स्वसँ व पीस्वदँनिसे न्ह्याना वयाच्वंगु कात्तिक प्याखँ थौनिसे शुरू जुइगु दु। यल लाय्कूलि न्ह्यने कात्तिक दबूलि थौनिसे सञ्चालन जुइ धका कात्तिक नाच संरक्षण समितिया अध्यक्ष नाप कलाकार किरण चित्रकारं जानकारी बियादीगु दु।

थुगु प्याखँ भगवान विष्णुया १७ गु बाखं नाप स्वागु धका धाइ। थ्व हे वइगु कार्तिक ३० गतेतक सञ्चालन जुइगुलि न्हिया न्हिथे बिस्क बिस्क बाखंया लिधसाय् प्याखं क्यनिइगु याइ। नेपाल संवत् ७६१ अर्थात् वि.सं.१६९७ य् ‘कात्तिक प्याखं’ न्ह्यागू धका इतिहासय् उल्लेख दु।

मल्लकालीन जुजु सिद्धिनरसिंह मल्लं यलय् च्वपिन्त भय व त्रासमुक्त यायेगु निति थुगु प्याखं न्ह्याकूगु धका मान्यता दु। थुगु प्याखँंया सर्जक, स्रष्टा नापं प्रवर्तक सिद्धिनर सिंहया शिक्षागुरु पण्डित हरिवंश उपाध्याय व दीक्षागुरु विश्वनाथ उपाध्याय खः धका उल्लेख यानातःगु दु। थुगु प्याखं न्हापां क्यंगु इलय् न्यान्हु जक क्यःगु खः।

सिद्धिनर सिंहया काय् श्रीनिवास मल्लं ‘बाथःप्याखँ’ अथे धइगु ‘लोक नाटक’, ‘सुदामा प्याखँ’ व ‘सुरदास प्याखँ’ थपे याना झिन्यान्हु याःगु खः। आः थीथी कारणं भिन्हु जक जुइ धका न समितिया नायः चित्रकारं धाःगु दु। थुगु प्याखं नेपाःया अमूर्त सम्पदा व परम्परागत संस्कृति जुगुलि आः दिउगु मदु धका अध्यक्ष चित्रकारं धाःगु दु। कात्तिक प्याखं धार्मिक व तान्त्रिक महत्त्वनाप स्वाना च्वंगु दु।

Categorized in राष्ट्रिय