प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली चीनया राष्ट्रपति सी चिनफिङ व वय्कःया तिरि मय्जु पेङ लियुआनपाखें शाङ्घाई सहयोग सङ्कठन (एससिओ)या शिखर सम्मेलनय् ब्वति काःगु देय् तय्गु निंतिं ग्वसाः ग्वगु लसकुस समारोहय् ब्वति कयादीगु दु।

चीनया थियानजिन मेइजियान सम्मेलन केन्द्रय् ग्वसाः ग्वगु सांस्कृतिक न्ह्यब्वयालिसेंया बेलि भ्वजय् प्रधानमन्त्री ओलीलिसें न्हापांम्ह मिसा राधिका शाक्य व नेपाःया प्रतिनिधिमण्डलया उच्च पदाधिकारीपिंसं नं ब्वति काःगु दु।

राष्ट्रपति सीया ब्वनाय् प्रतिनिधिमण्डलया नेतृत्व यानादिसें प्रधानमन्त्री ओली थ्वहे भदौ १४ गतेनिसें न्यान्हु यंकंया चीन भ्रमणय् झाया च्वनादीगु दु। भ्रमणया न्हापांगु दिं प्रधानमन्त्री ओली व राष्ट्रपति सी दथुइ निगूपक्षीय नापलायेगु ज्या जुइ धुंकूगु दु।

सोमवाः (भदौ १६ गते) न्ह्याइगु शिखर सम्मेलनय् प्रधानमन्त्री ओलीं सम्बोधन याइगु ज्याझ्वः दु।

क्यानाडाया क्वान्टलेन पोलिटेक्नीकल विश्वविद्यालय, दक्षिण एसियाली साहित्य व अनुसन्धान प्रतिष्ठानया ग्वसालय् जूगु ‘विश्व साहित्य दबुली नेपाःया साहित्य’ शिर्षकया अन्तरराष्ट्रिय संगोष्ठी व सेमिनारय् नेपालभाषाया निगू उपन्यास ‘सेप्टेम्बर – १७’ व ‘कोरोनाया किचलय्’ यात कयाः छगू बिशेष सत्रया सहलह जूगु दु।

नेपालभाषाया उपन्यास ‘सेप्टेम्बर – १७’ भाजु मल्ल के. सुन्दर व ‘कोरोनाया किचलय्’ मय्जु श्रीलक्ष्मी श्रेष्ठं च्वयादीगु उपन्यास खः।संयुक्त राज्य अमेरिका, ओरेगन राज्य पोर्टलैण्ड रीड कालेजया मानविकि व अंग्रेजी साहित्यया सहायक प्राध्यापक क्रिटिस राजभण्डारीं नेपालभाषाया थुगु निगू उपन्यासयात कयाः विश्व आख्यान साहित्य ख्यलय् थाय् छु जुइफु धैगु छपु कार्यपत्र न्ह्यब्वयादीगु खः।

संसारया तःगु देय्या विद्वान, विज्ञ, च्वमिपिन्सं भौतिक रुपय् व अनलाइनय् ब्वतिकाःगु थुगु ज्याझ्वः थ्वहे अगष्ट २७ व अगष्ट २८ निन्हु यंक जूगु खः। नेपालभाषा साहित्या विज्ञपिनि धापू कथं थुकथं नेपालभाषा आख्यान विधायात कयाः अन्तरराष्ट्रिय साहित्यिक दृष्टिकोणं नेपालंपिने बौद्धिक ख्यलय् सहलह जूगु थ्व न्हापां जुइमा धइगु खनेदु।

उगु विश्वविद्यालयया दक्षिण एसियाली साहित्य व अनुसन्धान प्रतिष्ठानया नकिं डा.आस्मा सैयदया नेतृत्वय् न्ह्यज्यागु थुगु ज्यायात विश्वविद्यालयया समाज विज्ञान व मानविकी अनुसन्धान परिषदपाखें बिशेष आर्थिक तिबः चूलाकुगु खः।थीथी झिंनिगू सत्रय् ब्वथलाः न्ह्याकूगु ‘विश्व साहित्य दबुली नेपाःया साहित्य’ थुगु ज्याझ्वलय् नेपालभाषा साहित्ययात कयाः मल्लकालीन नेवा साहित्य( इस्वी १२००–१८०० तक), नेवाः बौद्ध अवदान केन्द्री बौद्ध साहित्य, कविकेशरी चित्तधर हृदयया ‘पौ’ न्हूबाखं व उकिया अंग्रेजी भाय् हिलायात कयाः नं बिस्कं बिस्कं सत्रय् ज्यापौत न्ह्यब्वयेगु अले सहलहया ज्या जूगु खः।

अथेहे नेपाली भाय्या महाकाव्य विधाय् महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाया ‘मुनामदन’ अले ‘शकुन्तला’या अंगे्रजी भाय् हिलाया नापनापं बालकृष्ण समया प्याखं सफूयात कयाः नं थुकथं बिस्कं बिस्कं सहलह न्ह्याकूगु खः। नापनापं ईन्द्रबहादुरया लिला लेखन, पारिजातया शिरिषको फूलया अंग्रेजी भाय् हीका अले शरद पौडयालया ‘लिखे’ उपन्यास लिधँसाय् नेपाःया जात ब्यवस्थायात कयाः नं कुलेगु ज्या जूगु खः। थुगु बौद्धिक ज्याझ्वःया सहलह अले ज्यापौत दुथ्यकाः याकनं छगू सफू हे पिथनिगु जुइ धकाः नं ग्वसाः खलकं धाःगु दु।

