२०८२ आषाढ ११, बुधबार
Display Style: 
Column Style

थौ बुद्ध जयन्ती

लहानान्युज | कछलाथ्व पुन्ही ११४१,जेष्ठ १२ बुधवाः

थौं हलियकं बौद्ध धर्मावलम्बीपिनिगु २५६५ क्वःगु बुद्ध जयन्ती खः।

दँय् दँसं वैशाख पुन्हि कुन्हु तःजिक हनिइगु बुद्ध जयन्ती थुगु दँय् कोरोना भाइरस महामारीया कारण थौं छु न विशेष ज्यााझ्वः मदु।

भगवान बुद्धया बुदिं, बुद्धत्व प्राप्त यागु व महापरिनिर्माण जुगु दिं वैशाख पुन्हि जुगुलि थौंया दिं बौद्धमार्गीपिन्स विशेष पर्व कथं काइगु दिं खः।

थौंया दिं बुद्ध बुगु थाय् लुम्बिनी लगायत दक्को बौद्ध स्तुपा नाप थीथी बिहारय् बुद्ध जयन्ती हनेगु याइ। तर कोरोनाया कारण थुगु दँ लुम्बिनी न दीप प्रज्वलन बाहेक मेगु छु न विशेष ज्याझ्वः मदु।

लुम्बिनीमा २५६५ गु दीप प्रज्ज्वलन व परित्राण पाठ याना सामान्य कथं जक माने यायेत्यंगु दु।

प्रजातन्त्रं जक मातृभाषा पत्रकारिताया विकास मजुइगु मातृभाषी पत्रकारतय् धापू

लहानान्युज | कछलाथ्व पुन्ही ११४१,जेष्ठ १२ बुधवाः

मातृभाषा पत्रकारिता क्षेत्रया विकासया लागिं प्रजातन्त्र जक वयां मगाःगु सरोकारवालातय्सं धाःगु दु । खुक्वःगु मातृभाषा पत्रकारिता दिवसया लसताय् थौं ग्वसाः ग्वःगु आयोजित भच्र्युअल ज्याझ्वःया वक्तातय्सं नेपालय् मातृभाषा पत्रकारिताया विकासया लागिं राज्यं विशेष प्याकेज हयेमाःगुलिइ बः बिल । दिवसया लसताय् नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दबुलिं भच्र्युअल अन्तरक्रिया ज्याझ्वःया ग्वसाः ग्वःगु खः ।
 
ज्याझ्वलय् नवासें वरिष्ठ पत्रकार सुरेश किरण मानन्धरं देशय् तःक्वः हे राजनीतिक ह्यूपाः वलं नं मातृभाषा पत्रकारिता ख्यलय् छुं हे ह्यूपाः महसूस यायेमफूगु धयादिल । ‘मातृभाषा पत्रकारिता ख्यःया लक्षित पुचः हे चीधं, थुकिया बजार चीधं, अथेजुयाः थ्व ख्यलय् व्यावसायिक पत्रकारिता तसकं हाथ्यालं जाः’, मानन्धरं धयादिल, ‘मातृभाषा पत्रकारिताया विकासया लागिं राज्यं हे विशेष सुविधाया प्याकेज हयेमाः । 
 
पत्रकार राष्ट्रिय दबूया केन्द्रीय नायः सुरजवीर बज्राचार्यं निदँ न्ह्यः जूगु मातृभाषा पत्रकारिता सम्मेलनं पत्रकारिता सम्वद्ध सरकारी निकायलय् समानुपातिक, समावेशी प्रतिनिधित्व, संचारगृहलय् विषयवस्तुलिसें व्यक्तिया समावेशी उपस्थिती, मातृभाषी पत्रकारया क्षमता विकासलिसेंया विषय दुथ्याकाः घोषणा पत्र जारी यानागु लुमंकादिल । घोषणापतिइ ल्ह्वनागु मागत पूवंकेत पत्रकार दबूलिसें मातृभाषा पत्रकारिता सम्वद्ध दक्वं संघसंस्था छधी जुयाः राज्ययात दबाब बीमाःगु बज्राचार्यया धापू खः । ‘मातृभाषा पत्रकारिताया विकासया खँय् झीसं सुझावत राज्ययात बियागु दु, थुगु माग कार्यान्वयनया खँय् राज्य गन दु धकाः न्ह्यसः तयेमाःगु अवस्था दु । थुगु न्ह्यसः छकः पतिं लिसा कयाच्वने म्वाःलेमा, थ्व हे आशा याये’ बज्राचार्यं धयादिल ।
 
