येँ महानगरपालिकाया मेयर विद्यासुन्दर शाक्यं पुरातत्व विभागया कारणं सम्पदा पुनर्निमाणय् समस्या वयाच्वंगु धका खँ धयादीगु दु ।

जनबहाःद्यःया देगः प्रवलीकरणया नितिं जूगु शिलान्यास ज्याझ्वलय् मेयर शाक्यं कमलपोखरी दयेकेगु ज्याय् पुरातत्व विभागया कारणं हे विवाद ब्वलंगु धका द्वपं बियादीगु खः । उगु ज्याझ्वलय् थःगु खँ तयेगु झ्वलय् ‘आः पुरातत्व विभागं कमल पोखरीइ पिनेया वातावरण स्वयाः निर्णय याना जनतायात ल्वाकेत स्वयाच्वंगु दु । छु पुरातत्व विभागं अनया वातावरण स्वयेगु खःला ? जनता ल्वाकेगु खः ला ? जनता ल्वाकाः न्ह्यःने न्ह्याः वनेगु स्वल धाःसा पुरातत्व विभागयात नं कानुनी दायराय् हयेगु जुइ धका वयकलं धयादीगु खः ।

मेयर शाक्यं येँ महानगरपालिका दुने गुलिखे सम्पदा पुरातत्व विभागया हे कारणं पुनर्निर्माण याये मफयाच्वंगु धासें उकिया अपजस जक येँ मनपां कायेमाःगु खँ नं न्ह्यनादीगु खः। मेयर शाक्यं हनुमानध्वाखा दुने दुगु गुलिखे सतलय् पुरातत्व विभागं बालं बियाः नयाच्वंगु धासें अज्याःगु सतलय् तयातःगु पसः तुरुन्त चीकेत विभागयात पत्राचार यायेधुनागु खँ धासें हनुमानध्वाखा दरवारय् तयातःगु फुक्कं पसः मचीकल धाःसा स्थानीय वासिन्दा व नगरपालिका मिले जुयाः कारबाही यायेगु ख्याच्वः बियादिगु दु। मेयर शाक्यं ‘येँ

महानगरपालिकाया मौलिक संस्कृति, मौलिक सम्पदायात मौलिक रुपं कायम यायेमाः, जिमिसं पुरातत्व विभागयात पौ च्वयेधुन, हनुमानध्वाखा दुने गुलि नं सतः दुगु खः अन बालं तयाः पुरातत्व विभागं व्यापार यानाच्वंगु दु, उगु पसः बन्द या धकाः पौ च्वयेधुन । पुरातत्व विभागया ज्या व्यापार यानाः ध्यबा कमे यायेगु मखु, सतः खुल्ला जुइमाः, लँय् जुइपिंत झासु लनेगु थाय् जुइमाः धइगु येँ मनपाया धापू खः ।’ वंगु २०७२ सालया भुखाचय् क्षति जूगु जनबहाःद्यःया देगः प्रवलीकरण (रेक्ट्रोफिटिङ) यायेगु ज्याया शिलान्यास म्हिगः जूगु खः ।

ज्याझ्वलय् येँ मनपाया मेयर शाक्य लिसें राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणया प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुशील ज्ञवाली व भारतीय राजदूत विनयमोहन क्वात्रापिंसं नं नुगःखँ तयादीगु खः ।नेपाःया सम्पदा पुनर्निर्माणया निंतिं भारत सरकारं ग्वाहालि बीत्यंगु ५ अर्ब ८० करोडया आर्थिक ग्वाहालि अन्तर्गत न्हापांगु परियोजना कथं जनबहाः द्यःया देगः पुनर्निर्माण जुइत्यंगु खः ।

भारत सरकारं बीगु ग्वाहालिं २८ गू सम्पदा पुनर्निर्माण यायेगु योजना दयेकातःगु दु । जनबहाः द्यःया देगः झिगूगु शताब्दीइ दयेकूगु अनुमान यानातःगु दु । छुं ई न्ह्यः जक येँ महानगरपालिकाया ग्वाहालिं जनबहाःद्यःया दिगीछेँ दयेके क्वचायेकूगु खः ।

थौं लुँया भाः प्यसः थहा वःगु दु ।

लुँया भाः प्यसः थहा वना थौं तोलाया ८८ हजार ७ सय रुपैयाँ कायम जुगु धका नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घं धाःगु दु।

