नेपालभाषा केन्द्रीय विभाग, नेपालभाषा माध्यमं उच्च शिक्षाया झ्वलय् त्रिभुवन विश्वविद्यालयया आधिकारीक निकाय। अथवा धाय् सरकारया हे निकाय। थनं नेपालभाषा माध्यमं स्नातकोत्तर तगिंया शिक्षा बियावःगु ४२ दँ दत।

थनिं ४२ दँ न्ह्यः नेपाल सम्वत ११०० स विभागया स्थापना जुयाः थन नेपालभाषा माध्यमं स्नातकोत्तर तगिंया शिक्षा बियावःगु खः । शुरुइ डिग्रि बाइ डेजर्टेसन कथं न्ह्याःगुलिइ आः वयाः थन स्नातकोत्तर तगिंया जक मखसें, एम.फिल पिएच.डी कोर्शया नां नियमित रुपं कक्षा न्ह्यानावःगु दु। एम.फिल. पिएच.डी तगिंया ला आः निगूगु ब्याचया ब्वनेज्या तकं न्ह्याय्धुंकल। दँय्दसं ज्याझ्वः यानाः इलय्ब्यलय् थीथी सिरपाः नं बियावःगु विभागया बुदिं हनेमफयाच्वंगु वा महनाच्वंगु अवस्थाय् उगु थीथी सिरपाः नं दिनाच्वंगु खः। न्हय्दँ लिपा वयाः वंगु सोमबाः बिभागं थःगु ४२क्वःगु बुदिं नं न्याय्कूगु दुसा न्हय्दँ लिपा वयाः पियुष पदक नं ब्यूगु दु।

‘नेपालभाषा जर्नल’ व ‘समाज भाषा विज्ञानया छुं’ सफू तकं विमोचन याःगु ज्याझ्वलय् नेपाल सम्वत ११३६ निसें ११३९ तकया सिरपाः छक्वलं लःल्हाःगु खः। ११३६ या सिरपाः भरत महर्जन, ३७ या राजेन्द्र शाक्य, ३८ या राकेश महर्जन व ३९ या कविन श्रेष्ठयात ब्यूगु खः।

अथे हे, नेपाल सम्वत ११३७ निसें ११३९ तकया योगवीरसिं अनुसन्धान वृत्ति नं लःल्हाःगु दु। व हे कथं स्नातकोत्तर तगिमय् न्हाप, ल्यू व लियांल्यू लाःपिन्त बीगु श्रेष्ठ पदक नं ११३६ निसें ११३९ तकया हे छक्वलं लःल्हाःगु दु । थ्वयां न्ह्यः विभागं न्यादँ न्ह्यःनिसें दिनाच्वंगु चैन लाकौल सिरपाः व लाकौल सिरपाः नं लःल्हाय्धुंकूगु दु। विभागया पीनिक्वःगु बुदिं ज्याझ्वलय् हे थीथी छात्रवृत्तिया नं घोषणा जूगु दु। यल महानगरपालिकाया मेयर चिरिबाबु महर्जनं विभागया न्याम्ह विद्यार्थीतय्त विभागया सिफारीस कथं यल महानगरपालिकापाखें छात्रवृत्ति बीगु घोषणा यानादिल।