अन्तरक्रिया ज्याझ्वलय् नवासें नेपाल पत्रकार महासंघया केन्द्रीय छ्यान्जे नारायण किलम्बुं मातृभाषा पत्रकारिता दिवस सरकारं हे हनेमाःगु माग तयादिल । मातृभाषां हे देय्या म्हसीका बियाच्वंगु अवस्थाय् मातृभाषा पत्रकारिताया विकास नं राज्यया हे दायित्व खःगु किलम्बुं धयादिल । थुकिया लागिं राज्ययात दबाब बीत थम्हं महासंघपाखें फक्व पहल यायेगु प्रतिवद्धता नं किलम्बुं प्वंकादिल ।
 
अथे हे, नेपाल आदिवासी जनजाति पत्रकार महासंघया नायः डण्ड गुरुङं मातृभाषा पत्रकारितां सच्छि दँ पूवंकेत्यंबलय् नं मातृभाषां न्ह्यानाच्वंगु संचारमाध्यमं थःगु मौलिक विषयवस्तु न्ह्यब्वयेमफूगु बिचाः तयादिल । ‘झीसं मेपिनिगु सामग्री अनुवाद जक याना, झीसं हे थःगु समुदायया सुचं, मुद्दायात समाचारया विषय दयेकेमफुसा मेपिनिगुपाखें छु आश यायेफइ ?’ गुरुङं न्ह्यसः तयादिल । समुदायया भाषा, संस्कृति व संस्कारया संरक्षणलिसे नं स्वानाच्वंगुलिं मातृभाषा पत्रकारिता तसकं हाथ्यालं जाःगु व गम्भीर विषय जूगु गुरुङया धापू खः । 
 
मधेसी पत्रकार समाजया नायः मोहन सिंहं मातृभाषा पत्रकारितायात अलगधार व खस नेपाली भाषाया पत्रकारितायात मूलधारया नां बियाः विभेद जुयाच्वंगु खँ तयादिल । सम्वन्धित समुदायया लागिं मातृभाषा पत्रकारिता हे मूलधार खःगु दावी यासें सिंहं मूलधार वा अलगधार कथंया विभेदं जाःगु बिचाःयात फायाः न्ह्याःवनेमाःगु बिचाः तयादिल ।
 
पत्रकार दबूया वरिष्ठ न्वकू नृपेन्द्रलाल श्रेष्ठं २०७५ सालय् न्हापांगु मातृभाषा पत्रकारिता सम्मेलनया ग्वसाः ग्वयागु लुमंकुसें थुगुसी निक्वःगु सम्मेलनको यायेगु योजना दुगु खःसां महामारीया अवस्थाय् यायेमफूगु जानकारी बियादिल । इलं छिनकि सम्मेलनया ग्वसाः ग्वयेगु श्रेष्ठं धयादिल ।
 
थनिं ९६ दँ न्ह्यः नेपाल सम्वत १०४५ (वि.सं. १९८२) य् यलया चिकंबहियाम्ह धर्मादित्य धर्माचार्यं (जगतमान वैद्य) कलकत्तां ‘बुद्ध धर्म’ नामं नेपालभाषाया पत्रिका पिथनादीगु खः । थ्व हे पत्रिकायात नेपाःया न्हापांगु मातृभाषी पत्रिकाया रुपं कयातःगु दु । इतिहासया हे न्हापांगु मातृभाषी पत्रिका ‘बुद्ध धर्म’ व निगूगु दँय् ‘बुद्ध धर्म व नेपालभाषा’ नामं पिदंगु खः । राणाकालीन कठोर इलय् न्यादँतक्क थुगु पत्रिका पिदन । थ्व हे पत्रिका प्रकाशनयात आत्मसात् यासें धर्मादित्य धर्माचार्यया बुदिं बछलाथ्व चतुर्दशीया दिनय् पत्रकार दबुलिं न्हापांम्ह मातृभाषा पत्रकार धर्माचार्यया बुदिं अले मातृभाषा पत्रकारिता दिवस हनावःगु दु ।
 
