२०८१ बैशाख १३, बिहिबार

प्यसः अंकया यात्राया झ्वलय् लहनाया थीथी पलाः व कुतः

नृपेन्दलाल श्रेष्ठ | यंलाथ्व सप्तमी ११४२, भाद्र १८ शनिवाः

पत्रिका पिहांवय्गु व दीगु, नेपालभाषा ख्यलय् निस्तर न्ह्याना हे च्वंगु दु । २०७० साल फागुन २७ गते मंगलबाःया दिनय् पिहांवःगु लहना वाःपौ झिदँ फुइधुंकूगु दुसा निरन्तर प्रकाशन जुजुं आः ४०० ल्याः तक नं थ्यंगु दु । पत्रिकाया माध्यमं नेवाःनापं जनजातितय्गु मुद्दा, नेवाः तजिलजि, साहित्य, कासा ख्यः लगायत विविध विषय कःघानाः बुखँनापं च्वसु मदिक्क पिथना वयाच्वनागु दु ।
 
नेपालभाषा पत्रिकाया इतिहास नेपाल सम्वत ११४५ निसें न्ह्याःगु खः । उगु दँय् धर्मादित्य धर्माचार्यं बुद्ध धर्म नांया पत्रिका पिथनेधुंका न्ह्याःगु नेपालभाषालिसें मातृभाषा पत्रिकाया यात्रा आःतकं मदिक्क न्ह्यानाच्वंगु हे दु । व झ्वलय् थीथी पत्रिका पिदन अले दिनावन । पत्रिकाया नां हिल, पिकाइपिं, च्वइपिं मनूत हिल तर थीथी नामं, थीथी स्वरुपय् नेपालभाषाया पत्रकारिता आःतकं मदिक्क हे न्हयानाच्वंगु दु ।
 
न्हापा छापा पत्रिकाया माध्यमय् जक न्ह्यानाच्वंगु नेवाः संचार ख्यः आः वयाः टेलिभिजन, रेडियो नापं अनलाइन माध्यमय् नं उलि हे सशक्त रुपं न्ह्यानाच्वंगु दु । व हे झ्वलय् लहना पत्रिकाया थौं प्यसः ल्याः पिदनाच्वंगु दुसा थ्व हे पुचलं धधध।बिजबलबलभधक।अयm नामं नेवाः न्यूज पोर्टल नं न्ह्यानाच्वंगु थन लुमंकेबहःजू ।
थुकिया नापं लहना मिडियां पत्रिका पिकाय्गुयानापं नेवाः पत्रकारिता ख्यलय् विशिष्ट योगदान बिया वयाच्वंपिं पत्रकारतय्त थीथी सिरपालं सम्मान यानावयागु ज्या नं छगू उपलब्धि कथं थनथाय् न्ह्यथनेफइ । उलि जक मखु, थीथी कथं नेवाः पत्रकारितालिसें नेवाः कला, साहित्य ख्यलय् योगदान बियावःपिं श्रष्टातय्त नं झीसं इलय्ब्यलय् हनावयागु नं दु । व झ्वलय् लहनां यानागु छुं छुं सम्मान, थीथी ज्याझ्वः आदि थन न्ह्यथनेगु सान्दर्भिक ताय्का ।
 
जनकवि दुर्गालालयात सम्मान
 
लहना मिडिया व जगत सुन्दर ब्वनेकुथिया ग्वसालय् यलया अशोक हलय् तःजिक सांस्कृतिक ज्याझ्वः जूगु खः । उगु सांस्कृतिक ज्याझ्वलय् जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठं च्वयादीगु म्येय् जगतसुन्दरया मस्तय्सं प्याखं हुल । नापं नेपाःया नां जाःपि गायक कलाकारपिं न्ह्यू बज्राचार्य, आनी छोइङ डोल्मालगायतं म्ये हाल । उगु ज्याझ्वलय् जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठयात तःजिक हनेज्या नं जूगु खः ।
 
गोल्डेन भ्वाइस प्रेमध्वज प्रधानया सम्मान 
 
गोल्डेन भ्वाइस कथं नांजाःÞम्ह प्रेमध्वज प्रधानया सम्मान, लहना मिडियां येँया विनायक मल्टी भेन्युइ छगू सांस्कृतिक ज्याझ्वः यासें याःगु खः । तत्कालिन संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री जिवन वहादुर शाही मू पाहां कथं झायादीगु खः । उगु सांस्कृतिक ज्याझ्वलय नेपाःया संगीत ख्यलय् नांजाःपिं निशा देशार, जेम्स प्रधान, भीम तुलाधर, भुपेन्द्र बज्राचार्यलिसें नं म्ये हालादीगु खःसा सम्मान विशेष न्ह्यब्वयाकथं गायक अन्जन श्रेष्ठ, ¥यापर पंकज राजोपाध्याय व निशान्त गौचनया बिटबक्सलिसें बि बोइङ न्ह्यब्वयां ज्याझ्वः अझ झःझः धाःगु खः । अथे हे, आराध्यलक्ष्मी खड्गीलिसें नं हुलाप्याखं नं न्ह्यब्वयादीगु खः । उगु ज्याझ्वलय् गोल्डन भ्वाईस प्रेमध्वज प्रधानयात ५५५५÷– तकाया चेकनापं हनापौलिसें हनेगु ज्या जूगु खः ।
 
