येँ महानगरपालिका १७ वडाया अध्यक्ष नाप प्रवक्ता नविन मानन्धरं प्रदूषण अप्वयेकेगुलिइ झी सकलें जिम्मेवार जूगु, तर सुनानं जि नं दोषी खः धकाः जिम्मेवारी काइमखु धयादीगु दु ।

वय्कलं प्रदूषण अप्वयेकगुलिइ हरेक व्यक्तिया भूमिका दुसां जि नं प्रदूषणया निंतिं दोषी खः धकाः सुं नं जिम्मेवारी कायेत मस्वइगु व खाली मेपिंत जक द्वपं बियाः थः लिचिलीगु धयादीगु दु । प्रवक्ता मानन्धरं येँ महानगरया सभाकक्षय् शिक्षा सरोकारवालातलिसे जूगु छगू अन्तक्र्रिया ज्याझ्वलय् धयादीगु खः ।

येँ महानगरपालिका वातावरण व्यवस्थापन विभागं शिक्षालिसे तप्यंक सरोकार दुपिं विद्यालय व्यवस्थापन समिति, प्रधानाध्यापक, शिक्षक व विद्यार्थीलिसे जूगु ‘स्वच्छ हावा’ विषयक अन्तक्र्रियाय् नवासें वय्कलं उगु खँ धयादीगु खः । येँ देय्यात जीवन्त व मानव बसोबास योग्य सहर दयेकेत वायु प्रदूषण म्हो यायेमाःगु आवश्यक जूगु खँय् बः बियादसें उकिया निंतिं क्षेत्रगत रुपय् व सम्बन्धित विषय विज्ञतय्सं अध्ययन यानाच्वंगु व थुकथं अध्ययनपाखें प्राप्त सुझावयात नीतिइ हे दुथ्याकाः प्रदूषण नियन्त्रणया निंतिं ज्याझ्वः दयेकेगु, तर्जुमा यायेगु व कार्यान्वयन यायेगु ज्या थःपिंसं यानाच्वनागु वय्कलं धयादीगु दु ।

प्रवक्ता मानन्धरं हरेक व्यक्ति प्रदूषणया निंतिं उतिकं जिम्मेवार दु धासें सकसिनं थुकियात वाःचायेकाः जिम्मेवारी काःसा जक प्रदूषण म्हो याये फइ धयादिल । शिक्षा समितिया संयोजकलिसें २२ वडाअध्यक्ष चिनिकाजी महर्जनं वायु प्रदूषण थेंज्याःगु ज्यायात नियन्त्रण यायेत अभियान हे न्ह्याकेमाःगु व उकिया निंतिं थुकथंया ज्याझ्वः शिक्षा क्षेत्रय् न्ह्याके फत धाःसा उकिं बांलाःगु लिच्वः पिहां वइ धयादिल । वातावरण समितिया संयोजकलिसें १२ वडाअध्यक्ष बालकृष्ण महर्जनं सकतांकथंया विकल्पया प्रयोग व कुतः यानाः येँ देय्यात च्वने ल्वयेक सहर दयेकेगु जिम्मेवारीयात साझा संकल्पया रुपय् न्ह्यःने यंकेमाःगु खँय् बः बियादिल ।

महानगरया प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत वसन्त अधिकारीं वायु प्रदूषण म्हो यायेत प्रचारात्मक व प्रवद्र्धनात्मक ज्याझ्वः हयेमाःगु खँय् बः बियादिसें प्रदूषणय् म्होति हयेत बांलाःगु ज्याया प्रवद्र्धन व गलत ज्यायात निरुत्साहित यायेगु प्रणाली हयेमाः धयादिल ।

येँ महानगरया शिक्षा सल्लाहकार रेशु अर्यालं ब्वनेकुथि दुने नं झाः , सिमा हः, कचा, भ्वं आदि पक्का नं च्याकेगु याःगु दयेमाः धासें अज्याःगु वस्तुया व्यवस्थापन च्याकाः यायेगु स्वयां नं वातावरणीय विधि नाला वनेगुपाखे विद्यालय प्रशासनं ध्यान बीमाःगु आवश्यक जू धयादिल । वातावरण विज्ञालिसें युएसएड स्वच्छ हावा परियोजनाया प्रमुख भूषण तुलाधरं येँया वायु प्रदूषण विश्व स्वास्थ्य संगठनं क्वःछिनातःगु मापदण्ड स्वयां झिदुगं अप्वः दु धासें मृत्युया प्रमुख न्यागू कारण मध्ये वायु प्रदूषण छगू जूगु खँ कनादिल ।

