येँ महानगरपालिका २३ वडाया ग्वसालय् मचा साहित्यकार शान्तदास मानन्धरया लुमन्तिइ जूगु निक्वःगु चिनाखँ व च्वखँ च्वज्या धेंधेंबल्ला कासाय् ब्वति काःपिंत सिरपाः लःल्हाःगु दु।

ज्याझ्वलय् येँ महानगरपालिकाया उपप्रमुख सुनिता डंगोल मूपाहाँ कथं झायादीगु खःसा अथेहे पाहाँ कथं भाषा आयोगया दुजः सुरेशकिरण मानन्धर झायादीगु खः। उगु धेंधेंबल्ला कासाय् येँ दुनेया २३ गू ब्वनेकुथिपाखें ११२ म्ह ब्वमिपिंसं ब्वति काःगु खःसा थथे ब्वति काःपिन्त दसिपौ व नगद सिरपाः लःल्हाःगु खः।

उगु ज्याझ्वः २३ वडाया वडाध्यक्ष मचाराजा महर्जनया सभाध्यक्षताय् जूगु धेंधेंबल्ला ज्याझ्वः यायेगु नितिं नीस्वंगु समितिं बरिष्ठ साहित्यकार रमेशकाजी स्थापितया संयोजकत्वय् कवि नारद बज्राचार्य व पूर्णिमा डंगोल शाक्य दुजः दूगु निर्णायक समिति नीस्वनातःगु खः।

भाषा आयोगया नायः माननीय डा. गोपाल ठाकुरं भाषा आयोगं यानाः वयाच्वंगु थीथी ज्याया जानकारी नेवाः न्ह्यलुवाःपिंत बियादीगु दु।

येँया नेपाः ब्यांक्वेटय् नेवाः न्ह्यलुवाःत लिसे जूगु सहलह ज्याझ्वलय् वय्कलं जानकारी बिसें नेपाःया फुक्क भाषायात संरक्षण व राज्यस्तरय् छ्यलेगु नितिं भाषा आयोगं थीथी कथंया ज्या यानाच्वंगु खँ धयादीगु खः।

नेवाः न्ह्यलुवाः मल्ल के सुन्दरं भाषा आयोगं नेपालय् जुइगु भाषिक हिंसायात कयाः भाषा आयोगं अध्ययन यायेमाःगु विचाः प्वंकादीगु खः।

ज्याझ्वलय् भाषा आयोगया दुजः माननीय सुरेशकिरण मानन्धरं लसकुस यानादीगु ज्याझ्वलय् नेवाः न्ह्यलुवाःपिं हितकरवीर सिं कंसाकार, डा. महेशमान श्रेष्ठ, पुलांम्ह मन्त्री भिमसेनदास प्रधान, पुलांम्ह राज्यमन्त्री दिलीप महर्जन, प्रदेशसभाया सांसदलिसें पुलांम्ह मन्त्री शैलेन्द्रमान वज्राचार्य, येँ महानगरपालिकाया पुलांम्ह मेयर विद्यासुन्दर शाक्य, शिक्षाविद् विष्णु चित्रकार, नेवाः मुक्ति मोर्चाया नायः उमेश स्थापित, नेवाः देय् दबूया नायः पवित्र वज्राचार्य, देय् दबूया संरक्षक नरेश ताम्राकार, देय् दबूया मूछ्याञ्जे सत्यनारायण डंगोललिसें थीथी खलः पुचःया प्रतिनिधिपिं उपस्थित दुगु खः।

निक्वःगु अन्तर्राष्ट्रिय आदिवासी पत्रकार सम्मेलन न्हय्गू बुँदाया घोषणा पत्र जारी यासें तःजिक क्वचाःगु दु।

सम्मेलनया निन्हु कुन्हु थिमिइ जूगु लिपांगु न्हिंया ज्याझ्वलय् जारी याःगु घोषणा पतिइ मांभाय्या न्हापांम्ह पत्रकार धर्मादित्य धर्माचार्यया योगदानयात कदर यासें सरकारं विधिवत रुपय् सम्मान यायेगुया लिसें मान्यता बीमाःगु, राज्य समर्थन व नीतिगत प्रतिवद्धता प्वंकेमाःगु धका बिचाः तयेगु ज्या जुगु खः।

