नेवाः हाइकु ख्यःया न्यादँ बुदिंया लसताय् कोपुण्डोलया साटोआकि स्मृति भवनय् छगू समारोहया दथुइ “नेवाःहाइकु हना” व “नेवाःहाइकु वाचन” ज्याभ्mवः यानाः तःजिक हंगु दु।

नेवाः हाइकु ख्यःया नायः सुरेश प्रधानं लसकुस यानादिसे नेपालभाषा साहित्य ख्यलय् हाइकु विधाः चकनाः वंगु, न्यना वंगु, आपालं न्हू न्हूपिं हाइजिनपिं पिलूवःगु धयागु नेवाः हाइकु ख्यः नी स्वंसां निसें खः धकाः धयादिल। लिसें सकल हाइजिनपिं लिसे थुकथं हाइकु ख्यःया बुदिं न्यायेके दया थः लय्ताया च्वना धकाः धयादिल।

ज्याझ्वःया मूपाहां वागमती प्रदेश सरकारया श्रम, रोजगार व यातायात मन्त्री माननीय प्रेम भक्त महर्जनं उलेज्या यानादीसे नेपालभाषा साहित्यय् हाइकु विधाथपू यायेगु ज्याय् नीन्यादं न्ह्यःनिसें अनवरत योगदान यानाः वयाच्वनादीम्ह, नेपालभाषा हाइकुया जातः सपूmया श्रष्टा, हाइजिन कृष्णभक्त बोडेयात दोसल्लां न्ययेकाः, “नेवाःहाइकु हना” द्यछाया हनेगु ज्या जुल।

उगु ज्याभ्mवःस मू पाहां मन्त्री भाजु प्रेमभक्त महर्जनं वागमती प्रदेश सरकारं नेपालभाषाया साहित्य व संस्कृति थपू यायेगु ज्याय् सक्रियजुयाच्वंगु खँ कनादिल। साहित्य ख्यः नं अमूर्त सम्पदा कथं ल्यंकेगु, विकास व प्रवर्धन यायेगु आवश्यक जूगु खँ कुलादिल। आःवइगु आर्थिक दँय् नं थ्व विषयया शिर्षकय् गाक्कं बजेट प्mयायेगु खँ कनादिल।

हना व्यक्तित्व कृष्णभक्त वोडें हाइकुया सिर्जना याइपिं हाइजिन पिंके हाइकुया सैद्धान्तिक पक्षय् दखल दयेमाःगु खँ कनादिल, लिसें नेपालभाषाया हनेवहःपिं हाइजिनपिनिगु थी थी हाइकुया उदाहरण बियाः वय्कलं हाइकु गथे जुल कि जुइधयागु खँ नं कनादिल।

नेपालभाषा एकेदेमिया भाइस चान्सलर लिसें वरिष्ठ समालोचक डा. पुष्पराज राजकर्णिकारं उगु ज्याभ्mवलय् वाचन जूगु हाइकुया समीक्षा यानादीगु खःसा प्रतिभा समाजया नायः लिसें वरिष्ठ हाइजिन वज्रराज शाक्यं बुद्धिं सिबे नं दुनुगलं पिज्वःगु भावयात पित ब्वय् फतधाःसा हाइकु सशक्त जुइ धकाःथःगु खँ तयादिल ।न्हूपिं व पुलांपिं यानाः ३५ म्ह नेपाः व नेपालं पिनेया नेवाःहाइजिन पिसं ब्वतिकयादीगु खः।

ग्वार्कोय् दयका च्वंगु ओभरपास थौ छगु ज्याझ्वः दथुइ प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीं उलेज्या याइगु जुगु दु। भौतिक पूर्वाधार लिसे यातायात मन्त्रालयया कथं थौ शुक्रवाः प्रधानमन्त्री ओलीं उलेज्या याये धुका ओभरपासय् सवारी आवागमनया निति खुल्ला जुइगु दु।