अथे हे, यलया भाषा, संस्कृति, त्वाःबहाः आदि थाय्बाय्या अनुसन्धान विभागपाखें याय्गु नितिं महानगरपालिकां ग्वहालि याय्गु घोषणा नं यानादिल। विभागीय प्रमुख राजनलाल जोशीं थःगु कार्यकालय् विभागयात न्ह्यःने यंकेत थम्हं माःकथं ज्या याय्गु प्रतिवद्धता प्वंकुसें थःगु जिम्मेवारी कथं हे दिनाच्वंगु सिरपाःत बीगु न्ह्याकागु व विद्यार्थीतय्त अध्ययनया नितिं माःगु सहज वातावरण दय्केत थम्हं माःकथंया पहल याय्गु धयादिल । लिसें वागमती प्रदेशय् नेपालभाषायात कामकाजी भाषाया रुपय् छ्यलेगु खँ जुयाच्वंसां कानून तयार जुइमाःगु व कानून दय्केत विभागं ग्वहालि याय्गु नं विभागीय प्रमुख जोशीं धयादिल ।समाजया उत्थानया नितिं भाषा दकले तःधंगु माध्यम खः। भाषाया संरक्षण जुइफःसा जक समुदायया नं उत्थान जुइफइ । अले भाषाया संरक्षण व उत्थानया नितिं मदय्क मगाःगु धइगु मातृभाषा शिक्षा खः ।

थःगु मांभासं शिक्षा काय्दःसा याकनं सय्के नं फइ, शिक्षाया हे नितिं धकाः भाषा त्वःतेमाःगु अवस्था नं दइमखु । थौंकन्हय् नेपालभाषा केन्द्रीय विभागय् स्नातकोत्तर तगिं लिसें एम.फिल. पिएच.डी तगिमय् विद्यार्थीया ल्याः नं अप्वयावःगु दु । व सकारात्मक पक्ष खः । उकिया नापं विद्यार्थीतय्त छात्रवृत्ति, सिरपाःलिसेंया सुविधा वा सम्मानं विद्यार्थीतय्त हौसला नं बी । आः वयाः विभागं छगू न्हूगु गति काःगु खनेदुगु बांलाःगु खँ खः व विभागया थ्व सक्रियतायात च्वछाय् नं माः । उकिया नापं नेवाः ख्यलं फुकथं, खंकथं विभागयात तिबः बीगु समुदायया नं दायित्व खः।

वाग्मती प्रदेश सरकारया खानेपानी, ऊर्जा नाप सिंचाइ मन्त्री बसन्त मानन्धरं युवा जनशक्तियात स्वदेशय् हे आकर्षित यायेमाः धका बःबियादीगु दु।

थौं थिमिइ सिवा सायमि खलःया ग्वसालय् जुगु नागरिक अभिनन्दन पत्र हस्तान्तरण यायेगु ज्याझ्वलय् मन्त्री मानन्धरं सांस्कृतिक सेतुपाखे ल्याम्ह्यपिन्त स्वदेशय् साःलेफयेमाः धका धयादीगु खः।

‘सांस्कृतिक गतिविधि यायेमाः। वया नापनापं पेशागत व व्यावसायिक क्षेत्रय् प्रोत्साहित यायेत न ल्याम्ह्यपिन्त स्वदेशय् साःलकाय् फयेमाः ।’ धका मन्त्री मानन्धरं धयादीगु खः। अथेहे वयकलं ख्वप जिल्ला मानन्धर युवा संघया समन्वय भक्तपुर चेम्बर अफ कमर्स न्ह्यचिला तूया चिकंयात न ब्राण्ड दयकूगु योजनायात च्वछानाबियादीगु खः ।

खलः न वंगु महिना सम्पन्न जूगु २४ क्वःगु साधारणसभा नाप च्याक्वःगु अधिवेशनया घोषणा यानादीगु कथं मन्त्री मानन्धरयात नागरिक अभिनन्दन पत्र हस्तान्तरण याःगु खः। खलःया अध्यक्ष मनोज लाल मानन्धरया सभाध्यक्षताय् जूगु उगु ज्याझ्वलय् भक्तपुर चेम्बर अफ कमर्सया अध्यक्ष नाप खलःया पूर्व अध्यक्ष न्हुछेरत्न मानन्धर, अष्टरत्न मानन्धर, कुमारलाल मानन्धर लगायतपिन्स न थःथःगु बिचाः तयादीगु खः।

