नेकपा माओवादी केन्द्रपाखे निर्वाचित जूपि नेकपा एमालय् प्रवेश यापि स्थानीय तहया १४म्ह जनप्रतिनिधिपिनिगु पद खाली जुग दु।

निर्वाचन आयोगं छगु सूचना जारी यासे १४ जनप्रतिनिधिया पद खाली जुगु जानकारी बिगु दु। पद खाली जुगु रौतहटय् ७ म्ह जनप्रतिनिधिपि खः। कैलालीइ प्यम्ह व सिरहा, ओखलढुंगा व महोत्तरीइ छम्ह छम्ह खः।

वंगु असार ७ गते माओवादी केन्द्रया केन्द्रीय समितिया बैठकं उमित पार्टीपाखे निष्कासन यायेगु औपचारिक निर्णय यायेगु जानकारी निर्वाचन आयोगयात जानकारी बिगु खः।

व स्वया न्ह्यः माओवादी केन्द्रको केन्द्रीय समितिया बैठकं दल त्याग यापिन्त कारबाही यायेगु निर्णय अधिकार अध्यक्ष प्रचण्डयात बिगु खः। वंगु असार ७ गते भर्चुअल विधिपाखे केन्द्रीय समितिया बैठक च्वना माओवादीं उमित पार्टीपाखे निष्कासित यायेगु निर्णययात औपचारिकता बिगु खः।

उगु हे दिं माओवादी केन्द्रया नेतापिन्स निर्वाचन आयोगयात पद खाली जुगु सूचना जारी यायेगु ताकेता यागु खः।

वंगु २४ घण्टाया दुने २ हजार ४७४ म्हेसित कोरोना भाइरस संक्रमण पुष्टि जुगु दु।

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयया कथं ७ हजार २३५ नमुना म्हेसिगु पीसीआर परीक्षण यागुलि १ हजार ५७७ म्ह व ४ हजार ९९७ म्हेसिगु एन्टिजेन परीक्षण यागुलि ८९७ म्हेसित कोरोना भाइरसया संक्रमण खने दुगु दु।

वगु २४ घण्टाया दुने कोरोना संक्रमणपाखे २४ म्ह सीगु दु। अथेहे २ हजार ५१८ म्ह कोरोनामुक्त जुगु दु। नेपालय् आःतक कोरोना संक्रमितपि ६ लाख २९ हजार ४३१ म्ह थ्यंगु दु।

उकि मध्ये ५ लाख ७० हजार ९५८ म्ह कोरोनामुक्त जुगु दु सा आःतक  ८ हजार ९१८ म्ह सी धुकुगु दु।

यल महानगरपालिकाय् बहुमत सदस्यपिन्स नगरसभा बैठक बहिस्कार यागुलि थौं बिहीवाः यलया दरबार बैक्टय् जुगु यल महानगरपालिकां वइगु आर्थिक वर्ष २०७८–७९ या बजेट हयमफुत।

महानगरपालिकाया प्रवक्ता राजु महर्जनं बहुमत सदस्यपिन्स ब्बति मकागुलिं नगरसभा बैठकय् बजेत प्रस्तुत याये मफुत धका धागु दु। आः स्वन्हु लिपा हाकनं नगरसभा च्वनेत्यंगु दु। स्वन्हु लिपा बहुमत सदस्यपि उपस्थित मजुसा हाकनं मेगु निन्हु लिपा मेगु सभा सःत्येगु जुइ धका धागु दु।

उगु नगरसभा बैठकया बहुमत सदस्य उपस्थित मजुसा छगु तिहाइ सदस्यकपिनिगु हस्ताक्षर जुटे याना विशेष सभा आह्वान यायेगु महानगरपालिकाया योजना दु। बुधवाः नगरसभाय् ९२ सदस्य मध्ये ६६ म्हेसिया बैठक बहिस्कार यागु खः। बहिस्कार यापि नेकपा एमाले व नेकपा माओवादी केन्द्रपाखे निर्वाचित जनप्रतिनिधि खः।

थःपिनि नाप नीति तथा कार्यक्रम व बजेटबारे छलफल मयागु धासे बहुमत नगरसभा सदस्यपिन्स असन्तुष्टि जुगु खः। स्थानीय तहं असार १० गते दुने वइगु आर्थिक वर्षया बजेट पेश याये मागु कानुनी व्यवस्था दु।