१२ फागुन २०७८ य् ठेक्का ब्युगु थुगु परियोजना सम्पन्न जुइत प्यदँ स्वया अप्पो ई काःगु खः।ग्वार्को ओभरपास अन्तर्गत २० मिटर स्पाननाप ४ लेनया ताँ निर्माण जुगु खः। थ्व बाहेक ५ सय मिटर ताहाकगु अप्रोच सतक न दयकूगु खः। बालकुमारी व सातदोबाटोपाखे ¥याम दयकूगु खः।

चक्रपथ सतक दथुइ प्यगू लेन सतकय् पःखा दयका ओभरपास दयकूगु खः।ताँया क्वं मंगलबजाः व इमाडोलय् वनेत सवारीसाधन निर्वाध वनेगु कथं ओभरपास दयकूगु खः।

उगु ओभरपासं अन ट्राफिक जाम म्हो जुइगु भलसा काःगु दु।

येँ महानगरपालिकाया प्रमुख बालेन्द्र शाह थःम्हेसिया याःगु निर्णयपाखे हटे जूगु दु।

जेठ १ गते बालेनं सूचना प्रविधि समिति संयोजक नवीन मानन्धर, सुशासन समिति संयोजक ख्यामराज तिवारी, सम्पदा लिसे पर्यटन समिति संयोजक आशामान संगत व विधायन समिति संयोजक मचाराजा महर्जनयात जिम्मेवारीपाखे चिइकूगु खः।

उगु निर्णययात कया वडा अध्यक्ष तय्स विरोध याःगु खः। उगु निर्णय आः मेयर शाह हटे जूगु दु धका छम्ह वडाध्यक्षं धाःगु दु।

उमिगु थासय् सूचना प्रविधि समिति संयोजक एमालेपाखे निर्वाचित वडाध्यक्ष वीरेन्द्र प्रजापति, कांग्रेसपाखे निर्वाचित वडाध्यक्ष दलबहादुर कार्कीयात सुशासन समिति संयोजक, सम्पदा लिसे पर्यटन समितिया संयोजकय् कांग्रेसपाखे निर्वाचित विनोदकुमार राजभण्डारी व विधायन समितिइ रास्वपापाखे निर्वाचित रोजिना श्रेष्ठयात संयोजकया जिम्मेवारी ब्यूगु खः।

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीयात आदिवासी जनजाति आयोगं येँ–तराई÷मधेस दू्रतमार्ग सतक आयोजनाया सुरु विन्दुुयात यलया गोदावरी नगरपालिका–८ य् च्वंगु डुुकुछापय् स्थानान्तरण यायेत सुुझावलिसेंया अध्ययन प्रतिवेदन थौं लल्हाःगु दु।

प्रधानमन्त्री नापं मन्त्रिपरिषदया ज्याकुथि, सिंहदरबारय् आयोगया नायः रामबहादुर थापामगरं उगु प्रतिवेदन प्रधानमन्त्री ओलीयात लःल्हानादिल। प्रतिवेदनय् उगु आयोजनाया आःया प्रवेश विन्दुु यल महानगरपालिका–२१ या ख्वनाया फुडोलय् जुइबलय् आदिवासी नेवाः समुुदायत विस्थापन जुइगु जोखिम वइगु नापं स्थानीय तय्स मानवअधिकारया उल्लङ्घन जूगु व बागमती खुसि सफाइ सुधार आयोजनाया कार्यान्वयनबारे संयुुक्त राष्ट्रसङ्घीय मानवअधिकार उच्चायुक्तया ज्याकुथि अन्तर्गतया ज्या पुचः व विशेष र्यापोर्टरं प्वंकूगु च्यूताया सम्बन्धय् नेपाल सरकारं छ्वयेमाःगु लिसःया ज्याय् ग्वाहालि यायेत आयोगं उगु प्रतिवेदन ब्यूगु खः।

प्रधानमन्त्री नापं मन्त्रिपरिषदया ज्याकुथिया मानवअधिकार नापं अन्तर्राष्ट्रिय सन्धि सम्झौता महाशाखां आयोगयात सुुझाव प्रतिवेदन बिइत इनाप याःगु खः। प्रतिवेदनय् खोना लागा नेवाः समुुदायतय् धार्मिक व सांस्कृतिक सम्पदा जूगुलिं डुकुुछापय् स्थानान्तरण यायेगु पाय्छि जुइगु न्ह्यथनातःगु खः।

