सिथिनखः
जुजुमान महर्जन | तछलाथ्व अष्टमी ११४३, जेठ १४ आईतवाः
सिथिनखःया झ्वलय्
कुमार द्यःया न्हवं
सिथिनखःया दिनस नेवाःतय्सं देपुजा जक न्याय्कीगु मखु, थुगु दिनस नेवाःतय्सं हना वयाच्वंम्ह द्यः “कुमार”या नं पूजा जुइगु खः, जात्रा याइगु खः । तर थौंकन्हय् थ्व जात्रा मन्ह्याःगु नं थ्यंमथ्यं ३०÷३५दँ दय्धुंकल । “सिथिनखः अर्थात तछलाथ्व षष्ठी कुन्हु येँया न्हूघलय् च्वंगु दबूली तयाः पुजाः याइगु खःसा कन्हय् कुन्हु अर्थात सप्तमि कुन्हु येँया कुमारी खः चाःहिकीगु लँपुइ कुमार द्यःया नं जात्रा याइगु खः । तर द्यः क्वबुइपिं मदयाः व गुथ्याःत म्हो जूगु हुनिं थुगु जात्रा मयाःगु थ्यंमथ्यं ३५दँ दय्धुंकल ।” कुमार द्यःय पुजारी विष्णुलाल श्रेष्ठं धयादी ।
सिथिनखःया इलय् पूजाया नापनापं जात्रा याइम्ह द्यः कुमारयात नं न्हवं याइगु चलन दु । दँय्दसं तछलाथ्व तृतीया कुन्हु न्हवं याइगु खः । थुगसी न्हवं याइगु दिं असार २ गते सञ्चरवाः लाः । न्हवं याय्गु नितिं न्हूघलय् च्वंपिं पालापिं टेकुइ वनाः नाग दय्काः पूजा याय्गु ज्या जुइ । थुगु इलय् पुँई छाय्गु लिसें सादुरु छाय्गु व टेकु दोभानय् च्वंगु चिन्तामणी तीर्थय् च्वंगु लः हय्माःगु चलन दु । “थुगुसी लः हय्गु, पूजा याय्गु ज्या नं थाकइगु खनेदु । छाय्धाःसा टेकुइ चिन्तामणी तीर्थ हे मदय्धुंकूगु व अन पार्क दय्केगु ज्या जुल । खय्त ला मोहनिबलय् म्वः ल्हुवनीग थाय् पञ्चनालि नं मदय्धुंकल । छगूकथं धाय्गु खःसा ईया खेल धाय् ला झीगु महत्वपूर्ण थाय् झन्झन् न्हना वनाच्वंगु दु ।” पाला विष्णुलालं धयादी ।
पाला विष्णुलालया कथं लः टेकू दोभानं कलशय् तयाः हःसां नं उकी येँया क्वहितिइ च्वंगु लः ल्वाकछ्याय्गु खः । छाय्धाःसा बागमति÷विष्णुमतिया लः नाः स्वयां म्हो मजू । थ्व छगू बाध्यता जूगु वय्कःया तर्क खः । चिन्तामणी तीर्थय् वनाः लः काः वनेगु इलय् म्वः ल्हुयाः सँ चानाः नित्यकर्म याय्माःगु वय्कलं कनादी । तीर्थपाखें लः हय्धुंकाः जक नय्ज्यूगु वय्कःया धापू खः ।
न्हवंया ज्याझ्वः याय्गु नितिं नियमकथं आमाइ कुन्हु लँपु छाइपिं यलया थसि अर्थात सिद्धिपुरया नेम्कुलपिन्त गुथिपाखें ब्वनेगु ज्या जुइगु खः । व हे कथं न्हवं याइगु दिनस सनिलया न्याताः खुताः इलय् वइगु खः । उगु दिनस नेम्कुलपिं नीसी यानाः ब्रत च्वनेगु याइसा थन वइगु इलय् लाकां तकं न्ह्याय् मज्यूगु चलन दु । तर थौंकन्हय् धाःसा अथे मजुइधुंकल । उपिं कुमारयात न्हवं याय्गु नितिं पूजाज्वलं ज्वना वइगु खः ।
उगु दिनस अर्थात तछलाथ्व तृतीया कुन्हु सनिलय् द्यः ख्युँख्युँ धाय्काः द्यःयात क्वकयाः पुजा याय्धुंकाः सर्वसाधारणयात दर्शन याकेगु ज्या जुइ । न्हवं याइगु इलय् द्यःयात निर्वस्त्र यानाः छ्यनंनिसें लः व दुरुं छक्वलं लुइगु खः ।
द्यःयात थथे कलशपाखें लः व दुरुं लुइगु इलय् जवय् न्हाप लात धाःसा थःने याकनं वाः पीगु ज्या जुइसा खवय् न्हाप लात धाःसा क्वःने याकनं वा पी खनी धइगु धापू दु । येँ देय्या थःने धाय्बलय् मरुसतः स्वयां च्वय् अर्थात उत्तर लागा खःसा क्वःने धाय्बलय् मरुसतं स्वयां क्वय् अर्थात दक्षिण लागा खः । न्हवं याइगु इलय् कुमार द्यःयात पश्चिम स्वकाः तइगु खः ।
कुमार द्यः स्वय्बलय् मचाथें च्वं । तसकं चञ्चल खनेदु । उकिं सु नं मस्त उमेर दयाः नं चञ्चल मजुल धाःसा थ्व द्यःया पूजा याकाः भागी याकेगु चलन दु । अथे हे सु नं ल्वगि जुल धाःसा वइगु अवस्था सीकेगु नितिं द्यःयाथाय् मत च्याकाः स्वय्गु नं चलन दु । द्यःयात बीगु इताः गुलि च्याइगु खः धइगु खँयात कयाः थुकिया विश्लेषण याइगु पाला विष्णुलालं धयादी । तर थथे स्वय्सःपिं थौंकन्हय् मदुगु वय्कःया धापू खः ।
थुलि जक मखु, सु नं मनूत परदेश वन धाःसा वयागु अवस्थालिसें लिहां वइ वा मवइ धइगु खँय् नं थथे मत च्याकेगु चलन दुगु पाला विष्णुलालं धयादी ।
झीसं स्यू, छुं नं पूजा याय्बलय् दकलय् न्हापां पूजा याइम्ह द्यः ‘कुमार’ खः । गणेद्यःयात न्हापां पुजा याय्माः धइगु चलन दुसां नं व स्वयां न्हापा कुमार अर्थात पिखालखुइ पूजा याइगु खः । थ्व हे द्यः वइगु तछलाथ्व तृतीया न्हवं याइगु खःसा सिथिनखः कुन्हु पूजा यानाः सप्तमि कुन्हु द्यः दुकाय्गु चलन दु ।
सिथिनखःया इलय् होम याय्गु नापं गुंगूकर्म क्रिया याइगु चलन दु । करुणामय द्यःया नं दशकर्म याय्गु चलन दुसा मनूतय् नं दशकर्म याय्गु चलन दु । तर कुमार इहिपाः मयाम्ह जूगुलिं गुगंू कर्म जक याइगु पाला विष्णुलालया धापू दु ।
