२०८१ बैशाख २७, बिहिबार

शासकीय कारण आम सर्वसाधारण जनता अपेक्षित

दिलिप शान्ती यज्जु | पोहेलाथ्व सप्तमी ११४४, माघ ३ बुधवाः

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालं शासकीय सुधार यायेमाःगु खँ म्हीग राष्ट्रया नामय् सम्बोधन यायेगु झ्वलय् धयादीगु दु । नेपाःया शासकीय स्वरुपया कारणं यानाः आम सर्वसाधारण जनतां अपेक्षित ज्या काये फयाच्वंगु मदु । चिचीधंगु ज्यां निसें तःतःधंगु ज्या यायेगु नितिं नं सर्वसाधारण जनतां ताः ई तक पीमालीगु जक मखु थःगु श्रम व ई सितिं छ्वयेमालाच्वंगु अवस्था आः नं विद्यमान दनि। सरकारी ज्याकुथी थःगु ज्या ज्वनाः वनिपिं सर्वसाधारण जनतां फयेमालाच्वंगु समस्या तत्काल ज्यंकेगु दायित्व राज्यया खः । तर थथे जुयाच्वंगु मदु। थुकिया मू कारणं नेपाःया शासकीय स्वरुपया कारणं खः। अथे आः नं विद्यमान दनिगु गुलिखें ऐन कानुनया कारणं यानाः नं जनतां इलय् थःत माःगु सुविधा उपयोग याये फयाच्वंगु मदु।
 
दसुया नितिं कायेगु खःसा थौं आपालं जनता सवारी लाइसेन्सकायेत पियाच्वनेमाःगु अवस्था दु। सरकारं इलय् हे निर्णय मयाःगु कारणं यानाः लाइसेन्स छापे यायेत माःगु कार्ड मदयाः सर्वसाधारण जनता लाइसेन्स मदयेक सवारी साधन चले यायेत बाध्य जुयाच्वंगु दु। अले लाइसेन्स छापे यायेत माःगु कार्ड न्यायेत तकं थीथी कथंया कानुनया कारणं तत्काल अज्याःगु कार्ड सरकारं न्याये फयाच्वंगु मदु। अथे जुयाः आः नेपाःया आवश्यकता धइगु शासकीय स्वरुपया निसें उकियात माःगु कानुनया सुधार नं खः । 
 
खय्त ला प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालं थःगु हे अध्यक्षताय् शासकीय सुधार आयोग गठन यायेगु व उकिं वःगु सुझाव तत्काल कार्यान्वयन यायेगु खँ धयादीगु दु। देय्या प्रधानमन्त्री न्हापांखुसी जुइमाः थम्हं देय्या विकासया नितिं गुलि यायेमाःगु खः उलि यायेमफु धकाः धयादीगु ! अले उकथं हे राष्ट्रया नामय् सम्बोधन यायेगु झ्वलय् शासकीय स्वरुप हिलेमाःगु खँया स्वीकार नं थ्व न्हापांखुसी हे प्रधानमन्त्री स्वय्मं धाःगु दु। देय्या प्रधानमन्त्री थःगु कमजोरी स्वीकार याःगु धइगु नेपाःया नितिं न्हापांखुसी खः। अले गबलय् तक शासन याइपिसं थःगु कमजोरी स्वीकार याइ मखु उगु इलय् तक देय्यात खःगु दिशाय् यंके फइमखु।
 
नेपाःया शासकीय स्वरुप सुधार यायेमाःगु खँ बुद्धिजीवितय्सं धायेगु यानाच्वंगु जक मखु उकिया नितिं सरकारपाखें आपालं आयोग गठन यायेधुंकूगु दु । तर आयोगया सुझाव कार्यान्वयन यायेगु पाखे तत्कालीन सरकारं ध्यान मबिउगु कारणं यानाः अज्याःगु आयोग वा जक जुयाच्वंगु खः । तर वर्तमान प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालं थम्हं वःगु सुझावयात तत्काल कार्यान्वयन यानाः वनेगु धकाः गुुगु धयादीगु दु । यदि थुकियात कार्यान्वयन यंकेत पलाः न्ह्याकल धाःसा निश्चित दु आम सर्वसाधारण जनताया न्हिथंयात थुकिं ग्वाहालि जुइ । उकथं हे सरकार वा जनताया ज्या इलय् जुयाः देय् विकासया लँपुइ वनेत नं लँपु चाली ।
 
शासकीय स्वरुपया कारणं यानाः हे नेपालय् छुं नं ज्या इलय् मजुइगु जुयाच्वंगु खः । छगू छुं नं न्हूगु ज्या यायेमाल धाःसा आपालं सरकारी निकाय धाये जुइत नेपाःमित बाध्य जुयाच्वंगु खः । गुकिं यानाः छखे इलय् ज्या मजुइगु समस्या दुसा मेखे छुं नं ज्या यायेत ताः ई व तःथासय् धाये जुइमाःगु कारणं यानाः उकिया लागत नं अप्वइगु समस्या ब्वलनाच्वंगु खः । यदि शासकीय सुधार यायेगु खःसा ई व लागत नं बचे जुइ गुकिं यानाः आम जनतायात राहत चूलाइगु स्वभाविक खः । थौंया ई न्हापा थें ताः ई तक छगू जक ज्याया नितिं ताः ई तक पियाच्वनेगु सम्भावना मदयेधुंकल।
 
