सहिद सप्ताह कथं थौं सहिद गङ्गालाल श्रेष्ठ व दशरथ चन्दयात थौं श्रद्धाञ्जली देछात। वय्कःपिंसं शहादत प्राप्त याःगु येँया शोभा भगवतीइ येँ महानगरपालिकां श्रद्धाञ्जली सभा ग्वसाः ग्वःगु खः।

सभाय् श्रेष्ठ व चन्दया झ्वाताय् स्वां देछानाः श्रद्धाञ्जली प्वंकेज्या जूगु खः। उबलेया जहानियाँ राणा शासनविरुद्ध थी थी राजनीतिक गतिविधि न्ह्याकूगु द्वपंनय् विसं १९९७ माघ १५ गते थुगु थासय् श्रेष्ठ व चन्दयात मृत्युदण्ड ब्यूगु खः। येँ महानगरपालिकाया उपमेयर सुनिता डंगोलं सहिदपिंसं क्यनादीगु निष्ठा व त्यागया आदर्श अनुकरणीय जूगुलिं सकस्यां नालाकायेमाःगु धयादिल।

येँ महानगरपालिका–१५ या वडाध्यक्ष ईश्वरमान डंगोलं देशय् प्रजातान्त्रिक पद्धति विकास यायेत सहिदया त्याग न्हूगु पुस्ताया निंतिं हःपाः जूगु धयादिसें जनतायात सुखी व समृद्ध दयेकेफःसा जक सहिदया म्हगस पूवनी धयादिल। येँ महानगरपालिका–१६ या वडाध्यक्ष रोजिना श्रेष्ठं देशय् जनताया अधिकारयात पलिस्था यानाः देय्यात लोकतान्त्रिक शासन प्रणालीपाखें न्ह्याकायंकेफःसा सहिदया आत्मायात शान्ति दइ धयादिल।

उगु ज्याझ्वलय् महानगरपालिकाया कर्मचारी, स्थानीयवासी, समाजसेवी, शिक्षाविद्लगायतं अमर सहिदपिप्रति श्रद्धाञ्जली देछागु खः। दँय्दसं माघ १० निसें १६ गते तक सहिद सप्ताह न्यायेका वयाच्वंगु दु।

चन्द्रागिरि नगरपालिकां नागरिकताया अनलाइन सिफारिस न्ह्याकूगु दु।स्वनिगलय् न्हापांगुखुसिइ नगरपालिकापाखें वडा नं १३ बलम्बुं थुगु सेवा न्ह्याकूगु खः। थुकिया निंतिं गृह मन्त्रालय, जिल्ला प्रशासन ज्याकू येँया समन्वय व सहकार्यय् नगरपालिकां कार्यपालिकाया दुजः व १५ गू हे वडाया सचिव तय्त माःगु तालिम ब्यूगु खः।

नगर प्रमुख घनश्याम गिरी, प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हेमराज अर्यालं चन्द्रागिरि–१२ बलम्बुइ च्वनीम्ह अनुज महर्जन व टिसा श्रेष्ठयात अनलाइन सिफारिस बियाः सोमबाः थुगु सेवा न्ह्याकूगु खः। गृह मन्त्रालयया कथं पुस मसान्त तक २८ जिल्लाया निद्वः वडां अनलाइन सिफारिस न्ह्याकेधुंकूगु दु। मन्त्रालयपाखें नागरिकता कायेगु प्रक्रियायात अःपुकेगु निंतिं विसं २०८० निसें नवलपरासीया गैंडाकोटंं थुगु सेवा न्ह्याकूगु खःसा थ्व ज्या फुक्कं हे पालिकाय् न्ह्याइ धाःगु दु।

चन्द्रागिरि नगरपालिकां फुक्क हे वडाय् थ्वहे वाः निसें नागरिकताया अनलाइन सिफारिस सेवा न्ह्याकेगु धाःगु दु । नगरपालिकां बियाच्वंगु सेवायात अनलाइनपाखें बिइगु नीतिकथं आः नक्सापास, राजस्व संकलन व पञ्जीकरण सेवा अनलाइनपाखें जुयाच्वंगु दु।ज्याझ्वलय् नगरप्रमुख गिरीं नगरपालिकां थःगु सेवायात प्रविधिमैत्री दयेका यंकेगु नीति नाला काःगु धयादिसें विद्युतीय हस्ताक्षर (डिजिटल सिग्नेचर) याकनं छ्यलाबुलाय् हयेगु जुइ धकाः नं धयादिल।

प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत अर्यालं नागरिकताया अनलाइन सिफारिस जुइगु जुयाः नां, जात, थाय्बाय् लिसें मेमेगु माःगु खँत अशुद्ध जुइगु समस्या फयांफतले मजुइगु व सेवाग्राहीं झन्झट मजुइकं सेवा कायेखनीगु धयादिसें नगरपालिकाया मेमेगु सेवायात नं अनलाइनपाखें बिइगु पाखे वनेगु धयादिल।

