२०८१ बैशाख १८, मंगलबार

बुंगद्यः व याकः मिसाया मूर्ति पाञ्ञुपिनिगु आपत्ति

लहनान्युज | थिंलागा चर्तुदशी ११४३, पुस ७ बिहीवाः

किपूया प्यंगः थां लागाय् बुंगद्यःया मूर्ति व याकः मिसाया मुर्ति तय्गु नितिं छुं दिं न्ह्यः जक जात्रा हे यानाः यलंं किपुलिइ तक मूर्ति हल । मूर्ति जात्रा यानाः हःगुलिं यक्व मनूत लय् नं ताःगु खः । सकलसिनं बांलाःगु ज्या जुइत्यन धकाः तकं धयाच्वंगु खः । तर अथे मूर्ति तय्गु नितिं मूर्ति हःगु छुं दिं लिपा हे बुंगद्यःया पान्जुपिनिगु संगठनं विज्ञप्ति पिकाय्वं विवादया खँ सार्वजनिक जूगु दु । विवादया खँ पिहांवय्वं सकलसिनं न्ह्यसः तयाहःगु दु, ‘थ्व छु जूगु खः ?’ धार्मिक ख्यलय् हे गुगु कथं विवादया खँ पिहांवल धकाः तकं आः समाजय् चर्चा जुयाच्वंगु दु ।
 
घटनाक्रम कथं वंगु मंसीर १५ गते यलंं बुंगद्यःयानापं याकः मिसाया किपूया मुर्ति प्यंगःथामय् जात्रा यानाः यंकूगु खः । वयां लिपा मंसीर १९ गते श्री ह्यगृव भैरव अले ३२ पानेजु संघया नायः यज्ञरत्न शाक्यया ल्हाःचिं दुगु विज्ञप्ति छगू जारी जुल । विज्ञप्तिइ किपूया प्यंगःथामय् अथे मूर्ति तय्त्यंगु थःपिन्सं सामाजिक सञ्जालपाखें जक सीका काय्माःगुलिं अजूचाःगु खँ न्ह्यथनातःगु दु । विज्ञप्तिइ धयातःगु दु, ‘किपूया प्यंगःथां धार्मिक व पौराणिक कथं तसकं महत्वपूर्णगु थाय् खः । किपूया पवित्र थाय् प्यंगःथां किपू, गन बुंगद्यःया प्रतिनिधि जल पानेजुं शक्ति स्वरुप कन्या कुमारी अर्थात याकः मिसायात स्वां मब्यूसे जाउला जात्रा याय्मज्यूगु परम्परा लिसें मान्यता दु । आः उगु थासय् बुंगद्यःया मूर्ति व याकः मिसाया मूर्ति तय्धुंकाः बुंगद्यःया प्रतिनिधि जल पानेजु किपुलिइतक लाकां हे मन्ह्याःसे न्यासि वनाः स्वां ब्यूवनेगुया औचित्य मन्त ।’
 
थुगु कथंया खँ उल्लेख यानातःगु विज्ञप्ति पिहांवय्वं बुंगद्यःनाप स्वापू दुपिं जक मखु, मेमेपिं नं अजू चाःगु दु, थ्व छु खः धकाः । बास्तवय्  बुंगद्यःया रथ जात्राया झ्वलय् ज्याउलाख्यलय् रथ साले प्यन्हु न्ह्यः किपूया प्यंगःथामय् याकः मिसायात स्वां ब्यूवय्माःगु चलन दु । किपुमितय्सं बुंगद्यःयात थःपिनि जिलाजं धाय्गु यानाच्वंगु दु । बुंगद्यः किपूया याकः मिसायाथाय् ख्यालि वयाच्वंगुलिं रथ सालेत बुंगद्यःयात काय्त वःगु धइगु याकःमिसायात स्वां ब्यूवइगु खः धाय्गु यानाच्वंगु दु । न्ह्यागु हे जूसां बुंगद्यः व किपूया याकः मिसाया स्वापू अवश्य नं दुगु खँ संस्कृतिपाखें हे स्पष्ट क्यनाच्वंगु दु ।
 