स्वनिगलय् सम्पदा लक्षित पथ प्रर्दशक (गाइड) उत्पादन याइगु जुगु दु। संस्कृति पर्यटन नाप नागरिक उड्डयनमन्त्री जीवनराम श्रेष्ठं येँ न्हापागु पटक सम्पदा लक्षित ‘लोकल गाइड’ तालिमया उलेज्या यानादीगु खः।

नेपाल पर्यटन नाप होटल व्यवस्थापन प्रतिष्ठानं स्थानीय कला, शिल्प व येँ महानगरया सम्पदाबारे आन्तरिक नाप बाह्य पर्यटकपिन्त जानकारी बिइगु कथं स्थानीय पथ प्रर्दशक (लोकल गाइड) तालिम सञ्चालन याःगु खः।

उगु ज्याझ्वलय् मन्त्री श्रेष्ठं स्थानीय पथ प्रदर्शकपिन्स स्थानीय कला, शिल्प व सम्पदाबारे पर्यटकयात थुइका बिइ धका धयादीगु खः। न्हापागु चरणय् विश्वसम्पदा सूचीइ सूचीकृत निगु सम्पदा हनुमानध्वाका दरबार स्क्वायर व स्वयम्भु सम्पदामार्ग क्षेत्रय् स्थानीय ल्याम्ह्यपिन्त तालिमय् सहभागी याःगु खः।

थुकिइ पर्यटन प्रवर्द्धन, मौलिक सम्पदाया संरक्षण जुइ धका धयादीगु खः। हनुमानध्वाका निसे मरू गणेद्यः–सन्तानेश्वर महाद्यः–न्यत द्यः छेँ–मेछ्य हिति–रञ्ति मल्ल सतःघाट–भेलु महाद्यः–निपु हिटी–भुइँख्यः जुया स्वयम्भु वनेगु पदमार्गअन्तर्गत दुगु सम्पदाया मर्मत नाप पुनर्निर्माण ज्या न्ह्याकेगु धका मन्त्री श्रेष्ठं धयादीगु दु।

सरकारं सहरी विकास मन्त्रालय व कृषि तथा पशुपक्षी विकास मन्त्रालयय् ५८४ म्ह अधिकृतस्तरया कर्मचारीपिन्त अस्थायी दरबन्दी स्वीकृत याःगु दु।

भदौ ६ गते च्वंगु मन्त्रिपरिषद बैठकं सहरी विकास मन्त्रालयय् ३८० म्ह व कृषि नाप पशुपक्षी विकास मन्त्रालयय् २०४ म्ह याना ५८४ म्ह अधिकृतस्तरया कर्मचारी अस्थायी दरबन्दी स्वीकृत याःगु दु।

सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री नाप सरकारया प्रवक्ता ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की न मंगलबाः मन्त्रिपरिषदया निर्णय न्यकादीसे वयलकं निगु मन्त्रालय आर्थिक वर्ष ०७९÷८० या आयोजना सञ्चालन यायेत राजपत्रांकित श्रेणीया कर्मचारीपिन्त दरबन्दी थप यायेगु निर्णय याःगु खः।

वंगु २४ घण्टाया दुने देयन्यक थप ६३४ म्हेसित कोरोना संक्रमण पुष्टि जूगु दु।

अथेहे छम्हेसिगु ज्यान वंगु दु। स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयया कथं ४ हजार ९४९ म्हेसिगु परीक्षण याःगुलि ६३४ म्हेसित संक्रमण पुष्टि जूगु खः।

उकि मध्ये २ हजार ७५७ म्हेसिगु पीसीआर परीक्षण याःगुलि ३४३ म्ह व २ हजार १९२ म्ह एन्टिजेन परीक्षण याःगुलि २९१ म्ह संक्रमण जूगु दु धका मन्त्रालयं धाःगु दु।

थ्व नाप कोरोना भाइरसया सक्रिय संक्रमितपि ४ हजार २२१ म्ह थ्यःगु दु। अथेहे २४ घण्टाया दुने ४१७ म्ह संक्रमणमुक्त जूगु दु।