नगर उपप्रमुख वसन्ती श्रेष्ठं प्रविधिमैत्री सेवाया निंतिं सेवाग्राही नं प्रविधिमैत्री जुइफयेमाः धयादिल।येँया सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी मुक्तिराम रिजालं स्वनिगः दुने न्हापांगु खुसिइ चन्द्रागिरि नगरपालिकापाखें नागरिकताया अनलाइन सिफारिस सेवा न्ह्याकूगुलिं नगरपालिकायात सुभाय् देछानादिसें थ्व सेवा येँया फुक्क हे पालिकाय् छ्यलाबुलाय् वइगु धयादिल।

गृह मन्त्रालयया कम्प्युटर इञ्जिनियर दिवस कार्कींया कथं नागरिकताया अनलाइन सिफारिस सेवां नागरिकता कायेत अःपुइ धयादिल। थौंकन्हय् वंशज, वैवाहिक, अङ्गीकृत व गैरआवासीय नागरिकताया निंतिं अनलाइन सिफारिस काये फइगु व्यवस्था दु । 

स्वास्थ्य नापं जनसङ्ख्या मन्त्रालय, स्वास्थ्य आपत्कालीन व विपद् व्यवस्थापन एकाइं विपद् व स्वास्थ्य आपत्कालीन अवस्थाय् चिकित्सकीय सेवायात चुस्त यानातयेत अस्पताल व स्वास्थ्यकःमि तय्गु क्षमता अभिवृद्धि यायेगुलिइ उच्च प्राथमिकता ब्यूगु दु।

स्वास्थ्य आपत्कालीन व विपद् व्यवस्थापनया झ्वलय् स्वास्थ्य सेवाय् गथे यानाः एकरुपता हयेगु धइगु तातुनाः न्ह्याकूगु उगु तालिम सुदूरपश्चिम, कर्णाली व लुम्बिनी प्रदेशया ४४ गू स्याटेलाइट व २५ गू हब अस्पतालय् ज्या यानाच्वंपिं स्वास्थ्यकःमितय्त बिइधुंकूगु दु। थ्व हे वाय् गण्डकी व बागमती प्रदेशया १८ गू अस्पतालय् ज्या यानाच्वंपिं स्वास्थ्यकःमि तय्त तालिम पूवंकेगु आज्जु मन्त्रालयं तयातःगु दु।

विसं २०७२ वैशाख १२ गतेया विनाशकारी भूकम्प, कोभिड–१९ महामारी नापं २०८० साल कात्तिक १७ गते जाजरकोटय् भुखाय् ब्वःबलय् नेपाःया स्वास्थ्य प्रणालीं ब्यूगु सेवा च्वछायेबहजू धकाः धाःगु दु। थ्व स्येनेज्या हलिंया निंतिं हे स्येनेज्या जूगुलिं विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनं मेमेथाय् नं छ्यलाबुलाय् हयाच्वंगु खः। मन्त्रालयं द्रुत प्रतिकार्य टोली व आपत्कालीन चिकित्सकीय पुचः परिचालन सम्बन्धी निर्देशिका, २०७९ पिथने धुंकूगु दु।

थ्व हे निर्देशिका कथं मन्त्रालयं अस्पतालयात हब व स्याटेलाइटय् ब्वथला तकं याये धुंकूगु दु। नेपाःया छुं नं थासय् स्वास्थ्य आपत्कालीन अवस्था व विपद् जूसा इलय् हे ल्वय् म्हसीका, रोकथाम व उपचार यानाः ल्वय् व मृत्युदरयात म्ह्वः यायेत तालिम कयातःपिं चिकित्सक व स्वास्थ्यकःमि परिचालन यायेत ग्वाहालि याइपिं द्रुत प्रतिकार्य टोली नापं आपत्कालीन चिकित्सकीय पुचलं ज्या याइगु मन्त्रालयया प्रवक्ता डा प्रकाश बुढाथोकीं धयादिल।

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनया आर्थिक नापं प्राविधिक ग्वाहालिइ मन्त्रालयं उगु तालिम न्ह्याकाच्वंगु खः । विपद् व स्वास्थ्य आपत्कालीन अवस्थाय् अस्पतालय् ज्या यानाच्वंपिं जनशक्तितय्गु परिचालन, जिम्मेवारी, अस्पतालया सेवायात गथे चुस्त दयेकेगु धइगु तातुनाः ग्वसाःग्वःगु तालिमयात उच्च प्राथमिकता बिया धकाः वय्कलं धयादिल।