दिवसया झ्वलय् दबुलिं पुल्चोकस्थित धर्मादित्यया सालिकय् स्वांमाः क्वखायेकेगु लिसें ¥यालीया नं ग्वसाः ग्वयाः धर्मादित्यया बुदिं हनेगुलिसें मातृभाषा पत्रकारिता सम्मेलन यानावःगुलिइ थुगुसी कोरोना महामारीया हुनिं उगु ज्याझ्वःत स्थगित जूगु दु । धर्मादित्य धर्माचार्यया जन्म ने.सं. १०२२ बछलाथ्व १४ (वैसाख शुक्ल चतुर्दशी) स यल सप्तपुर महाविहार, चिकंबहिलिइजूगु खःसा ने.सं. १०८३ स वय्कः मदुगु खः ।

स्वनिगः दुने थप २६१३म्ह सक्रमित पुष्टि

लहानान्युज | कछलाथ्व चतुर्दशी ११४१,जेष्ठ ११ मंगलवाः

स्वनिगः दुने २४ घण्टाय् थौं मंगलवाः २ हजार ६१३ म्हेसित कोभिड संक्रमित थपे जुगु दु।

थौं येँ १ हजार ८६३ म्ह कोरोना सक्रमित थपे जूगु दु।

यलय् ४२७ म्ह व ख्वपय् ३२३ म्ह न्हुपि संक्रमित थपे जूगु दु।

आः निषेधाज्ञाय् खाद्यान्न पसः व डिपार्टमेन्टल स्टोर न बन्द

लहानान्युज | कछलाथ्व चतुर्दशी ११४१,जेष्ठ ११ मंगलवाः

स्वनिगः दुने निषेधाज्ञा छवाःया लागि थप यागु दु ।

संक्रमण जूपि घटे मजुगु धका धासे कडा प्रावधान नाप छवाःया निषेधाज्ञा थपे यगु दु। येँ, यल व ख्वपया स्वम्ह प्रमुख जिल्ला अधिकारीपिनिगु मंकाः कथं च्वंगु बैठकं छवाःया लागि कडा निषेधाज्ञा तयेगु निर्णय यागु दु।

आः थपे यागु निषेधाज्ञाय् सुथय् ९ बजे तक तरकारी, फलफूल, दुरु, ला व ग्याँस पसः चायके दइगु जुगु दु।

तर खाद्यान्न पसः, डिपार्टमेन्टल स्टोर चाहिँ बन्द यायेगु निर्णय जुगु दु धका येँया सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी उमाकान्त अधिकारीं धागु दु।

वयकःया कथं सरकारी कार्यालय, बैंक, सार्वजनिक संस्थान व इन्टरनेट सेवा प्रदायकया सवारीसाधन सञ्चालनय्  कडा यागु दु ।

६४०४ संक्रमणमुक्त, ८३८७ संक्रमण पुष्टि नाप १६९म्ह मन्त

शोभा श्रेष्ठ | कछलाथ्व चतुर्दशी ११४१,जेष्ठ ११ मंगलवाः

वंगु २४ घण्टाया दुने देयन्यक ८ हजार ३८७ म्हेसित कोरोना संक्रमण पुष्टि जूगु दु।

अथेहे नेपालय् आःतक कोरोना संक्रमितपि ५ लाख २८ हजार ८४८ म्ह थ्यंगु दु। अथेतु, थौं ६ हजार ४०४ म्ह कोरोना संक्रमणमुक्त जूगु दु।

थ्व नाप आःतक क ४ लाख ४ हजार ८८७ म्ह कोरोना सक्रमणमुक्त जुइ धुकुगु दु। नेपालय सक्रिय संक्रमितपि १ लाख १७ हजार २६१ म्ह थ्यंगु दु। क्वारेन्टाइनय् ९१४ म्ह च्वना च्वंगु दु।

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयं बिगु जानकारी कथं देयन्यक थप १६९ म्ह सीगु दु। थ्व नाप आःतक नेपालय् कोरोनां सीपि ६ हजार ७०० म्ह थ्यंगु दु।

Pages