हे वन।
एनिमेशन यानाः हे छाय् दयेकादियागु ? कलाकारतयत अभिनय याकाः नं दयेकेफइगु खः नि ?
ऐतिहासिक विषय दुने द्वःछिदँ स्वयां आपाः ई न्ह्यःया येँ देय् व ख्वप देय्या परिकल्पना यायेमाःगु, उगु ईया वसः, बाजं व मेमेगु चिं न क्यनेमाःगुलिं पूवंक कलाया हे माध्यमं क्यनेगु बांलाइ थें ताल । छम्ह निम्ह जक मखु, यक्व हे मनुत मुंकाः नेपाल संवतयात झःझः धायेक लसकुस याःगु क्यनेमाल। पुलांगु देय् देगः थायथासय् क्यनेमाल।
परिकल्पना दुने हे झीगु विष्णुमती खुसि व लुँकु फल्चा अले चांगुनारायण (चम्पक नारायण) व काष्ठमण्डप (मरू सतः) या पुलांगु स्वरूप नं दुथ्याकेमाल।
हाकनं पटकथा दुने २०७२ बैसाख १२या भुखाय्या प्रसंग न दु । एनिमेशनया मू ज्या धइगु हे धात्थें थें यानाः क्यने थाकूगु खँत कला व प्रविधिं याना क्यनेगु। उकिं न थुगु बाखं ज्वनाः एनिमेशन यानागु खः ।
एनिमेशन खर्चया ल्याखं तसकं थिके धाइ नि ?
खः, एनिमेशन तसकं थिके। सेकेण्ड – सेकेण्डयन हिसाब दइ । १ सेकेण्ड एनिमेशन दयेकेत १ घण्टा तक नं कायेफु । अथे यानाः दयेकेधुंका न झीसं धयागु थें जुइ धयागु मदु।
प्रकृतिया अनुसरण यायां वनेमाः, भिंकाः यानातुं वनेमाः । छाय् धाःसां यक्व खँ सूत्र (फर्मुला)पाखें याये फइमखु व याःसां नं धात्थेंया थें खनेदइ मखु। उकिं छगु दयेकेत न झीसं यक्व धेबा कायेगु याना ।
छगु संकिपा धइगु अन्तराष्ट्रिय मान्यता कथं क्रेडिट टाइटल नं यानाः थ्यंमथ्यं ४० मिनेट दये हे माः । नेपाःया हे न्हापांगु एनिमेटेड संकिपा दयेकेत झीसं उलि यायेत स्वइगु खः, ४५ मिनेट जूवन । थुगु संकिपाया म्ये व संगीत, दक्व पात्रतयगु सः व एनिमेशन यानाः ४५००० पाउण्ड बजेट थ्यंगु दु।
ऐतिहासिक बाखनय् आधारित संकिपा दयेकेत ला अनुसंधान नं यायेमाल जुइ नि ?
थुकि दक्वसिबें थाकूगु पक्ष धइगु हे अनुसंधान खः । व न द्वःछि स्वयां आपाः दँ न्ह्यःयागु अजाःगु तथ्ययागु, गूगु प्रमाणित जुइधुंकूगु खँत जक स्वयेगु खःसा झीके यक्व विषयवस्तु ल्यनी हे मखु।
ने सं ११३३ निसे नेपाल संवतया विषय ज्वनाः जिं मदिक्क शोधकार्य यानाच्वना। देसय् विदेसय् च्वनाच्वंपिं नेवाः शोधकर्तात नापं सहलह यायेगु व नेपाल संवतया बारे गुलि फु उलि च्वसु व सफू मुंकेगु ज्या ४दँ तक मदिक्क धैथें याना ।
वहे झ्वलय् ११३६ कछलाथ्व पारू कुन्हु छगु ज्यापौ नं न्ह्यब्वया । उकी दुने छुं छुुं न्हूगु योजनात नं यायेगु याना। गथे कि नेपाल संवत् स्वये दइगु वेबसाइट हे जुल। आः वयाः थुगु संकिपा, व लिपा नं न्हू योजनात न्ह्याकेगु ग्वसाः दु।
संकिपा दयेकेत गुलि तक्क थाकुल ?
