प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली व चीनया राष्ट्रपति सी चिनफिङ नापलानादीगु दु।

शाङ्घाइ सहयोग सङ्गठन (एससिओ) या शिखर सम्मेलनय् ब्वति कायेगु झ्वलय् थौं न्हिनय् थन झायादीम्ह प्रधानमन्त्री ओलीं राष्ट्रपति सीलिसे थियानजिन पाहाँछें नापलानादिल।व स्वयां न्ह्यः वय्कलं प्रधानमन्त्री ओलीयात उगु छेँय् लसकुस यानादिल।

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली जनवादी गणतन्त्र चीनया राष्ट्रपति सी चिनफिङया मैत्रीपूर्ण ब्वनाय् साङ्घाई सहयोग सङ्गठन (एससिओ) शिखर सम्मेलनय् ब्वति कायेत २३ म्ह दुजःया नेपाःया प्रतिनिधिमण्डलया नेतृत्व यानाः थौं चीनया तियान्जिनपाखें झायादीगु दु।

त्रिभुवन अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थलया अतिविशिष्ट कक्षय् प्रधानमन्त्री ओलीयात उपप्रधानमन्त्री नापं सहरी विकासमन्त्री प्रकाशमान सिंह, गृहमन्त्री रमेश लेखक, परराष्ट्रमन्त्री डा आरजु राणा देउवा नापं मुख्यसचिव एकनारायण अर्यालं बिदाइ बियादिल। प्रधानमन्त्रीयात बिदाइ बिइत नेपाल सरकारया उच्चपदस्थ अधिकृत, नेपाली सेना, नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल व राष्ट्रिय अनुसन्धान विभागया प्रमुख नापं नेपालय् च्वंगु चिनियाँ राजदूतावासया प्रतिनिधि विमानस्थल थ्यंकादिल। वस्वयांन्ह्यः नेपाली सेनाया छगू टुकडीं वय्कःया हनाय् सम्मान गारत देछाःगु खः।

प्रधानमन्त्री ओलीं सेप्टेम्बर ३ य् बेइजिङय् जुइगु ८० क्वःगु वार्षिकोत्सवया स्मृति ज्याझ्वलय् ब्वति कयादीगु भ्रमणया ज्या धलखय् धयातःगु दु। प्रधानमन्त्री ओलीं चीनया राष्ट्रपति सी चिनफिङलिसे तियान्जिनय् नापलाइगु परराष्ट्र मन्त्रालयं धाःगु दु। वय्कलं सेप्टेम्बर १ य् तियान्जिनय् जुइगु शिखर सम्मेलनयात संबोधन यानादी।

नेपाल सन् २०१६ निसें उगु सङ्गठनया संवाद साझेदार जुया वयाच्वंगु खः।सन् २००१ य् स्थापना जूगु एससिओ सङ्गठन विश्वया हे दकसिबे तःधंगु क्षेत्रीय सङ्गठन मध्ये छगू कथं विकसित जुइधुंकूगु दु। चीन, रूस, भारत, पाकिस्तान, काजकिस्तान, कीर्गिस्तान, ताजिकिस्तान, उज्वेकिस्तान, इरान व बेलारुस थुकिया पूर्ण दुजः देय्त खः।अफगानिस्तान व मङ्गोलिया पर्यवेक्षक देय्त खः।

नेपाःलिसें टर्की, श्रीलङ्का, अजरवैजान, आर्मेनिया, कम्बोडिया, इजिप्ट, कतार, साउदी अरेबिया, कुवेत, मालदिभ्स, म्यानमार, बहराइन व संयुक्त अरब इमिरेट्स सङ्गठनया संवाद साझेदारत (डायलग पार्टनर) खः। उगु झ्वलय् प्रधानमन्त्री ओलीं शिखर सम्मेलनय् ब्वति काइपिं छम्हनिम्ह विश्व नेतातलिसे नं नापलानादी। अथेहे, प्रधानमन्त्री ओलीं सेप्टेम्बर २ य् बेइजिङय् चीनया उपराष्ट्रपति हान झेङलिसे नापलानादी।

कार्यवाहक प्रधानमन्त्रीया जिम्मेवारी उपप्रधानमन्त्री नाप शहरी विकासमन्त्री प्रकाशमान सिंहयात ब्यूगु दु।

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली न्यागु चीन भ्रमणया निति प्रस्थान यागुलि सिंहयात कार्यवाहकया जिम्मेवारी ब्यूगु दु। सिंह ओली नेतृत्वया सरकारय् निगुगु वरियताय् खः।

राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलं प्रधानमन्त्री ओलीया सिफारिसय् सिंहयात कार्यवाहक प्रधानमन्त्री क्वछिगु खः।

सञ्चार नापं सूचना प्रविधिमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङं समानुपातिक समावेशी निर्वाचन प्रणालीइ जनमत सिर्जना यायेमाःगु ई वःगु धयादीगु दु।

आदिवासी जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठानपाखें थौं ग्वसाः ग्वःगु सफू लोकार्पण समारोहयात संबोधन यानादिसें मन्त्री गुरुङं समानुपातिक समावेशी निर्वाचन प्रणाली लिकाल धाःसा संविधानया मूल मर्म हे मदइगु जूगुलिं थुकिया पक्षय् जनमत सिर्जना यायेमाःगुलिइ बः बियादिल।नेपाल सरकारया प्रवक्ता सुचना मन्त्री गुरुङया कथं लिपांगु इलय् समावेशी व समानुतापतिक प्रणालीयात नेतातय्सं हे कमजोर यायेत सनाच्वंगुलिं उकियात बचेयात सम्बद्ध पक्ष छधी जुइमाःगु धयादिल।