थ्व हे झ्वलय् सशस्त्र प्रहरी बल अस्पताल, नेपाल प्रहरी अस्पताल, ट्रमा सेन्टर, हेटौँडा अस्पताल, गोरखा अस्पताल व जिपी कोइराला श्वासप्रश्वास अस्पतालय् ज्या यानाच्वंपिं स्वास्थ्यकःमितय्गु निंतिं ग्वसाः ग्वःगु तालिम सोमबाः क्वचाःगु दु। तालिमय् डा नवीन फुयाँल, डा विज्ञान प्रजापति, डा मनिसा सेन, डा अमित सिंह, डा गौरव देवकोटा व डा सविता पौडेलं सहजीकरण यानादीगु खः।

तालिम समापनया झ्वलय् आपत्कालीन व विपद् व्यस्थापन एकाइ प्रमुख डा बुढाथोकीं जनस्वास्थ्य आपत्कालया व्यवस्थापन यायेत विषयगत समितिपाखें निर्देशिका पिथनेत सहमति बिइधुंकूगु खँ नं कनादिल।

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीया इनापय् सङ्घीय संसदया वइगु हिउँदे अधिवेशनय् सत्ता पक्षयो तयारी व सरकारया ज्या प्रभावकारिता लगायत विषय सहलह यायेत प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारय् थौ सत्तापक्षीय राजनीतिक दलया बैठक च्वंगु दु।

बैठकय् प्रधानमन्त्री नाप नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले)या अध्यक्ष केपी शर्मा ओली, नेपाली कांग्रेसया सभापति नाप पूर्वप्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा, एमालेया उपाध्यक्ष नापं उपप्रधानमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेल, कांग्रेसया उपसभापति पूर्णबहादुर खड्का, लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टी नेपालया अध्यक्ष महन्थ ठाकुर, नागरिक उन्मुक्ति पार्टीया अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठ, जनमत पार्टीया अध्यक्ष डा. चन्द्रकान्त (सिके) राउत, जनता समाजवादी पार्टी नेपालया नेता राजकिशोर यादव नाप संसदीय दलया प्रमुख सचेत तयेगु ब्बति दुगु खः।

थ्व हे माघ १८ गतेनिसें न्ह्याइगु सङ्घीय संसद्या चिकुला अधिवेशनया ज्याया धलः तयार जूगु दु। सभामुख देवराज घिमिरेया अध्यक्षताय् थौं सिंहदरबारय् च्वंगु प्रमुख राजनीतिक दलया प्रमुख सचेतक व सचेतक लिसेया मुँज्या जुइगु धलः दयेकूगु खः। मुँज्यालिपा सञ्चारकःमिलिसे खँ ल्हानादिसें सत्तारूढ दल नेकपा (एमाले) या मुख्य सचेतक महेश बर्तौलां संसदया चिकुला अधिवेशन अन्तर्गत ज्याया धलः दयेकूगु धकाः धयादिल।

वय्कःया कथं संसदया न्हापांगु दिं दकसिबे न्ह्यःने प्रधानमन्त्री व दलया शीर्ष नेतातय्सं संबोधन याइगु ज्याया धलः दयेकूगु दु। व हे दिं सरकारं हःगु थी थी अध्यादेश संसदय् पेस याइ। “संसदया न्हापांगु न्हुया मुँज्याय् प्रधानमन्त्रीं संबोधन याइ। अनंलिपा विपक्षी दलया नेतालिसें दक्व राजनीतिक दलया शीर्ष नेतातय्सं संबोधन याइगु न्हापांगु ज्याया धलः दयेकूगु खः”, मुख्य सचेतक बर्तौलां कनादिल।

माघय् संसदया मुँज्याया ज्याया धलः तयार जूगु नापं व हे कथं न्ह्यावनेगु सहमति जूगु नेपाली कांग्रेसया प्रमुख सचेतक श्यामकुमार घिमिरें धयादिल। वया लिपाया मुँज्याय् संसदय् पेश जूगु अध्यादेश निर्णय यायेत न्ह्यब्वइ। थौंया मुँज्यां तयार याःगु ज्याया धलःयात मङ्गलबाः च्वनीगु कार्यव्यवस्था परामर्श समितिया मुँज्यां अनुमोदन याइ।

मुख्य सचेतक बर्तौलां आः जुइगु अधिवेशनयात प्रभावकारी जुइकेत महत्त्वपूर्ण विधेयक नापं अत्थें जुयाच्वंगु कानुन पारित यायेगु कथं सत्तारूढ व प्रमुख प्रतिपक्षी दलदथुइ समझदारी जूगु खँ नं कनादिल। वय्कलं संसदया प्रभावकारिता अप्वयेकाः रचनात्मक व क्रियाशील दयेकाः वनेगु प्रतिबद्धता यानादिल। मुँज्याय् नेकपा (माओवादी केन्द्र)या प्रमुख सचेतक हितराज पाण्डे व राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)या सचेतक निशा डाँगीं नं ब्वति कयादीगु खः।