अले बुंगद्यःया जात्राया झ्वलय् याकः मिसाया भुज्याः धइगु नं दु । याकः मिसा भुज्याः धकाः मिसातय्सं जक बुंगद्यःया रथयात सालीगु खः । अबले किपूया मिसात वना बुंगद्यःया रथ सालेमाः धाइ । अथे हे ज्याउलाख्यलय् रथ जात्राया इलय् किपूमितय्गु पूजा नापनापं बाजं ज्वनावनेमाः धइगु मान्यता दु । उगु जात्रायात किपूमितय्सं थःपिनिगु हे जात्रा कथं नाला वयाच्वंगु दु । थ्व ल्याखं स्वल धाःसा किपू, प्यंगःथां, याकः मिसा नापं बुंगद्यःया स्वापू यच्चुक खनेदु । 
 
अथे हे, बुंगद्यःनाप स्वापू दुगु अवस्थाय् प्यंगःथामय् तःगु मूर्तिया सवालय् विवाद ब्वलनावःगुलिं किपूया प्यंगःथांया बारे नं मनूतय्सं च्यूताः तयाहःगु दु । बुंगद्यःया पानेजुपिन्सं विज्ञप्ति पिकाय्गु जक मखु, लिपा वनाः ला थुगु कथंया समस्यायात समाधान याय्गु नितिं इनाप यासें गुठी संस्थानयात तकं पौ च्वयाः दर्ता यानादीगु दु । छखे किपुलिइ स्वां तःवनेगुया औचित्य मन्त धकाः विज्ञप्ति पिकाय्गु अले हाकनं समस्या समाधानया नितिं पलाः ल्ह्वनेत गुठी संस्थानयात इनाप याःगुयात मनूतयसं अर्थपूर्ण रुपं कयाहःगु दु । 
किपूया प्यंगः थामय् गुगु कथं बुंगद्यःया मूर्तिनाप याकः मिसाया मूर्ति तय्गु ज्या यानाच्वंगु धइगु सुखी गःछेँ समाजपाखें खः।
 
उगु समाजया नायः रामकुमारी महर्जनं थःपिन्सं मदिक्क न्यादँ न्ह्यःनिसें हे पानेजुपिंलिसे अथे मूर्ति तय्गु नितिं सहलह ब्याका वयाच्वनागु अवस्थाय् पान्जुपिन्सं आकाझाकां विज्ञप्ति पिकाःगुलिं थःपिं अजूचाःगु धयादिल । वय्कलं बुंगद्यःया मूर्ति व याकःमिसाया मूर्ति काःवनेत तकं पान्जुपिन्त खबर यानागु दाबी यासें पान्जुपिनिगु हे इनाप कथं वाङ्मय शताब्दी पुरुष सत्यमोहन जोशीलिसे नं गुलि खँय् सहलह ब्याकेगु ज्या यानागु, गुथि संस्थाननिसें पुरातत्व विभागयात तकं समन्वय यानागु अले पुरातत्व विभागं स्वीकृति तकं ब्यूगु खँ कनादिल ।
 
अथे हे मूर्ति तय्गु नितिं बुंगद्यःया जात्रानाप स्वापू दुपिं घःकूतलिसे नं मदिक्क हे सहलह ब्याकाच्वनागु धासें वय्कलं थःपिं निरन्तर रुपं आः नं सहलह ब्याकावनेत तयार दुगु धयादिल । छुं नं कथंया समस्या सहलहपाखें हे समाधान जुइगु विश्वास दुगु धासें नायः रामकुमारी महर्जनं गुुठी संस्थान, पुरातत्व विभाग, बुंगद्यःया पानेजुनिसें सकललिसे खुल्ला रुपं सहलह ब्याकावनेत थः तयार दुगु खँ लहना वाःपौयात कनादीगु दु ।
Categorized in राष्ट्रिय