स्वनिगःया नेवाः तयगु मोहनीलिपाया दकसिबे तःधंगु नखः कथं न्यायेकीगु पाहाँ चह्रे नखः न्यायेका च्वंगु दु। चःह्रे चन्द्रमासया पात्र कथं झिंप्यक्वःगू न्हियात धाइ।

थ्व नखःया दिंकुन्हु नइगु मुख्य नसा कथं लाभा जुूगुलिं थ्व नखःयात छम्हनिम्हेसिनं ‘लसुने चाड’ नं धायेगु याः धकाः संस्कृतिविद्तय्सं धयातःगु दु। थ्व नखःयात  स्वनिगःया नेवाः तय्सं मोहनी व स्वन्ति नखः थेँ हे तःजिक न्यायेकेगु याइ।

थौंया न्हि मस्त, ल्याय्म्ह ल्यासे, ज्याथः जिथिपिंसं सुथः न्हापां निसें हे लुँमरी अजिमा, रक्तकाली, श्वेतकाली, कंगः अजिमा निसेंया थी थी पीठय् वनाः अजिमा, गणेद्यः, भैरव लिसें थी थी द्यःया पुजा यायेगु याइ। न्हिनय्निसें बहनीतक थःथिति व छेँजःपिं नाप मुनाः थी थी नसात्वँसात नयेगु याइ। पाहाँ चःह्रे कुन्हु मुख्य यानाः समयबजी नइ।

बजि, भुति, खेँ, वः, वाउँचा, अचार, आलु, न्या, हाकु मुस्यालिसेंया नसाः त्वँसा नइ। “थी थी थासय् च्वंपिं द्यःया खः जात्रा यानाः पाहाँ चःह्रे नखः न्यायेकेगु यानावया च्वंगु दु।” “थ्व नखःया न्हापांगू न्हि सुथय् थी थी पीठय् पुजा यानाः बहनी भष्मासुरनापं ग्यानाः सुलाः च्वंम्ह लुकु महाद्यःया पुजा याइ।” पाहाँचह्रेया लिपांगू न्हि आइतबाः न्हिनय् असनय् द्यःपिनि खः ल्वाकेगु याइ।

ह्याउँगु, वचुगु व म्हासूगु तपुली पुनावःपिं भक्तजनत असनय् मुनाः भद्रकाली (लुँमरी अजिमा) व कंगः अजिमा (चामुण्डा)या खः क्वब्यूपिंसं द्यःया चिलाख हिलाबुला यायेगु याइ। थुकियात हे स्थानीयतय्सं ‘द्यः ल्वाकेगु’ धायेगु यानातःगु खः। न्हापा न्हापा न्हय्गु खः जात्रा यानाः असनय् द्यः ल्वाकेगु यानाच्वंसां लिपांगू ई निगू खः जक जात्रा जुइगु यानाः वयाच्वंगु दु।

Categorized in राष्ट्रिय