• Read more about sididas

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली व समाजवादी गणतन्त्र भियतनामया प्रधानमन्त्री फाम मिन चिङ चीनया थियानजिनय् नापलानादीगु दु।

शाङ्घाई सहयोग सङ्कठन (एससिओ) या शिखर सम्मेलनय् ब्वति कायेगु झ्वलय् झायाच्वनादीपिं निम्हं प्रधानमन्त्रीपिं थौं नापलानादीगु खः। नापलायेगु झ्वलय् निगू देय् दथुया सांस्कृतिक, कूतनीतिक व आर्थिक स्वापू व मंकाः ज्याया थीथी पक्षय् सहलह जूगु परराष्ट्र मन्त्रालयं धाःगु दु।

प्रधानमन्त्री चिङं उपराष्ट्रपति भो थि आन सुआनया नकतिनि जक जूगु नेपाः भ्रमणयात लुमंकादिसें प्रधानमन्त्री ओलीयात भियतनाम भ्रमणया निंतिं ब्वनादिल। प्रधानमन्त्री ओलीं भियतनामया स्वतन्त्रताया ल्वापुइ नेपाःपाखें ऐक्यबद्धता प्वंकादिसें चिहाकःगु ई दथुइ उगु देय् नं याःगु प्रगति सकसिया निंतिं हःपाः जूगु धयादिल।

प्रधानमन्त्री ओलीं नेपाल आः वइगु दँय् विकासशील देसय् स्तरोन्नति जुइगु धयादिसें माक्वं लिच्वः बिइगु ऊर्जा क्षेत्रय् लगानी यायेत इनाप यानादिल। वय्कलं थः समकक्षी चिङयात नेपाः भ्रमणया निंतिं ब्वना नापं दीगु दु।

उगु इलय् भ्रमण दलय् ब्वति कयाच्वनादीपिं मन्त्रीपिं, सांसद्पिं व परराष्ट्र मन्त्रालयया उच्च अधिकारीपिनिया नं उपस्थिति दूगु खः।

‘ब्वनेगु संस्कृति विकास यायेत सफूधुकू उपयोगी जुइ’ सञ्चार लिसें सुचना प्रविधिमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङं ब्वनेगु संस्कृति विकास यायेत सफूधुकू उपयोगी जूगु धयादिसें स्थानीय, प्रदेश व सङ्घ सरकार व समुदाय जानाः सफूधुकूयात बल्लागु कानुनी लिधंसा, बजेट व प्रविधिलिसें सक्षम दयेकेमाःगु खँय् बः बियादीगु दु।

१८ क्वःगु सफूधुकू दिवसया लसताय् पुस्तकालय दिवस मूल समारोह समितिं थौं थन ग्वसाः ग्वःगु ज्याझ्वलय् वय्कलं देय्या सफूधुकू शिक्षा, अनुसन्धान, ब्वनेगु संस्कृति व सामाजिक रूपान्तरणया केन्द्र जूगु धयादिल। सरकारया प्रवक्तानापं संचारमन्त्री गुरुङं धयादिल, “सहर व ग्रामीण क्षेत्र दथुया ज्वःमलाःगु व सीमित पहुँचया हुनिं ज्ञांया लोकतान्त्रिक वितरणय् तःधंगु अन्तर सिर्जना याःगु दु, अथे जुयाः सफूधुकूयात सफू मुंका तयेगु थाय् मखु, समाजया मुक्कं विकासया केन्द्रया कथं पुनः परिभाषित यायेमाः।”

“थौंया डिजिटल युगय् नं सफूधुकूया महत्व म्हो जूगु मदु, थुकिं डिजिटल पहुँच, ई–सफू, अनुसन्धान सामाग्री व सुरक्षित अध्ययन वातावरण बिसें नागरिकयात सशक्त दयेकाच्वंगु दु, युवाया निंतिं सफूधुकू अनुसन्धान, नवप्रवर्तन व सीप विकासया प्रमुख थाय् जूगु दु। विशेष यानाः ग्रामीण क्षेत्रया सफूधुकूलिं कम्प्युटर, इन्टरनेट, डिजिटल सामाग्री व मोबाइल सफूधुकू थें जाःगु सविधापाखें सुचनाय् पहुँचया गाः चिब्याकाः यंका च्वंगु दु”, वय्कलं धयादिल।

सफूधुकू अभियन्ता इन्दिरा दलीं सफूधुकू ऐन दयेकाः स्थानीय तहनिसें हे सार्वजनिक सफूधुकू नीस्वनेमाःगु खँय् बः बियादिल। ब्वनेगु संस्कृति विकास यायेत फुक्क हे सफूधुकूलिइ मस्तय्गु कक्षया व्यवस्था यायेमाःगु वय्कलं धयादिल। ज्याझ्वलय् ज्ञानुदय पुस्तकालय लिसें सुचं केन्द्र, सफूधुकूकःमि जगदिशचन्द्र अर्याल व सफूधुकू अभियानकःमि गृहमान श्रेष्ठयात सम्मान याःगु खः।