अन्तक्र्रियाय् महानगरं ब्वनेकुथिइ ‘ह्याप्पी फ्राइ डे’ ज्याझ्वः संचालन यायेगु व थ्व कुन्हु विद्यार्थीतय्त सीपमूलक व व्यवहारिक क्रियाकलाप याकेगु योजना दयेकूगु जानकारी बिसें ब्वनेकुथि थःपिंसं हे नं प्रदूषण नियन्त्रणया निंतिं ज्या यायेमाःगु निष्कर्ष पिकाःगु दु ।

प्रदेश नं १ या नां कोसी कायम जूगु दु। प्रदेससभाया थौं च्वंगु बैठकं २ तिहाइ बहुमतं कोसी नां पारित यागू खः।

प्रदेशया नां कोसी तयेगु निति एमालेया सांसद रामबहादुर मगरं प्रस्ताव याःगु खः। उगु प्रस्तावय् मत विभाजन जूगुलि पक्षय् ८२ विपक्षय् ४ मत वःगु खः ।

थुगु प्रक्रियाय् खुम्ह सांसदपि अनुपस्थित जूगु खः। कोसीया पक्षय् कांग्रेस व एमालेतक छगू मत जूगु खः। राप्रपां न कोसीइ समर्थन याःगु खः।

थ्व स्वया न्ह्यःया नां संशोधनया लागि बिःगु निघौंया ई कमलप्रसाद जबेगु व राजेन्द्र राई न संशोधन दर्ता याःगु खः। पहिचानया आधारय् नां तयेगु माग प्रदेशसभाय् राई न किराँत–लिम्बुवान–सगरमाथा नां दर्ता याःगु खः। उगु प्रस्तावय् वयकलं संशोधन याःगु खः। सगरमाथाया थासय् राई न कोसी तयेगु संशोधन प्रस्ताव दर्ता याःगु खः।

सभामुख बाबुराम गौतमं प्रस्ताव लित कायेगु ई बिउगु खःसा राई न प्रस्ताव लित मकायेगु सभाय् जानकारी यागु खः। सभां राईया प्रस्ताव वहुमतं अस्वीकृत याःगु खः।

राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीया चुनाव चिं ह्यूगु दु। थ्व स्वया न्ह्यः गोलो दुने गं चुनाव चिं खःसा आः रास्वपां गोलो घेरा चिइकाः गं जक तःगु दु।

निर्वाचन आयोगं राजनीतिक दलसम्बन्धी विवरण अद्यावधिक यासे गं जक चुनाव चिं तःगु खः। रास्वपाया सांसद सन्तोष परियारं चुनाव चिं ह्यगू पुष्टि याःगु दु।

थौं न्हिनय् १ बजे च्वनिइ धाःगु प्रतिनिधि सभा बैठक आः उपराष्ट्रपति निर्वाचन लिपा जक च्वनिइगु जुगु दु।

संसद सचिवालयं पिकागु सूचं कथं थौं च्वनिइ धका धाःगु प्रतिनिधि सभा बैठक चैत ५ गतेतकया लागि स्थगित जुगु जानकारी बिःगु दु।

फागुन २५ गते राष्ट्रपति व चैत ३ गते उपराष्ट्रपति पदया निर्वाचन जुइत्यःगु दु।

लुम्बिनी प्रदेशसभाया बैठक थौं च्वनिइगु जुगु दु। लच्छिलिपा प्रदेश सभाया खुक्वःगुं बैठक थौं न्हिनय् १ बजे च्वनेत्यःगु खः।

थौंया प्रदेश सभा बैठकयु निगु चिधःगु दलं सरकारयात बियातःगु समर्थन फिर्ता लित कायेगु तयारी दु। एमालेया मुख्यमन्त्री गिरीयात बियातःगु विश्वासया मत लोसपा व नागरिक उन्मुक्ति पार्टी न समर्थन फिर्ता लित कायेगु तयारी यानाच्वंगु दु।

लुम्बिनी प्रदेश सभाय् नागरिक उन्मुक्तिया प्यम्ह व लोसपाया स्वम्ह सांसदपि दु। अथेहे, च्याःगु दलया बैठक थौं दाङया देउखुरीइ च्वनेत्यःगु दु । लुम्बिनी प्रदेश सभाय् एमालेया २९, कांग्रेसया २७, माओवादी केन्द्रया १०, राप्रपा व नागरिक उन्मुक्तिया प्यम्ह प्यम्ह, जसपा, लोसपा व जनमतया स्वम्ह स्वम्ह, नेकपा एकीकृत समाजवादी व जनमोर्चाया छम्ह छम्ह नाप निम्ह स्वतन्त्रपि प्रदेश सभा सदस्यय् दु।