म्हिगः तोलाया ८८ हजार ३ सय रुपैयाँ थ्यःगु खः।

अथेहे, वहः तोलां न्यातक थहा वःगु दु। न्यातका थहा वना १३३० रुपैयाँ थ्यःगु दु।

दर्शन अभियन्तापिन्त रिहाइया माग यासे थौं सोमवाः येँया माइतीघर मण्डलाय् प्रदर्शन याःगु दु।

बालाजु, बाइपासया सतक विस्तार यायेगु झ्वलय् छेँ थुनेगु रोके याः वःपि अभियान्तापिन्त प्रहरीं ज्वःगु खः । सतक विस्तारया नामय् गैरकानुनी रूपं छेँ थुगु धका बिरोध याः वपि खः। उपि ज्वपि अभियन्तापिन्त तत्काल रिहाइ याये माःगु माग यासे बृहत् नागरिक आन्दोलनं धर्नासहित प्रदर्शन याःगु खः ।

अभियान्तापि सुमन सायमी, विरोचन श्रेष्ठ, भीमदेव श्रेष्ठ, मीन शाही, महेश्वर मानन्धर, सञ्जय तामाङ, रुक्षित क्षेष्ठ, दीपेन श्रेष्ठ लगायतपिन्त छु दिं न्ह्यः बालाजुपाखे प्रहरीं ज्वःगु खः । अभियन्तापिन्त प्रहरीले जबर्जस्ती कुना तःगु धाःसे वःगु छु दिंनिसे बृहत् नागरिक आन्दोलन समूहं विरोध प्रदर्शन यानाच्वंगु खः।

उगु प्रदर्शनय् सहभागीपिन्स ‘प्रहरी हिरासतय् तयातःपि अभियन्तापिन्त रिहा याः’, ‘कानुनी राज्यया प्रत्याभूत याः’, ‘नागरिकयात सतकछाप दयेकेगु गज्यागु नीति ? गज्याम्ह सरकार ?’ लगायत नारा च्वयातःगु प्लेकार्ड ज्वना प्रद्धर्शन याःगु खः ।

येँ महानगरपालिकां थुगुसीनिसें न्ह्याकेत्यंगु स्थानीय पाठ्यक्रम पठनपाठनया लागि ‘नेपालभाषा प्रशिक्षण सहायक प्रशिक्षक तालिम’ येँ महानगरपालिका वडा २२ स्थित नेपाल आदर्श माविइ न्ह्याःगु दु।

येँ महानगर प्रमुख विद्यासुन्दर शाक्यं स्वन्हुयंकया तालिमया उलेज्या यानादिल । कामपा शिक्षा विभागया ग्वसाः व नेवाः स्यनामि दबू नेपालमण्डलया संयोजनय् जुइत्यंगु तालिम उलेज्या ज्याझ्वलय् महानगर प्रमुख शाक्यं येँया सम्पदा संरक्षण याय्गु नितिं स्थानीय भाषा नेपालभाषां हे स्थानीय पाठ्यक्रम ब्वंकेज्या न्ह्याकेत्यनागु धयादिल ।

कामपा २२ वडाया वडा अध्यक्ष चिनीकाजी महर्जनं स्थानीय विषय अन्तर्गत नेपालभाषा माध्यमं ब्वंकेगु महानगरया निर्णयं भाषा आन्दोलनया अभियानय् दशकौं न्ह्यःनिसें दनाच्वंगु मागया सम्बोधन जूगु बिचाः तयादिल । ज्याझ्वलय् कामपा शिक्षा विभागका प्रमुख रामबाबु सुवेदी, नेवाः स्यनामि दबूया पदाधिकारीपिं कृष्णभक्त श्रेष्ठ व वरुणप्रसाद वैद्यं नं थःथःगु बिचाः तयादीगु खः । येँ महानगरपालिकां स्थानीय पाठ्यक्रम ‘येँ देय् म्हसीके’ पठनपाठन न्ह्याकेत १७२ प्रशिक्षण सहायक भर्ना याय्त्यंगु दु ।

उकी ल्ययाः वइपिं प्रशिक्षण सहायकतय्त थ्व हे तालिमया सहभागी प्रशिक्षकपिन्सं शिक्षण प्रशिक्षण बी ।