नेपालय् छु न जुइमखु व नेपाःया बिकाश यायेगु ख्यलय् यक्को हे यक्को लिउने लाः धइगु धापूयात मखु धइगु नागढुंगा–सिस्नेखोला सुरुङमार्ग (ब्रेक थ्रु) न क्यना बिउगु दु।

उगु ज्यापाखे मनूतय्य थौ कन्ह्यः जुयाच्वंगु निराशायात म्हो यायेगु छगु तधःगु लिच्वः वःगु दु। येँ नाप पिने जिल्ला स्वाइगु नागढुंगा–सिस्नेखोला सुरुङमार्ग पिचाइगु खः । सरकारं राष्ट्रिय गौरवया आयोजना कथं न्ह्याकूगु उगु सुरुङमार्ग प्यदँ व खुलाया दुने ब्रेक थ्रु याःगु खः।

२.६८८ किलोमिटरया सुरुङमार्ग निर्धारित इलय् छु भचा लिबागु व मेमेगु राष्ट्रिय गौरवया आयोजन तुलनाय् यक्को न्ह्यने लागु दु। नागढुंगाय् जुइगु ट्राफिक जाम, थहावनेगु सतक, सुरक्षा व वाः वइगु इलय् चलं वइिगु जोखिम लगायत समस्या समाधान यायेगु म्हगस कथं उगु परिकल्पना यासे नागढुंगा–सिस्नेखोला सुरुङमार्ग पिचायेवं नेपाःया सुरुङमार्ग पाखे यात्रा न्ह्यागू दु। थुकिइ स्वनिगः पिने सतकया अवस्था भिंका यात्रा यायेगु ई व यातायात सञ्चालन खर्च म्हो जुइगु सरकारं भलसा कयातःगु खः। नेपाःइा सतक सुरुङमार्गया कथं न्हापागु सुरुङ मकवानपुरय् दुगु चुरियामाई सुरुङमार्ग खः धका ऐतिहासिक तथ्य लुगु दु।

चुरियामाई सुरुङमार्ग सन १९१७ य् चन्द्र शमशेरं दयकूगु खः। वयालिपा सतकय् ठप्प जुया सुरुङ छ्यलेत दिउगु खः। माथिल्लो मस्र्याङ्दी जलविद्युत आयोजनां थम्हेसिया हे छ्यलिइगु लागि लमजुङय् दयकूगु ३ सय ४० मिटर ताःहाकगु सुरुङय् यातायात न्ह्यानाच्वंगु दु। तर, उगु व्यावसायिक सतक प्रयोजनया लागि धाःसा मखु। माथिल्लो तामाकोसी आयोजनां दयकूगु ३ सय ३७ मिटर ताहाकःगु दु सुरुङय् न यातायात चले जुयाच्वंगु दु। तर, नागढुंगा धासा व्यस्त राजमार्गय् न्हापागु व दकलय् ताःहाकगु सुरुङ मार्ग खः। नेपालं प्यगु दशक न्ह्यः खकूगु म्हगस खः।

उकिया लागि २४ दँ न्ह्यः हे अध्ययन सुरु याःगु खः। जापानी ग्वहालि नियोग (जाइका) न वि.स.२०५८ सालय् येँनिसे नौबिसे सतक विस्तारया सम्भाव्यता अध्ययन याःगु खः। जाइकां वैकल्पिक लँ कथं नेपाल सरकारयात सुझाव बिःगु खः। व हे सुझावयात कया २०६९ सालय् नेपाल सरकारं नागढुंगाया सुरुङ दयकेगु निर्णय याःगु खः। २०७० सालय् सडक विभागं न्हापागु अध्ययनया प्रतिवेदन दयकूगु खः। उगु प्रतिवेदन कथं न्ह्यावना सरकारं २०७६ य् ज्या न्ह्याकूगु खः। उगु योजन कथं सुरुङमार्ग तयार जुगु खः।आः निराशा जुयाच्वपिन्त थुकिइ छगु बालागु लिसः बिया आः झीगु देशय् न छु जुइ धका भलसा कायेगु थाय् बिउगु दु।

थज्यागु ज्यां जुयान्तुं वनकि आः सरकारं मेगु न त तधःगु राष्ट्रिय गौरवया आयोजनायात न याकन हे सिधेकेमाः। राज्यं भलसा काये फगु ज्या जुलकि जक जनता न थःपिन्स समृद्धिया म्हगस खनिइ । थज्यागु लिच्वःपाखे राज्य गम्भीर जुइ फय्केमाः । अले जक झीगु देशय् न छु यायेफइ धका जनता महसुस यायेफइ।