उकिया नितिं नेपाल सरकार सहित सार्क सरकारया प्रमुख तय्त मातृभाषा पत्रकारिता याइपिं पत्रकारया अधिकारया रक्षा यायेमाःगु, मातृभाषा मिडिया नीति दयेकाः लागू यायेमाःगु व मातृभाषाया पत्रकारी बजेटया व्यवस्था यायेमाःगु माग नं घोषणा पतिइ याःगु दु। संयुक्त राष्ट्र संघ, युनेस्को, अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाय् एजेन्डाया रुपय् मातृभाषा पत्रकारित दुथ्याकेमाःगु माग नं याःगु दु। घोषणा पतिइ विश्वविद्यालय, सञ्चार सम्बद्ध संस्था व अनुसन्धान निकायय् मातृभाषा पत्रकारिताया वर्तमान अवस्था, हाथ्या व सम्भावना बारे अध्ययन यायेमाःगु व मातृभाषा पत्रकारिता याइपिं पत्रकारया संघयात मान्यता बीमाःगु व उमिगु पहुँचया निंतिं आर्थिक ग्वाहालि यायेमाःगु माग नं घोषणा पतिइ याःगु दु।

यलया प्रकृति संरक्षण कोषया हलय् जूगु उलेज्या ज्याझ्वलय् न्ववायेगु झ्वलय् मू पाहां सभामुख देवराज घिरिमें लोपोन्मुख भाय्या संरक्षण सवद्र्धन राज्य संवेदनशील जुइमाःगु खँ धयादिसें मांभाय् बल्लात धाःसा राष्ट्र बल्लाइगु खँ धयादिल । लिसे वय्कलं मांभाय् संरक्षणया नितिं राज्यं माःगु नीति दयेकेमाःगु खँ नं धयादीगु दु । नेपाःया लिपांगु जनगणना कथं १२४ स्वयां अप्वः भाषा दुगु व उकी मध्ये नं ६२ भाय् प्रचारय् वयाच्वंगु खँ न्ह्यथनादिसें मांभाय् पत्रकारितायात तिबः बीमाःगु खँ नं धयादीगु दुु । लिसे वय्कलं देय्या थीथी मांभाय्या संरक्षण, संवद्र्धन लिसे प्रचार प्रसारय् गोरखापत्र, राष्ट्रिय समाचार समिति व सार्वजनिक प्रसारण संस्थां ज्या याना वयाच्वंगुलिं वय्कलं प्रशंसा नं यानादिल।

ज्याझ्वलय् सभामुख घिमिरें मातृभाषा पत्रकारिताय् विशेष योगदान यानादीपिं वरिष्ठ पत्रकार मल्ल के. सुन्दर, गणेश राई, डा.अजितमान तामांग, महेन्द्र बिष्ट नापं राष्ट्रिय समाचार समिति व गोरखापत्रया समावेशी ल्याःया संयोजकयात सम्मान याःगु खः। सम्मानित ब्यक्तित्वतय्पाखें डा. महेन्द्र विष्टं मातृभाषां याइगु सञ्चारं मेगु भाषां स्वयां प्रभावकारी जुइगु कनादिसें आः संसदय् तकं मातृभाषां न्ववाये दुगु उपलब्धी खः धयादिल। उगु समारोह मूपाहांपाखें भाषा आयोगया दुजः माननीय सुरेश किरण मानन्धर संकलन यानादीगु २०४६ सालया आन्दोलनय् विश्वभूमिइ पिहां वःगु थीथी समाचार संकलन सफू व पत्रकार दबूया पुलांम्ह नायः सुरजबीर वज्राचार्यं च्वयादीगु धर्मादीत्य धर्माचार्यया जीवनी सफू विमोचन जूगु खः।

समारोहय् प्रेस काउन्सिलया प्रमुख अधिकृत झपेन्द्र भुषाल, निक्वःगु अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा पत्रकारिता दिवसया ज्याझ्वः संयोजक सुनिल महर्जन, संस्थाया महासचिव केके मानन्धर, बंगलादेशया महम्मद अब्दुल रहमान, मैथिली भाषाया पत्रकार पुरण गुप्ता, विवेक जैनपिंसं ज्याझ्वः ताःलायेमाः धकाः भिन्तुना देछानादीगु खः। सम्मेलनया निन्हु कुन्हु मध्यपुर थिमि नगरपालिकाया मेयर सुरेन्द्र श्रेष्ठ ज्याझ्वः क्वचायेकादीगु खः। मेयर श्रेष्ठं ज्याझ्वलय् न्ववायेगु झ्वलय् मांभाय्या प्रवद्र्धनया निंतिं सम्मेलनं महत्वपूर्ण भूमिका म्हितीगु खँ कनादिल।

