लः लः खः कबिताया च्वमि कवि पूर्ण वैद्य
नृपेन्द्रलाल श्रेष्ठ | गुंलागा द्धादशी ११४१, भाद्र १८ शुक्रवाः
कोरोना भाईरस महामारीं मुक्कं हलिंयात हे आक्रान्त दय्कातःगु दु । थुकिं गबले मुक्ति चूलाइ व न्हापा थें याउँक सासः ल्हाय् गबले खनीगु धइगु हे लकस दथुइ मुक्कं हलिं वाथावाथा कनाच्वंगु दु । कोरोनाया दुःख नेपाःयात वा नेवाःतय्त जक जुयाच्वंगु ला मखु, तर नं कोरोना संक्रमणया निगूगु लहरं नेवाःतय्गु नुगलय् यक्व हे तियाब्यूगु दु । संक्रमणया निगूगु लहरं नेपालभाषा अले साहित्य ह्यमितय्गु मिखाय् ख्वबि हे सुकाब्यूगु दु । थुगु पालय् नेपालभाषा ख्यलं तःम्ह हे भाषा ख्यःया कार्यकर्ता लिसें धिसिलाःगु थां हे क्वथलाबिल । गुलिं कोरोनाया हुनिं हे मदयावन सा गुलिसिया मेमेगु ल्वय्या हुनिं नं ज्यान वन ।
संक्रमणया निगूगु लहर दथुइ ताः ई न्ह्यःनिसें म्हं मफयाच्वंम्ह जिवीत इन्साक्लोपेडिया कथं म्हस्यूम्ह प्राध्यापक माणिकलाल श्रेष्ठ मन्त । समालोचक इन्द्र माली कोरोना संक्रमणया हे हुनिं मदयावन । अथे हे, गायक संगीतकार स्वयम्भुराज शाक्य, मूर्ति कलाकार राजकुमार शाक्य, कलाकार लिसें अध्येता अन्वेषक एकाराम सिंह कोरोना संक्रमणया हुनिं हे मन्त । गोल्डन भ्वाइस प्रेमध्वज प्रधान हृदयघातया हुनिं मन्त । लिपांगु खुसी लः लः खः कबिता च्वयादीम्ह नेपालभाषाया नांजाःम्ह कवि पूर्ण वैद्य नं झीत त्वःताः थःगु देह त्याग यानाः झाल ।
वय्कः वंगु बिहिबाः बहनी यलया निदान अस्पतालय् मदुगु खः । कब्जियतया समस्या जुइधुंकाः वंगु भदौ २ गते वय्कः यलया निदान अस्पतालय् भर्ना जुयादीगु खःसा अस्पतालय् कोरोना परीक्षण याःबलय् रिपोर्ट पोजिटिभ क्यंगु खः । लिपांगु इलय् अक्सिजनया मात्रा म्ह्वः जूगुलिं वय्कःयात भेन्टिलेटरय् तयाः वासः यानाच्वंगु खः । तर वय्कः अन्ततः झी सकसितं त्वःताः झाल ।
नेपालभाषा साहित्य क्षेत्रय् न्हू कविताया शुरुवात याःम्ह कवि कथं कयातःम्ह वैद्य मदय्धुंकाः नेपालभाषा ह्यमि अले साहित्यकारतय्सं मदुम्ह वैद्ययात श्रद्धान्जलि प्वंकुसें सामाजिक संजालय् भावना प्वंकूगु दु । वरिष्ठ पत्रकारया नापं कवि सुरेश किरणंं साहित्यिक ढङ्गं हे थःगु भावना प्वंकुसें पूर्ण वैद्य अमर जुयाच्वनीगु धयादिल । ‘महासागरय् ग्वःफुति लः दु, व जिं मस्यू तर छफुति लखय् नं गन सम्पूर्ण महासागर न्ह्यनाच्वनी पूर्ण वैद्य अन हे म्वानाच्वनी’ सुरेश किरणं च्वयादीगु दु ।
कवि लिसें गजलकार भूषणप्रसाद श्रेष्ठं च्वसापासापाखें बिचाः हाय्कुसें थःगु फेसबुक वालय् थथे च्वयादिल, ‘बिचाः हायेका ! ‘च्वसापासा’या पुलांम्ह पासा, हनेबहःम्ह साहित्यकार पूर्णबहादुर वैद्यजु आकाझाकां मदयाः नेपालभाषा–ख्यःया गद्यकविता व कवितात्मक निबन्ध–ख्यलय् पर्के मफइगु ह्याकिं वन !’
