राष्ट्रिय समाचार समितिं (रासस) मैथिली, अवधि व नेपालभाषाया सित्तिकं बुखँ सेवा न्ह्याकूगु दु।

राससया कार्यकारी नायः धर्मेन्द्र झाया नायःसुइ छुँ दिं न्ह्यः च्वंगु संचालक समितिया मँुज्यां थ्वहे कात्तिक १३ गतेनिसें समितिइ दर्ता जुइगु मैथिली, अवधि व नेपाल भाषाया प्रकाशन व प्रसारण गृह (छापा, डिजिटल पौ लिसें श्रव्य व श्रव्यदृश्य)यात सित्तिकं बुखँ सेवा बिइगु क्वःछिउगु खः।

मांभाय् म्वाकातयेगु तातुना न्हापांगु चरणय् स्वंगु भासं बुखँ दयेका इनेज्या न्ह्यागु दु। सित्तिकं बुखँ इनेज्यां बन्द जुइधुंकुगु व बन्द जुइगु लँपुइ थ्यनेधुंकूगु संचार संस्थातसें फाइदा काये फइगु आशा याःगु दु। बन्द जुइ धुंकूगु थुपिं भाय्या सञ्चार गृहत हाकनं न्ह्याना वनिगु व समस्याय् लाःगु सञ्चार संस्थां थुपिं भाय्या बुखँ प्रकाशन व प्रसारण याना थःगु माँभाय्या संरक्षणय् माःगु ग्वहाली नं याये फइगु भलसा कयागु खँ वय्कलं धयादिगु दु।

‘मैथिली व अवधि आर्य भाय् खः, थुपिं नेपालय् जक मखु भारतय् नं ल्हाइगु भाय् खः । मैथिली भाय् मू कथं मिथिला लागाया लिसें कोशी व मधेश प्रदेशय् ल्हाइगु मू मांभाय् खः। नेपाःया दक्वसिबे अप्वः जनता ल्हाइगु निगूगु भाय् मैथिली खः।’ अवधि लुम्बिनी प्रदेशया बाँके, बर्दिया, दाङ, कपिलवस्तु व सुदूरपश्चिम प्रदेशया कैलाली व कञ्चनपुर जिल्लाय् छ्यलाबुलाय् दुगु भाय् खः।

नेपाल भाषा देय्या पुलांगु व समृद्ध भाय् खः। थ्व स्वनिगः व थुकिया जःखःया लागा सिन्धुपाल्चोक, मकवानपुर, रामेछाप, काभ्रेपलाञ्चोक, म्याग्दी, तनहुँ, कास्की, सुनसरी, धनकुटा जिल्लाय् अप्वः याना छ्यलाबुलाय् दु।

राष्ट्रिय जनगणना २०७८ कथं कूल जनसंख्याया ११.०५ प्रतिशत अथे धयागु ३२ लख २२ द्वः स्वस व ८९ म्हं मैथिली, २.९६ प्रतिशत अथे धयागु च्यागु लख ६४ द्वः निसः व ७६ म्हं अवधी व च्यागु लख ६३ द्वः स्वसः व ८० म्हेस्यां नेपाल भाषां न्ववायेगु याना वयाच्वंगु दु। नेपाःया कुल म्हल्याः निगु क्वति ९१ लख ६४द्वः न्यास व ७८ म्ह दु।

सित्तिकं बुखँया नितिं भद्रकाली च्वंगु राससया मू ज्याकु, सेवाग्राही शाखाया टेलिफोन नं. ०१–५३६२५२१ य् स्वापू तयेत सकलसित समितिं इनाप यागु दु।

टुरिष्ट गाईड एशोसिएसन अफ नेपाल (टुर्गान)नं बचंपौ मकासें पर्यटक चाह्युकुपिं पथ प्रदर्शकतय्त कारबाही यायेगु ज्या न्ह्याकूगु दु।

टुर्गानं सोमबाः पर्यटक प्रहरीनापं जाना येँया वसन्तपू लागाःय् याःगु अनुगमनया झ्वलय् थुगु कथं बचंपौ मघाःसें पर्यटक चाह्युकाजूपिं पथ प्रदर्शकतय्त कारबाही याःगु खः। टुर्गानया नायः थानेश्वर देवकोटां पर्यटक पथप्रदर्शकया बचंपौ मकासें व बचंपौ न्हुधाः मयासें च्वंपिं पथप्रदर्शकतय्त कारबाही यानागु धकाः धाःगु दु।