मातृभाषा पत्रकारिताया नितिं गोष्ठी
 
पत्रकारिता धयागु स्वय्बलय् अःपु तर वास्तविकताय् तसकं थाकूगु व सम्वेदनशील विषय खः । थौंकन्हय् सामाजिक संजालय् न्ह्याम्हं पत्रकार थें खनेदयाच्वंगु दु । तर अज्याःपिं कथित पत्रकारतय्सं पत्रकारिताया चिचीधंगु स्वयां चिचीधंगु मान्यता वा नियमयात नं लिनाच्वंगु दइमखु । थुकथं सम्वदेनशील व थाकूगु क्षेत्रया दुने नं मातृभाषा पत्रकारिता झन गहन विषय खः । 
अथें हे नं, मातृभाषा पत्रकारिता व्यावसायिक जुइ मफयाच्वंगु, उकीसनं जनशक्तिया अभाव । कोरोना महामारीं देशय् यक्व उद्योग, व्यवसायलिसें थीथी क्षेत्रयात क्वथलाब्यूगु दुसा समस्यै समस्याया दथुइ न्ह्याःवनाच्वंगु नेपालभाषा पत्रकारिता ख्यः नं थ्व स्वयां ब्यागः जुइगु ला खँ हो मन्त । थ्व हे झ्वलय् कोरोनां प्रभावित जुयाच्वंपिं नेवाः पत्रकारतय् अवस्था व मिडिया हाउसयात कयाः लहना मिडियां छगू गोष्ठीया ग्वसाः ग्वःगु खः ।
 
पत्रकारिता विकासया निति सिरपाः 
 
लहनापाखें पत्रकारिता विकासया नितिं नेवाः पत्रकारतय्त थीथी सिरपाः वियावयाच्वंगु दु । नेवाः बाहेक मेगु भाषां पत्रकारिता यानाच्वंगु खःसा समाजसेवी लक्ष्मण गमालं थः मां अबुया नामं नीस्वानादीगु लहना धर्म–मोती पत्रकारिता सिरपाः लहनाया न्हापांगु बुदिंनिसें हे सुरु जूगु खः । संगीत ख्यः, पत्रकारिता ख्यलय् पत्रकारिता यानाच्वंपिं पत्रकार, योगदान बियावःपिं कलाकारतय्त समाजसेवी सुरबहादुर श्रेष्ठं नीस्वनादीगु लहना–शर्मिष्ठा–सुर सम्मान लःल्हाना वयागु दु । अथेहे नेवाः पहिचान व जनजाति विषयय् कलम न्ह्याकाच्वंपिं पत्रकारयात समाजसेवी मोहिनी श्रेष्ठं नीस्वनादीगु लहना मोहिनी सम्मान लःल्हाय्गु यानाच्वनागु दु । थुगं सिरपा विशेष कारणवश थुगुसीनिसें लःमल्हाय्गु जूगु दु ।
 
अथे हे, समाजसेवीलिसें शिक्षाविद् राजु महर्जनं न्हूपिं नेवाः पत्रकारतय्त प्रोत्साहन याय्गु कथं लहना– न्यू जेनिथ पत्रकारिता सिरपाः नीस्वनादीगु खः । थुगुसीनिसें थुगु सिरपाः फोटोग्राफर वा भिडीयोग्राफरतय्त लःल्हाय्गु जुल । समाजसेवी पंचवीरसिं तुलाधरं नेपालभाष ख्यलय् विशिष्ट योगदान बियावःपिन्त सम्मान याय्गु धकाः लहना–पंचवीर सिरपाः नीस्वनादीगु खः । थुगु सिरपाः नेपालभाषा ख्यलय् योगदान बियावयाच्वंपिं नेवाः न्ह्यलुवातय्त वियावयाच्वनागु दु । अथे हे, रेडियो, टिभि, अनलाइन व छावा माध्यमय् मांभासं पत्रकारिता यानावःपिं पत्रकारतय्त समाजसेवी केशव लाल श्रेष्ठं नीस्वनादीगु लहना–केशव–कृष्णवदन मातृभाषा पत्रकारिता सिरपाः नं लहनां बियावःगु दु । मातृभाषा पत्रकारिता ख्यलय् योगदान बियावःपिं पत्रकारतय्त हःपाः बीगु नितिं थुगु सिरपाः बियावःगु दु ।
 
ब्लोअप पिहांवःगु न्हापांगु पत्रिका
 
लहनाया झिदँया यात्राया झ्वलय् ब्लोअप नं छगू न्हूगु आयाम सावित जूगु दु धाय्फइ । थीथी ख्यलय् विशिष्ट योगदान वियावःपिं नेवाःतय्गु लहना वाःपतिइ ब्लोअप छापे यानावयाच्वनागु जुल । ब्लोअपय् गबलें नेवाः व्यक्तित्वया किपा, गुबलें सफू पितब्वज्या, गबलें जात्रा सा गबलें नेवाःतय्गु थीथी गतिविधि कःघाना वयाच्वनागु जुल ।