लिसें नेपाल सरकारं थजाःगु आयोजाना सञ्चालन याइगु इलय् स्थानीय आदिवासी जनजाति समुदायलिसे पूर्वसुुसूचित स्वतन्त्र सहमति कायेत नं सुुझाव ब्यूगु खः।

येँ महानगरपालिकां सतक पेटीइ पुलांगु टायल लिकयाः न्हूगु टायल तयेगु झ्वलय् ल्याःचाः गोलमाल जूगु खँ महालेखा परीक्षणया रिपोर्टय् न्ह्यथनातःगु दु।

येँ महानगरपालिकां पुलांगु टायलया ल्याःचाः तयामतःगु महालेखाया लिपांगु प्रतिवेदनय् न्ह्यथनातःगु दु। आर्थिक दँ २०८०÷८१ सं येँ महानगरपालिकां सतकया जःखःया पेटीइ पुलांगु टायर लिकानाः न्हूगु रंगिन टायल तःगु खः। थ्यं मथ्यं ६० किलोमिटर टायल तःगु खःसा उकिया ल्याःचाः सडक डिभिजन कार्यालयं फ्वंगु खःसा उकिया ल्याःचाः धाःसा येँ महानगरपालिकां बी फयाच्वंगु मदु।

सडक डिभिजन कार्यालयं पुलांगु टायल थःगु सम्पत्ति जूगु धासें ल्याःचाः फ्वंगु खः। सतक डिभिजन कार्यालयं टायलया ल्याःचाः फ्वनेवं येँ महानगरपालिकां छुं भचा टायल बुझे यानाः काः धकाः धाःगु खःसा सतक डिभिजन कार्यालय उकियात बुझे यानाः कायेत माने मजूगु खः।पुलांगु टायल मदयेवं महालेखा परीक्षकया लिपांगु प्रतिवेदनय् गम्भीर न्ह्यसः थंगु खः।

दयेकातये धुंकूगु संरचना स्यंकेगु झ्वलय् संरचनाया प्रकृति कथं उकी छ्यःगु सामग्री हाकनं छ्यलेगु भण्डारण यायेगु लिसे लिलाम यानाः मीगु मापदण्ड दयेकेमाःगु खँ नं प्रतिवेदनय् न्ह्यथनातःगु दु। महालेखाया प्रतिवेदनय् धयातःगु दु, ‘महानगरपालिकां ठेक्का व्यवस्थापन यायेगु झ्वलय् फुटपाथय् दुगु पुलांगु टायल लिसे ल्वहँ व उकिया ढुवानी यानाः व्यवस्थापनया निंतिं विओक्यय् व्यवस्था यानातःगुलिं थुकथं स्यंकूगु टायल सिे ल्वहँ गुलि हाकनं छ्यले फइ वा फइमखु उगु खँ न्ह्यथनातःगु मदु व छ्यले जिउगु ब्लक व ल्वहँया हाकनं छ्यलेगु कथं मौज्दात तयेगु सम्बन्धय् स्पष्ट व्यवस्था याःगु खनेमदु।

थुकथं पुलांगु टायल व ल्वहँ स्यंकेगु झ्वलय् छुं प्रतिशत छ्यले फइगु अवस्था दुगुलिं सरकारी सम्पत्तिया सदुपयोगु जूगु खनेमदु।उकथं हे लेखा परीक्षणया झ्वलय् तिनकुने गौशाला फुटपाथं पिहां वःगु ब्लव व कर्ब स्टोन महानगरपालिकां नेपाल आर्मी व सशस्त्र प्रहरीं फ्वंगुलिं बियागु धकाः लिसः बिउगु खःसा ल्यँ दनिगु सामग्रीया धाःसा अभिलेख मलूगु खँ नं धयातःगु दु।