इलय् ज्या मजुल धाःसा उकिया आवश्यकता लिपा वनाः मदयेफइगु सम्भावना आपालं दु । अथेजुयाः आःया नेपाःया प्रशासन चुस्त दुरुस्त जुइमाःगु आवश्यकता जुयाच्वंसां नं शासकीय स्वरुप व कर्मचारीतन्त्रया अर्कमन्यताया कारणं देशय् हिउपाः हये फयाच्वंगु मदु । इलय् निर्णय मजूगु कारणं यानाः गुलिखें विकास निर्माणया ज्या जुयाच्वंगु मदु । अले कर्मचारीतन्त्रं याइगु थज्याःगु ढिलासुस्तीया कारणं यानाः छखे इलय् ज्या मजुइगु जक मखु विकास निर्माणया लागत नं अप्वया वनाच्वंगु दु । समग्र रुपं देय् विकास यायेगु खःसा इलय् ज्या क्वचायेकेमाःगु आवश्यकता थौं जुयाच्वंगु दु । 
 
वंगु छुं न्हिं न्ह्यः जक येँ नं निजगढ याकनं थ्यनीगु लँपु फास्ट ट्रायकया प्रगति मजू धकाः नेपाली सेनाया प्रधानसेनापतियात राज्य व्यवस्था समितिं सःताः न्यनेकने यायेगु झ्वलय् प्रधानसेनापतिं सिमा छमा पालेगु नितिं गुला तक पियाः नं पाले मफुगु धासें गुनासो प्वंकेगु ज्या यानादिल । नेपालय् थज्याःगु आपालं योजना थुकथं हे ऐन कानुन लिसे शासकीय स्वरुपया कारण विकास निर्माण जुइ फयाच्वंगु मदु । अथेजुयाः थज्याःगु समस्या ज्यंकेगु नितिं नं आः वयाः नेपाःया शासकीय स्वरुप हिलेमाःगु आवश्यकता जुयाच्वंगु दु । यदि आःया इलय् नं नेपाःया विकास निर्माणया ज्यायात द्रुतगतिं न्ह्याके मफइगु खःसा नेपाःया विकास अझ नं लिउने लाःवनिगु सम्भावना झन जक अप्वया वनिगु निश्चित दु।
 
अथेजुयाः आः गुलिफु उलि याकनं हे शासकीय स्वरुप हिलेगु जक मखु कार्यान्वयन पक्षयात नं बल्लाकाः यंकेमाःगु आवश्यकता थौं जुयाच्वंगु दु । विकास निर्माणय् लिबानाच्वंगु आयोजन मध्ये फास्ट ट्रायक छगू दसु जक खः । थन गुलिखें आयोजना ठेक्का जुइधुंकाः अज्याःगु ठेक्का दँदँ तकं मन्ह्याःगु दसु आपालं दु । अज्याःगु आयोजनायात नं याकनं न्ह्याकेमाःगु आवश्यकता थौं जुयाच्वंगु दु । अले मेता खँ ठेक्का कायेधुंकाः दँदँ तक ज्या मन्ह्याकीगु ठेकदार कम्पनीयात नं माःकथं कारबाही न्ह्याकेमाःगु आवश्यकता थौं जुयाच्वंगु दु । सरकारयाके इच्छा शक्ति दइगु खःसा थज्याःगु ज्या इलय् पूवंकेत गुगु नं कथंया समस्या मदु।
 
केवल सरकारयाके इच्छा शक्ति मदयाः हे नेपाःया विकास लिउने लानाच्वंगु खः धइगु खँय् निगू मत दइ मखु । सरकारी निकायं यानाच्वंगु ढिलासुस्तीयात जक चीकेत सफल जुल धाःसां नं आपालं विकास निर्माणया ज्या इलय् क्वचाइगु सम्भावना दु । उकिया नितिं आवश्यकता धइगु केवल इच्छाशक्ति खः अले मेता खँ प्रधानमन्त्री थःगु न्हिथंया ज्यायात जक बांलाक दुवालेगु खःसां नं आपालं सुधार वइगु सम्भावना दु । खय्त ला सम्बोधनया झ्वलय् प्रधानमन्त्री दाहालं आः थः म्वाःमदुगु ज्याझ्वलय् मवनेगु घोषणा यानाः थम्हं न्हिथं थीथी राष्ट्रिय आयोजनाया निरीक्षण यायेगु धयादीगु दु । थ्व ज्या जक जुइफत धाःसां नं नेपाःया शासकीय स्वरुप हिलीगु सम्भावना दु।