नेवाः पत्रकार राष्ट्रिय दब्रया अध्यक्ष नृपेन्द्रलाल श्रेष्ठया अध्यक्षताय् जूगु समापन ज्याझ्वलय् फोनिजया अध्यक्ष लक्की चौधरी, सार्क जर्नालिष्ट फोरमया अध्यक्ष राजु लामा, सम्मेलनया संयोजक सुनिल महर्जन, पत्रकार के.के मानन्धर, भारत लिसें बङ्गलादेशया पत्रकारतय्सं मांभाय्या महत्व थुकिया संरक्षण यायेमाःगु खँ धयादीगु खः।

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीं बकर इदया भिंतुना प्वंकादीगु दु। थौं सामाजिक सञ्जालपाखें प्रधानमन्त्री ओलीं पवित्र नखः इद–उल–अज्हाया लसताय् स्वदेश व विदेशय् च्वंपिं सकसित नं भिंतुना प्वंकादिल।

“बहुजातीय, बहुधार्मिक व बहुसांस्कृतिक झीगु देशय् थ्व पर्वं थवंथः सद्भाव, सामाजिक एकता व राष्ट्रिय एकतायात अझ क्वातुकेमा, न्यायपूर्ण, सहिष्णुता व समृद्ध समाज निर्माणय् बकर इद नखलं प्रेरणा बियाच्वनेमा”। प्रधानमन्त्री ओलीं धयादिल, “इद मुबारक ! मुस्लिम धर्मावलम्बीतय्गु निगूगु तःधंगु नखः बकर इद (इदुल जोहा) थौं देय् न्यंकया मस्जिदय् न्यायेका च्वंगु दु।”

इदुल फित्र अथे धइगु रमजान नखःया ७० क्वःगु न्हुकुन्हु बकर इद न्यायेकीगु धार्मिक विधि खः। मुस्लिम धर्मावलम्बी तय्सं थौं सुथय् हे म्वः ल्हुयाः लिक्कसं च्वंगु मस्जिद वा इदगाहय् वनाः सामूहिक नमाज ब्वनी।

नमाज ब्वनेधुंकाः थवंथः भिंतुना कालबिल याइ।

राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलं इद उल अज्हा (बकर इदं) थवंथः विविधता दथुइया एकतां हे राष्ट्रिय भावनायात क्वातुकाः थवंथः भाइचारा व समानताया सन्देश च्वयेकेत ग्वाहालि याइगु भलसा प्वंकादीगु दु।

मुस्लिम समुदायया तःधंगु नखः इद दल अज्हा (बकर इद) या लसताय् थौं स्वदेश व विदेशय् च्वनादीपिं दक्व नेपाःया तताकेहेँ व दाजुकिजापिंत सुख, शान्ति व समृद्धिया नितिं भिंतुना बियादिसें उगु भलसा प्वंकादिल।

मुस्लिम समुदायं थ्व नखःया लसताय् थवंथः रिस, राग व द्वेषयात ल्वःमंकाः थवंथः खुसी, सद्भाव व भिंतुना कालबिल यायेगु व चकंगु थासय् इदगाह वा मस्जिदय् वनाः इद उल अज्हाया नमाज ब्वनेगु नापनापं थवंथः घयेपुनाः भिंतुना कालबिल यासें न्ह्यइपुक थ्व नखः न्यायेकीगु याइ ।

वय्कलं धयादीगु दु, “विश्वास, समर्पण व समाज सेवाया सन्देश बिइगु थुजाःगु नखः चखः न हलिंया थी थी थासय् च्वनाच्वंपिं नेपाःमितय् धार्मिक व सांस्कृतिक विविधता दथुइ थवंथः सद्भाव, सहिष्णुता, मेलमिलाप, एकता, भ्रातृत्व नापं सहअस्तित्वया आधारय् थःथःगु मौलिक संस्कृति व परम्पराया संरक्षण, संवद्र्धन व विकासय् तिबः बिइगु अपेक्षा यानागु दु ।”

वय्कलं इद उल अज्हा (बकर इद) या माध्यमं फुक्क नेपाःमि दथुइ राष्ट्रिय एकता, सहिष्णुता व सद्भाव दयेकाः समृद्ध व समुन्नत समाज निर्माण यायेत प्रेरणा दयेमा धकाः भिंतुना प्वंकादीगु दु।