सम्पत्ति करय् ९० प्रतिशत तक छुट

थौं येँ महानगरपालिकाया मेयर प्रमुख विद्यासुन्दर शाक्यं प्रस्तुत यागु येँ महानगरपालिका आर्थिक विधेयक, २०७८ य् कोभिड—१९ यागु प्रभावयात ध्यानय् तया करदातापिन्त असूल याये मानिगु आर्थिक बर्ष २०७६÷०७७ निसे दक्को प्रकारया कर बक्यौताय् लगे जुइगु जरिवानाय् छुट यायेगु प्रस्ताव उल्लेख यागु दु।

अथहे थौं उपप्रमुख खड्गीं येँँ महानगरपालिका विनियोजन विधेयक, २०७८ नगरसभाय् हे प्रस्तुत यागु दु। उपप्रमुख खड्गीं प्रस्तुत यानादीगु विधेयकय् आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ या सेवा व ज्याया लागि संचित कोषपाखे खर्च यायेगु अधिकार व अनुमानित व्यय तक उल्लेखित दु। सम्पत्ति करय् ९० प्रतिशत तक छुट अथेहे विधेयकय् महानगरपालिकापाखे संकलन जुइगु राजस्व प्रणालीपाखे ब्यवस्थित, प्रभावकारी व पारदर्शी दयकेत राजस्व संकलन सफ्टवेयरयात अद्यावधिक याना लागु यायेगु उल्लेख दु

‘कोभिड—१९ या प्रभावं होटल व पर्यटन क्षेत्रय् लागु असरयात स्वया आर्थिक बर्ष २०७८÷७९ या सम्पत्ति करय् थप ८० (असी) प्रतिशत छुट जुइ,’ विधेयकय् उल्लेख यागु दु,’

‘दक्को करदातापिनिगु लागि २०७८ पुस मसान्त तक सम्पत्ति कर चुक्ता याःसा १० प्रतिशत छुट जुइ।’ बहाल करय् १० प्रतिशत वा पच्चीस हजार रुपैंया तक छुट कोभिड–१९ को प्रभावं जुगु असरयात ध्यानय् तया छेँ थुवाः न बुझे याइगु बार्षिक बहाल कर रकमय् दशप्रतिशत वा पच्चीस हजार रुपैंया मध्ये गुगु रकम कम जुगु उगु रकम छुट जुइ ।

थुगु प्रावधान बमोजिमं बहाल करय् छुट प्राप्त यायेत सम्बन्धित घर धनी व बहालय् कायेगु प्राकृतिक वा कानुनी मनू दथुइ बहाल सम्झौता अनिवार्यतः पेश यायेमाः,’ विधेयकय् धयातःगु दु। व्यवसायीपिन्स सर्वसाधारणयात चःबि प्रयोग याकल धासा व्यवसाय करय् ५० प्रतिशत छुट येँ महानगर दुने सार्बजनिक चःबिया अभाव जुगुलि गु न थासय् होटल, रेष्टुरेन्ट पसः थे जागु ब्यवसायपिन्स थःगु प्रयोजनया लागि दयकूगु चःबि सर्बसाधारणया लागि तक निःशुल्क सेवा बिइगु सहमत जुगु महानगरपालिका नाप सहकार्य याना अज्यागु व्यवसाय यात व्यवसाय करय् थप पचास प्रतिसत छुट बिइगु विधेयकय् व्यवस्था दु। 

येँ महानगरपालिकां ‘साँस्कृतिक शहर, काठमाडौं महानगर’ धइगु नारा ज्वना आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ या लागि १८ अर्व ९५ करोड ७७ लाख १२ हजारया बजेट व कार्यक्रम नगरसभाय् प्रस्तुत यागु दु।

येँ महानगरपालिकाया नगर सभाया गुक्वःगु अधिवेशनय् उपप्रमुख हरिप्रभा खड्गी (श्रेष्ठ) नं उगु रकमया बजेट प्रस्तुत यागु खः। स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन–२०७४ नं निर्धारण यागु ज्या, कर्तव्य, अधिकार व २०७८ असार ६ गते पारित नीति तथा कार्यक्रमयात मूर्तरूप बिइत बजेट प्रस्तुत यानागु धका उपप्रमुख खड्गीं जानकारी बिगु खः। बजेटमा कार्यालय सञ्चालन तथा प्रशासनिक क्षेत्रपाखे ३ अर्ब ७५ करोड ७७ लाख, आर्थिक विकास क्षेत्रपाखे ५५ करोड, सामाजिक विकासपाखे २ अर्ब ७० करोड, पूर्वाधार विकासपाखे १० अर्ब ८० करोड व सुशासन व अन्तर सम्बन्धित क्षेत्रपाखे १ अर्ब १५ करोड प्रस्ताव यागु दु। उपप्रमुख खड्गीं महानगरपालिकाया आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ या बजेट प्रस्तुत याये दया थः गौरव महसुस जुगु जानकारी बियादीगु खः।