“गुलिखे नेतातय्सं राजनीतिक स्थायित्व मजूगुलिइ समावेशी प्रणाली पंगः जुया च्वंगु खः धइगु थुइकाच्वंगु दु”, वय्कलं धयादिल, “गुगु तर्क सङ्गत मजू। स्थिर सरकारया बाधक समावेशी पक्ष मखु, बरु नेतातय् कार्यशैलीइ सुधार हयेमाःगु आवश्यक जू।” ताः ई तक जूगु सङ्र्घष व त्यागलिपा मुलुकय् सङ्घीय शासन प्रणाली वःगु न्ह्यथनादिसें सरकार निर्माणया झ्वलय् अझ नं समावेशी प्रणाली लागू जुइ मफूगु वय्कलं धयादिल।

आदिवासी जनजाति ् ‘मुभमेन्ट’ सामाजिक व सांस्कृतिक ख्यलय् जक हे केन्द्रित जूगु कनादिसें वय्कलं आः राजनीतिक व आर्थिक ज्याखँय् नं बः बिइमाःगु धारणा तयादिल। मन्त्री गुरुङं सङ्घीयता वयेधुंकाः सीमान्तकृत समुदायं छु गजाःगु उपलब्धि यात धइगु विषयय् तथ्य तथ्याङ्कलिसें अध्ययन यायेत सुझाव बियादिल।

ज्याझ्वलय् प्रतिष्ठानया न्वकू रेशम गुरुङं आदिवासी जनजातिया विषयय् राज्य संवेदनशील मजूगु गुनासो यानादिसें आदिवासी, जनजातितय् हकअधिकार सुरक्षित नापं सुनिश्चित यायेत आवश्यक अध्ययन, अनुसन्धान, सहलह, पैरवी यानाः अझ प्रभावकारी व सुदृढ संस्थाया विकास यायेत फक्व कुतः जुयाच्वंगु जानकारी बियादिल।

आदिवासी जनजाति विषयलिसे सम्बन्धित थी थी सफू पितब्वःगु उगु ज्याझ्वलय् प्राडा कृष्ण हाछेंथु, प्राडा योगेन्द्र गुरुङलिसेंपिंसं आदिवासी जनजातितय् अवस्था व म्हसीकाबारे विश्लेषणात्मक बिचाः तयादीगु खः।

सञ्चार नापं सूचना प्रविधिमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङं समानुपातिक समावेशी निर्वाचन प्रणालीइ जनमत सिर्जना यायेमाःगु ई वःगु धयादीगु दु।

आदिवासी जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठानपाखें थौं ग्वसाः ग्वःगु सफू लोकार्पण समारोहयात संबोधन यानादिसें मन्त्री गुरुङं समानुपातिक समावेशी निर्वाचन प्रणाली लिकाल धाःसा संविधानया मूल मर्म हे मदइगु जूगुलिं थुकिया पक्षय् जनमत सिर्जना यायेमाःगुलिइ बः बियादिल।नेपाल सरकारया प्रवक्ता सुचना मन्त्री गुरुङया कथं लिपांगु इलय् समावेशी व समानुतापतिक प्रणालीयात नेतातय्सं हे कमजोर यायेत सनाच्वंगुलिं उकियात बचेयात सम्बद्ध पक्ष छधी जुइमाःगु धयादिल।

“गुलिखे नेतातय्सं राजनीतिक स्थायित्व मजूगुलिइ समावेशी प्रणाली पंगः जुया च्वंगु खः धइगु थुइकाच्वंगु दु”, वय्कलं धयादिल, “गुगु तर्क सङ्गत मजू। स्थिर सरकारया बाधक समावेशी पक्ष मखु, बरु नेतातय् कार्यशैलीइ सुधार हयेमाःगु आवश्यक जू।” ताः ई तक जूगु सङ्र्घष व त्यागलिपा मुलुकय् सङ्घीय शासन प्रणाली वःगु न्ह्यथनादिसें सरकार निर्माणया झ्वलय् अझ नं समावेशी प्रणाली लागू जुइ मफूगु वय्कलं धयादिल।

आदिवासी जनजाति ् ‘मुभमेन्ट’ सामाजिक व सांस्कृतिक ख्यलय् जक हे केन्द्रित जूगु कनादिसें वय्कलं आः राजनीतिक व आर्थिक ज्याखँय् नं बः बिइमाःगु धारणा तयादिल। मन्त्री गुरुङं सङ्घीयता वयेधुंकाः सीमान्तकृत समुदायं छु गजाःगु उपलब्धि यात धइगु विषयय् तथ्य तथ्याङ्कलिसें अध्ययन यायेत सुझाव बियादिल।

ज्याझ्वलय् प्रतिष्ठानया न्वकू रेशम गुरुङं आदिवासी जनजातिया विषयय् राज्य संवेदनशील मजूगु गुनासो यानादिसें आदिवासी, जनजातितय् हकअधिकार सुरक्षित नापं सुनिश्चित यायेत आवश्यक अध्ययन, अनुसन्धान, सहलह, पैरवी यानाः अझ प्रभावकारी व सुदृढ संस्थाया विकास यायेत फक्व कुतः जुयाच्वंगु जानकारी बियादिल।

आदिवासी जनजाति विषयलिसे सम्बन्धित थी थी सफू पितब्वःगु उगु ज्याझ्वलय् प्राडा कृष्ण हाछेंथु, प्राडा योगेन्द्र गुरुङलिसेंपिंसं आदिवासी जनजातितय् अवस्था व म्हसीकाबारे विश्लेषणात्मक बिचाः तयादीगु खः।