वय्कया कथं पर्यटक पथप्रर्दशकया बचंपौ मकासें चाह्युकाच्वंम्ह छम्हसित ज्वना प्रहरीयात लःल्हागु खः। टुर्गानं पर्यटक प्रहरीया ग्वहालीं स्वनिगःया पशुपति, स्वयम्भू, यल, ख्वपः, वसन्तपू लागाय् थी थी इलय् नक्कली पथप्रदर्शकया जाँच याना वयाच्वंगु दु। उगु पुचलं बचंपौ मदुम्ह व न्हूधाः मयापिं पर्यटक पथप्रदर्शकतयत् निघौ तक ‘होल्ड’ यायेगु व सचेत यायेगु याना वयाच्वंगु दु।देय्न्यंक थौंकन्हय् पीगुसः व ९० म्हेस्यां पर्यटक पथप्रदर्शकया बचंपौ कयातःगु दु।

नेपाः चाह्युवइपिं विदेशी पर्यटकतय्त नेपाःया सकारात्मक सुचं बिइपिं दूतया ज्यातकं याइपिं पर्यटक पथ प्रदर्शकत जुगुलिं उपिं अनुशासित व मर्यादित जुया थःगु बनेज्या न्ह्याकाच्वनेत टुर्गानं सकल पथ प्रदर्शकतपिन्त इनाप न याःगु दु।

संस्कृति, पर्यटननापं नागरिक उड्डयन मन्त्री बद्री पाण्डें विविधतां जाःगु कला व संस्कृतियात हलिंन्यंक प्रचार यायेमाःगु खँय् बः बियादीगु दु।

यल संग्रहालयया २७ क्वःगु दँ मुँज्याझ्वलय् मन्त्री पाण्डें विविधतां जाःगु कला व संस्कृतियात हलिंन्यंक प्रचार यानाः छकः नं नेपाः मवःपिं मनूतय्त खुला सम्पदाया देशय् वनेमाः धइगु भावना ब्वलंकेमाः धकाः धयादिल।

मन्त्री पाण्डें थथे धयादिल, “झीगु गौरवत सङ्ग्रहालय दुने जक लिकुंनाच्वंगु मदु, झीथाय् च्वापुगुँ, हाकुगुँ व तराईलय् विविधतां जाःगु कला दु, विश्वय् च्याद्वः मिटरसिबें तजाःगु च्वापुगुँत थन दु, थुगु खँयात हलिंन्यंक च्वंपिं मनूतय्त सिइके बिइमाः,” वय्कलं नेपाःया सर्गः सुरक्षित व गतिशील दु धइगु नं प्रत्याभूति यायेमाःगु भाला दु धासें मन्त्रालयं उकी तदारुकता कथं वनावच्वंगु खँ कनादिल। भुखाचं क्षति याःगु संरचनात गथे खः अथे हे दयेकूगु खँ कँसें मन्त्री पाण्डें पुरातात्विक ल्याःखँ झीगु कला संस्कृतियात न्हू दयेकूगु संरचनां थातं तःगू दु धकाः धयादिल।

संस्कृति महाशाखाया प्रमुख सुरेश सुरज श्रेष्ठं थी थी विषयया संग्रहालययात कःघानाः व व्यवस्थित यायेमाः धैगु तातुनाः सङ्ग्रहालय ऐन दयेकेगु कुतः जुयाच्वंगु धकाः धयादिल। पुरातत्व विभागया महानिर्देशक सौभाग्य प्रधानं सङ्ग्रहालयलिसे सम्बन्धित सामग्रीया मुँज्या, ब्वज्या, सुरक्षा यायेगु ज्या, सूचं न्यंकेगु, अध्ययन अनुसन्धानया ज्या व्यवस्थित यानाः राजस्व म्हयेगु ज्या यानाच्वंगु धासें यल लाय्कू सङ्ग्रहालयात च्वछाया दिल।