संचारकर्मी लिसें म्येहालामि रिता महर्जनं मेट्रो एफ एमय् थम्हं कवि पूर्ण वैद्यया अन्तर्वार्ता काःगु इलय्या किपा शेयर यानाः बिचाः हाय्कादीगु दु । ‘वय्कःनाप स्वापू दसांनिसें सदां साहित्य सृजनाय् चिन्तन मनन यानावया च्वनादीगु खनाम्ह सक्रिय सृजनशीलताया प्रतिमूर्ति, विचारोत्तेजक बौद्धिक आत्मीय गुरुवर साहित्यिक व्यक्तित्व जिं सदां हनावयाच्वनाम्ह वरिष्ठ कविवर पूर्ण वैद्य सर थौं बहनी मन्त धैगु हृदयविदारक खँ न्यनाः स्तब्ध जुल ! वय्कःया लुमन्तिइ अनायास ख्वबि धाः हाल । मदुम्ह वय्कः सुखावति भूवनय् बासं लायेमा !! शोकाकुल परिवार प्रति जिगु भावपूर्ण समवेदना !!’ किपालिसें संचारकर्मी महर्जनं च्वयादीगु दु ।
कवि राज दास श्रेष्ठं पूर्ण वैद्यप्रति श्रद्धान्जली प्वंकुसें छन्हुं हे स्वंगू पोस्ट तयादीगु दु । न्हापांगु पोस्टय् छपु कवितालिसें श्रेष्ठं थुकथं बिचाः हाय्कादीगु दु । ‘सक्व देशया ‘नेवाः हनाः सिरपाः’ ससम्मानित जुयादीम्ह, छम्ह यःम्ह जि गुरु, अति हनेबहःम्ह, मन्त हं म्हिगः व, वन हं व गन, तर दनि व जिगु नुगलय्, वैगु ‘कविताया लागा’ व ‘लः लः खः’ नापं ।’ निगूगु पोस्टय् मदुम्ह वैद्यःया ‘लःलःखः’ नेपाल भाषा गद्य कविता ख्यलय् छगू ज्वः मदूगु कृति धासें लःलःखः कविता सफूया अँग्रेजी अनुवाद म्चयउक या ध्बतभच सफूया किपा ब्वयादीगु दु । स्वंगूगु पोस्टय् कुन्दनप्रसाद श्रेष्ठं च्वयादीगु स्वंगू सफूया विवेचना ‘गुरुदक्षिणा’ सफू व म्चयउक या ध्बतभच सफूया किपा पोस्ट यासें मेगु छपु चिनाखँ च्वयादीगु दु, ‘ गुरु दक्षिणा धकाः, छन्त छु बि जिं, सिवाय् थ्व नुगःया, लः निफुति, तसकं यःपिं हनेबहःपिं जि, नापं छन्त तैतये जिं ।’
वैद्यया जन्म नेसं १०६० (वि.सं. १९९७) गुंपुन्हिकुन्हू ख्वपया च्वछेँ त्वालय् जूगु खः । गुंपुन्हिकुन्हु जन्म जूम्ह वैद्य गुंपुन्हिया न्यान्हु लिपा थ्व लोक त्वःताः वैकुण्ठ यात्राय् वन । नेपालभाषाय् गद्यः कविता अथवा न्हू कविता ख्यलय् वय्कःया योगदानयात ल्वःमंके फइमखु । वय्कःया साहित्य ख्यःयात योगदानया कदर यासें वय्कःया थीथी सिरपालं सम्मानित नं याःगु दु । वय्कलं ‘सरासू’ (२०२१÷नेसं १०८४), लः लः खः (२०५२÷नेसं १११५) लगायतया सफू पिथनादीगु दुसा छुं दँ न्ह्यः वय्कया ‘लः लः खः’ चिनाखँ सफू अंग्रजी भासं अनुवाद जुयाः म्चयउक या ध्बतभच नामं सफू पिहांवःगु खः ।
वय्कःयात नेसं १०८४ (वि.सं. २०२१) स ‘सरासू’या लागिं नेपाःया हे न्हापांगु साहित्यिक सिरपाः ‘श्रेष्ठ सिरपाः’ नं लःल्हाःगु दुसा वय्कः मेमेगु सिरपालं नं सम्मानित जूगु दु । नेपालभाषा साहित्य ख्यलय् गद्य कविता दयाच्वँत्तले नेपालभाषा गद्य कवितायात न्हूगु धाः बियादीम्ह कवि पूर्ण वैद्य व हे कविताय् म्वाना हे च्वनी । मदुम्ह कवि वैद्ययात श्रद्धान्जली देछा ।