‘प्रस्तावित बजेटय् कोभिड–१९ महामारी याना जुगु परिस्थितियात सम्बोधन, महानगरवासीया विकासप्रतिया उत्कट चाहना, वंगु दँय् यानागु सेवाग्राही सर्वेक्षणय् महानगरवासीपाखे वंगु सुझावपि, वंगु दँय बजेट कार्यान्वयनय् खनेदुगु समस्याया सम्बोधन यागु दु,’ वयकलं धयादीगु दु, ‘२०७८ असार ६ गते पारित येँ महानगरपालिकाया नीति व कार्यक्रम, नेपालया संविधान व स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन २०७४ न तोके यागु जिम्मेवारी, १५ क्वःगु  योजनाया निर्दिष्ट यागु शहरी विकास नाप मेमेगु विषयगत क्षेत्रया नीति, रणनीति व कार्यनीति, नेपाल सरकारं आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ या नीति व कार्यक्रम नाप बागमती प्रदेश सरकारया नीतियात स्वया वइगु आगामी आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ या बजेट व कार्यक्रम तर्जुमा यागु दु।’

आर्थिक वर्ष २०७८÷७९ या बजेट व कार्यक्रमय् सङ्घ, प्रदेशं कागु उद्देश्यया परिपूर्ति यायेत स्थानीय स्रोत व साधनया अधिकतम परिचालन यायेत समृद्ध नेपाल, सुखी नेपालीया राष्ट्रिय आकांक्षा पूरा यायेत ग्वाहालि जुइ धका जानकारी बिगु दु। ‘नेपालया संविधानं निर्दिष्ट यागु शासकीय संरचना कथं स्थानीय सरकारयात दुगु अधिकारयात प्रभावकारी कार्यान्वयन यायेगु, समतामूलक, सामाजिक न्याय आधारित जुया सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रम सञ्चालन यायेगु, महानगरवासी समक्ष यागु प्रतिबद्धतायात प्राथमिकताय् तया कार्यान्वयन यायेगु उदेश्य तया प्रस्तावित बजेटय् उल्लेख दु।’

बजेटय् उगु उद्देश्य हासिल यायेत कोभिड–१९ या रोकथाम, नियन्त्रण नाप उपचार, भौतिक पूर्वाधार विकास, फोहोरमैला व्यवस्थापन, लैङ्गिक समानता व सामाजिक समावेशीकरण, भाषा, संस्कृति व सम्पदा संरक्षण व प्रवद्र्धन यात प्राथमिकता तःगु दु। महानगरपालिकां वइगु आर्थिक वर्षय् महानगरवासीया लागि नेपाल सरकारं स्वास्थ्य विमा कार्यक्रमय् ५० प्रतिशत विमा शुल्क व्यह्वरे यायेत बजेट विनियोजन यागु दु। अथेहे ज्येष्ठ नागरिक विशिष्टीकृत सेवा सहितया महानगर विशेष अस्पताल सञ्चालन यायेत न बजेट विनियोजन यागु दु।

‘मेयर उज्यालो कार्यक्रम, कोभिड–१९ या रोकथाम, नियन्त्रण नाप उपचार, प्रत्येक वडाय् कम्ति न छगु सार्वजनिक चःबि, प्रत्येक वडाय् छगु नमुना विद्यालय, प्रत्येक वडाय् न्यूनतम छगु पार्क, ज्येष्ठ नागरिकयात माःगु स्वास्थ्य लगायतया सेवा सुविधा न बजेटय् समावेश यागु दु। अथेहे महानगरपालिकां ज्येष्ठ नागरिक मिलन केन्द्र, मेलमिलापपाखे स्थानीय विवाद समाधानयात प्राथमिकता, अपाङ्गता जुपि महानगरवासीया लागि सहयोग, मानवअधिकार प्रवद्र्धन, लैङ्गिक समानता व सामाजिक समावेशीकरण, आधारभूत शहरी भौतिक पूर्वाधार, संस्कृति व सम्पदा संरक्षण, स्थानीय भाषाया संरक्षण व प्रवद्र्धन, उद्यमशिलता प्रवद्र्धन, विद्युतीय शासनया प्रवद्र्धन, युवानाप मेयर, पौरखी मेला, खेलकूदया विकास, जीवन निर्वाहया लागि पारिश्रमिक लगायतया कार्यक्रमया लागि न बजेट विनियोजन यागु दु।