यल लाय्कू सङ्ग्रहालयया कार्यकारी निर्देशक मञ्जुसिंह भण्डारीं मल्लकालीन, शाहकालीन व राणाकालीन सम्पदाया विशिष्टतां यानाः सन् १९७९ य् विश्व सम्पदा धलखय् लायेत ताःलाःगु खँ कनादिल। ज्याझ्वलय् संस्कृति पर्यटननापं नागरिक उड्डयन मन्त्रालयया छ्याञ्जे व पाटन सङ्ग्रहालय विकास समितिया नायः डा गणेश प्रसाद पाण्डेय, प्रतिनिधिसभाया सदस्य उदयशम्शेर राणा, प्रेमबहादुर महर्जन यलया थी थी ज्याकुथिया प्रमुखलिसें प्रतिनिधितय्सं नं ब्वतिकयादीगु खः।

उपप्रधानमन्त्रीनापं सहरी विकास मन्त्री प्रकाशमान सिंहं राजनीतिक स्थिरताया लागि आःया सरकार निस्वंगु खः धयादिउगु दु।

नेपाली कांग्रेस चितवनं ग्वसाः ग्वःगु स्वन्ति विशेष ज्याझ्वलय् राजनीतिक स्थिरता व स्थायित्व बियाः जनतायात समस्यापाखें याकनं मुक्त यायेत आःया सरकार न्ह्यब्वाय् धुंकूगु धयादिल। सरकार ताःईतक म्वाकाःतयेत नं आःया गठबन्धन जूगु वय्कःया धापू दु। उपप्रधानमन्त्री सिंहं धयादिल, “विधिया शासन कायम यायेत जिमिगु कुतः जुयाच्वनी।” ब्यागलं प्रसंगय् वय्कलं कांग्रेसयात केन्द्रय् तयाः न्ह्यावनेमाःगु खँय् बः बियादिल।

उपप्रधानमन्त्री सिंहं थथे धयादिल, “पार्टी स्वयां नं मनू व पुचःयात महत्व बिइबलय् झीपिं वनेमाःथाय् थ्यंनीमखु। पार्टी दुनेया हाथ्या धैगु व्यवस्थापन हे खः।” नेपाली कांग्रेसया नेतृत्वपाखें पितब्यूगु सङ्घीय लोकतान्त्रिक समावेशी संविधानया भावना व मर्मकथं उकियात आखः ग्वपतिं पालना यानाः उकिया लिधंसाय् राजनीतिक स्थायित्व दयेकाः विकासयात नापं यंकेमाःगु खँ वय्कलं धयादिल।

नेपाली कांग्रेस चितवनया सभापति राजेश्वर खनालं क्रान्तिकारी ह्युपाःपाखें राज्ययात न्हू ढंग न्ह्याकेत कांग्रेस सक्षम जू धकाः धयादिल। उकिया लागि दक्व छप्पँ छधीः जुयाः न्ह्याः वनेमाः धकाः वय्कलं छ्याता नं बियादिल। उगु झ्वलय् नेपाली कांग्रेस चितवनया उपसभापति राजीव न्यौपाने, मिसा विभाग सदस्य कलावती भट्टराईपिंसं नं थः थःगु धारणा तयादिइगु खः।

न्याय परिषद वइगु मङ्सिर १६ गते जुइगु उपनिर्वाचनया नितिं मू निर्वाचन अधिकृत व निर्वाचन अधिकृततयेगु नां सिफारिस याःगु दु।

परिषदं ३१ गू जिल्लाय् मू निर्वाचन अधिकृत तोकेयायेत निर्वाचन आयोगस नां सिफारिस याःगु खः। परिषदं न्हू गठन जूगु उपभोक्ता अदालतया न्यायधीशय् जिल्ला अदालत येँया न्यायधीश रामप्रसाद शर्मा व दुजलय् गेहेन्द्रराज रेग्मीयात तोके यायेत नं सिफारिस याःगु दु।

जिल्ला न्यायाधीतयेत मू निर्वाचन अधिकृत कथं ल्यःगु दु। अथे हे खुगू स्थानीय तहलय् निर्वाचन अधिकृत खटेयायेत नं परिषदं सिफारिस याःगु दु।