थुलि थाकुल कि आवंलि संकिपा दयेकेगु ज्या ला गबलें नं यायेमखु धकाः तक्क नं थःथम्हेसित हे धया। दछितक्क ३ निसे ४ घण्टा जक द्यनेगु यायेमाल गूगु दक्वसिबें थाकूगु पक्ष जुल।
इलय् सिधयेके धकाः डेडलाइन ज्वनाः ज्या यानागुलिं न थथे जूवंगु खः। हलिमय् न्हापांनिसें यक्व मनुतयसं तःतःधंगु योजनाय् मल्टिफेज् स्लीप (व धइगु १ घण्टा दुने बछि जक द्यनेगु बछि हाकनं दनाः ज्या यायेगु) यायेगु ब्वनागुलिं जिं नं अथे हे याना ।
२४ घण्टा दुने २० घण्टा मदिक्क ल्हातं च्वयाच्वनेबलय् ल्हाःया शक्ति तसकं म्ह्व जुयावनी। ज्या सिधयेकाः छेँय् थ्यनीबलय् खापा चायेकेगु नं ताकत ल्यनीमखु । छेँजःपिंस सुनां सां वयाः चायेकेत ग्वाहालि यायेमाः ।
मदिक्क च्वनाच्वनेबलय् तुति मनावयाः डबल साइजया जुयावंगु नं जि लुमं। न्यासि वनाः कोथांय् तक्क वने हे थाकु।
समष्टिगत् रूपय् धायेबलय् शारीरिक दृष्टिं तसकं थाकुसां आद्यात्मिक कथं हाकनं तसकं हे बांलाःगु अनुभव नं जुल। छाय् धाःसां झीगु उगु परम्परागत् शैलियागु हे भिंगु पक्ष खः ।
आ: भविष्यया योजना छु दु ?
थ्व हे धकाः धायेफूगु अवस्था ला मथ्यंनि। छायधाःसां थुगु न्हापांगु ज्यायात सकसिनं गथे यानाः कयादी धयागु स्वयेमानि। अले झीगु बांलाःगु व बांमलाःगु पक्षत नं क्यनेफुपिं जिं मालाच्वना।
शंखधरया बाखं मस्तयत हे जक धका: ला दयेकागु ख हे मखु। आः मेगु संकिपा धाःसा मस्तयसं तप्यंक नाला कायेफइगु व अप्वः मनोरञ्जनया माध्यमं इमित झीगु तजिलजि व सम्पदा जक मखु झीगु भाय् नं म्हसिकेगु यानाः, पूर्णत काल्पनिक मचा चरित्रत कयाः नितान्त न्हूगु बाखं कनेगु मन दु।
छगु संकिपा दयेकीम्हेसिया छगु जक दिशाय् ज्या मयासें न्हू न्हू ज्या यानाः स्वयेमा धइगु जितः ताःगुलिं थःत नं न्हू न्हू हाथ्यात बियास्वये ।
दक्कले लिपा लहनान्यूजया ब्वँमिपिन्त छु सन्देश बियादि ?
नेवाः भाय्, तजिलजि व सम्पदाया बारे जिं थम्हं हे सयेकागु ६दँ जक जुल। गुलि सयेका उलि एनिमेशनया रूपय् हिलाः हाकनं थःगु कथं धयागु जक खः ।
जिं थूगु कथं, नेवाः भासं च्वइपिंत व ब्वनीपिंत यक्व थाय् मदु । झीसं यक्व थाय् थम्हं हे दयेकेमाःगु अवस्था दु। यक्व ब्वनीपिं व स्वइपिं मदु धका स्यूसां गुलि दु इमित दुनुगलं देछानाः, मथु मस्युपिंत नं छाय् सयेकेमाः धकाः ध्वाःथुइकेत झी दक्व हे सनाच्वनागु जुल।
झीत दकले न्हापां ला सकल नेवाःतय्गु ग्वाहालि माः, अले वनाः जक गैर नेवाःतय्सं न झीगु महत्व थुइकी। गथे कि शंखधरया संकिपा सुथां लायेमा धका नेपाः, अमेरिका, बेलायत, अष्ट्रेलिया निसें आः वयाः मेमेगु देसं नं नेवाःत छधी छप्पँ जुयाच्वन। मेगु दक्व ख्यलय् नं झी थथे हे जूगु जितः स्वये यः ।
दक्कले लिपा ग्वाहालिु नांया छगु परोपकारी संस्थाया न्ह्यब्वया कथं खिचापुखुया पशुपति प्लाजा न्ह्यःने ुमाइक्रोसफ्ट इनोभेशन सन्टरुय् दिसेम्बर १७, २४ व ३१ (ने सं ११३७ थिंलागा चौथि, थिंलागा एकादशि व पोहेलाथ्व द्वितिया) कुन्हु थुगु संकिपा क्यनेत्यंगु दु, स्वःझासँ। तिकतया मू १०० तका जक खः, उकी नं अपांगता जूपिं, असहायपिंत ग्वाहालि वनी। टिकट वा न्यनेकनेया लागिं ४२५९३०९, ९८१३०४३४८४, ९८५११२७४६०स स्वापू तयादीफइ । सुभाय् ।
