किपुया जनतायात आर्थिक उत्पादन लिसे स्वाय्गु जुइ : डा. सुरेन्द्र मानन्धर
लहनान्युज | कछलागा द्धादशी ११४५, मंसीर १२ बुधवाः
किपु नगरपालिकाय् वइगु मंसिर १६ गते जुइगु मेयर पदया निंतिं जुइत्यंगु उपनिर्वाचनयात कयाः नेकपा (एमाले) पाखे उम्मेवारी बियादीम्ह डा. सुरेन्द्र मानन्धर लिसे किपुया विकास निर्माण व भावी योजना बारे जूगु खँल्हाबल्हा।
किपु नगरपालिकाय् छिगु उम्मेदवारी छाय् ?
किपु नगरपालिका सांस्कृतिक रुपं शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारीया ल्याखं महत्वपूर्ण नगरपालिका खः। थनया सम्पदा, थनया संस्कृति थनया सम्पत्ति खः। थुकियात अझ गथे यानाः समृद्ध याय्गु, किपुया हरेक नागरिकयात आर्थिक उत्पादन लिसे गुकथं स्वाय्गु खः धइगु थौंया मू न्ह्यसः खः। थनथाय् धाय्माःगु खँ छु धाःसा लिपांगु इलय् वयाः छम्ह बांलाम्ह सक्षम सबल नेतृत्वया अभावया कारणं छुं हे ज्या याय्फयाच्वंगु मदु । थ्व कथं धाय्गु खःसा किपू नगरपालिका दिशाहिन अवस्थाय् लानाच्वंगु व थुकियात दिशा बीगु नितिं किपुया नागरिक समाजया न्ह्यलुवा, बुद्धिजीवि विषय विज्ञपिनिगु सहमति सहभागिता सहकार्य यानाः नगरपालिका चले याय्त जिगु उम्मेदवारी खः।
किपुया विकास निर्माणय् छिगू योजना छु दु ?
न्हापां ला किपुया विकास निर्माणया नितिं थन दुपिं विज्ञतय्त जिमिगु नं नगरपालिका खः धइगु भाव गथे यानाः बीगु। नगरपालिकाया विकास याय्गु सवालय् आः नं जनप्रतिनिधि पासापिं दु । तर वय्कःपिंत छम्ह सक्षम व सवल नेतृत्वया अभाव जुयाच्वंगु कारणं यानाः थौं खास हे थःगु ज्या क्यने फयाच्वंगु मदु । वय्कःपिसं छुं धाय्गु यानाच्वंगु दु धाःसा छ थेंज्याःह मनू त्यासा जिमित ज्या याये अपू धाइ । अथे जूगु कारणं यानाः घरदैलो वनेगु इलय् नं आम मनूतय् धापू छु दु धाःसा किपुया एकताया नितिं सामूहिक प्रयत्नया नितिं जिं हे त्यायेमाः धकाः वय्कःपिसं सुभेच्छा यानाच्वंगु दु । उकिया आधारय् नं जिं उम्मेदवार कथं न्ह्यःने वयागु खः । थनया शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी व पर्यटनया लिसे हरेक क्षेत्रय् गुगु ढंगं शिथिलता वयाच्वंगु दु । थ्व
शिथिलतायात त्वाः थलाः किपु न्ह्यःने वन धइगु सन्देश बीत जिगु उम्मेदवारी खः ।
आःया कार्यकाल धइगु निदँया कार्यकाल खः ? थ्व निदँया कार्यकालय् गुलि तक ज्या याय्फइ ?
थ्व निदँया कार्यकालय् नं ज्या याय्फइ । ज्या याय्गु इच्छाशक्ति दुपिंत, ज्या याय्गु योजना दुपिंत निदँ नं यक्व खः। आः किपु नगरपालिकाया आः दुपिं दक्व जनप्रतिनिधिया दक्वसिया विश्वास कयाः किपुया हरेक क्षेत्रया विज्ञ, विशेषज्ञतय्गु विश्वास कयाः थ्व किपु छुं पार्टी वा मेयरया जक मखुसें सकलें किपुमितय् नगरपालिका खः धइगु विश्वास बियाः शिक्षा स्वास्थ्य रोजगारी पर्यटन आदि क्षेत्रय् झीसं सुधारया ज्या याय्फइ। व जक मखु थौं सहकारी तःधंगु समस्या जुयाः किपुमित नं प्रभावित जुयाच्वंगु दु । यदि जि निर्वाचित जुल धाःसा सहकारीयात गुकथं नियमन याय्गु ? गुकथं व्यवस्थित याय्गु ? सहकारीया हरेक ज्याखँयात गुकथं पारदर्शी याय्गु ? थ्व फुक्कं ज्या झीसं याय्फइगु अवस्था वइ। अथेजुयाः झीगु एजेन्डा धइगु नं थनया शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी व पर्यटन व स्थानीय वासिन्दायात आर्थिक उत्पादन लिसे स्वाय्गु खः । सहकारीयात गथेयानाः नियमन याय्गु थ्व तमाम एजेन्डा जिगु एजेन्डा खः।
छिं सहकारीया नियमन याय्गु धयादिल । गुलिखें सहकारीया समस्या तसकं जटिल खनेदु । थुकिया पुर्नउत्थानया नितिं छिगु योजना छु दु ?
न्हापा ला सहकारीया समस्या गुलि गहिराइलय् दु धइगु खँ थुइकेमाल। अथेजूगुलिं न्हापां समस्या म्हसिकेगु ज्या जुइ। दक्वं सहकारी समस्याग्रस्त जुल धइगु नं मखु। गुलिखें सहकारी आः नं बांलाक न्ह्यानाच्वंगु दु। न्ह्यानाच्वंगु सहकारीयात अझ गथे यानाः मोटिभेद याय्गु? चले जुइगु थाकुयाच्वंगु सहकारीयात छु व्यवस्था याःसा जी धइगु बारे विवेचना याय्गु । वा संकटग्रस्त घोषणा हे जुइधुंकूगु सहकारीया नितिं नं स्थानीय सरकारपाखे छु गुगुं नीति हय्फइ। गुकिं यानाः किपुमि जनताया गुगु बचत दु उकियात जोगे याय्फइ उकिया विषयया विज्ञत लिसे सहलह यानाः नेपाल सरकारया सहकारी विभागया लिसे जानाः सहलह याय्धुंकाः योजना दयेकाः झी न्ह्याःवनेगु जुइ।
किपुया छगू तःधंगु समस्या स्थानीय जनताया थःगु हे छेँ वा जग्गाया लालपूर्जा मदु धइगु दु। थ्व समस्या ज्यंकेत छिगु योजना छु दु ?
कानुनत छु दु धाय्बलय् हरेक नगरपालिकाय् नापी कार्यलय व मालपोत कार्यालय तयेगु व्यवस्था दु । खास यानाः धाय्गु खःसा कलंकी मालपोत कार्यालय किपु नगरपालिका अन्तर्गत लाः । किपु नगरपालिका प्रमुख वा नगर सरकारं मालपोत कार्यालय व नापी कार्यालय कलंकी लिसे दुग्यंक सहलह यानाः थ्व विषय ज्यंकेगु ज्या याय्गु जुइ । थ्व खँयात कयाः आः हे नं झीपिं आपालं क्रियाशील जुयाच्वनागु दु । थुकियात मूर्त रुप बीगु नितिं नं नगरपालिकाया मेयर पदयात अझ बांलाक सदुपयोग यानाः झीसं कुतः याय्गु जुइ।
अन्तय् छिगू निर्वाचन जनतायात छु धयादी ?
जि थ्वहे किपुया जनताया हितया नितिं, किपुया समृद्धिया नितिं मचाबलय् निसें राजनीतिइ, सामाजिक, आर्थिक क्षेत्रय् गुगु ढंगं क्रियाशील जुयाच्वनागु दु । थुकिं यानाः किपुमितय् जि प्रति तःधंगु भरोसा वा विश्वास दु । व हे विश्वासयात कायम यासें थ्व नगरपालिकायात गथे यानाः विकास याय्गु, अझ गथे यानाः समृद्धि याय्गु ? थनया आर्थिक उत्पादन लिसे थनया मनूतय्त गुकथं स्वाय्गु ? थ्व फुक्कं योजना सहित जिं मेयर पदय् उम्मेदवारी बियागु जुयाः आः वइगु मंसिर १६ गते जुइगु निर्वाचनय् जितः त्याकादीत जिं इनाप यानाच्वना ।
