येँ महानगरपालिका कार्यसम्पादन मूल्यांकन जिल्लायकय् दकलय् कमजोर खनेदुगु दु।

राष्ट्रिय प्राकृतिक स्रोत तथा वित्त आयोगं याःगु कार्यसम्पादन मूल्यांकनय् महानगरपालिकां ५४.३ ल्याः जक हःगु दु। १७ गु थीथी सूचकय् आयोगं याःगु मूल्यांकनय् १०० ल्याखय् महानगरं मुस्किलं बच्छि जक ल्याः हःगु खः।

अथेहे, येँ जिल्लाया झीगु नगरय् किपू नगरपालिका ६३.४, शंखरापुरं ६८.१, चन्द्रागिरी ६७.१, टोखा ५८.६, तारकेश्वरं ७१.३, नागार्जुनं ७०.६, बूढानीलकण्ठं ६०.८, दक्षिणकालीं ५४.७, कागेश्वरी मनोहरा ६२.८, गोकर्णेश्वर नगरपालिकां ६४.४ ल्याः हःगु दु। आयोगं दँय् दँसं ल्याइगु प्रदेश व स्थानीय सरकारया कार्यसम्पादन मूल्यांकनया लिच्वः सार्वजनिक याःगु खः।

परराष्ट्रमन्त्री डा आरजु राणा देउवा ओमानया विदेशमन्त्री सायद बद्र बिन हमाद बिन हमूद अल बुसैदीया ब्वनाय् ओमान भ्रमणया निंतिं झायादीगु दु।

छवाः तक जुइगु भ्रमणया निंतिं प्यम्ह दुजःया नेपाःया प्रतिनिधिमण्डलया नेतृत्व यानादिसें वय्कः थौं सुथय् अन झायादीगु मन्त्रालयं धाःगु खः। भ्रमणया झ्वलय् मन्त्री डा राणां ‘समुद्री साझेदारीया न्हूगु क्षितिजपाखेया यात्रा’ धइगु नारा ज्वनाः ओमानया राजधानी मस्कटय् ग्वसाः ग्वयेत्यंगु ‘च्याक्वःगु हिन्द महासागर सम्मेलन’य् ब्वति कयादी।

भ्रमणया झ्वलय् मन्त्री डा राणां ‘विश्वया दक्षिणी भेगया सः थकायेगु’ शीर्षकय् सम्मेलनया पूवंगु सत्रयात संबोधन याइगु मन्त्रालयया प्रवक्ता कृष्णप्रसाद ढकालं धयादिल। नापं वय्कलं ओमानया विदेशमन्त्री, ऊर्जा नापं खनिजमन्त्री व ओमानया मेमेपिं सम्बन्धित मन्त्रीतलिसे नापलायेगु ज्याझ्वः नं दु।

थुकिया अतिरिक्त थवंथः ग्वाहालिया ख्यलय् छुंछुं समझदारी पौलय् ल्हाःचिं तयेगु ज्याझ्वः नं दु। परराष्ट्र मन्त्री डा राणां खाडी ग्वाहालि परिषद् (जिसिसी) देसय् दुपिं नेपाःया राजदूत व नियोग प्रमुखतलिसे भर्चुअल मुँज्या नं यानादी। थ्वलिसें मस्कटय् च्वनाच्वंपिं नेपाःया समुदायतय्त संबोधन याइगु ज्याझ्वः दूगु नं मन्त्रालयं धाःगु दु।

थौं ‘भ्यालेन्टाइन डे’, अथे धयाःगु प्रणय दिवस । नेपाःलिसें हलिन्यंकं छम्हेस्यां मेम्हनाप मतिना कालबिल यानाः थ्व दिवस न्यायेका वयाच्वंगु दु। दँय् दसं १४ फेब्रुअरीया न्हि थुगु दिवस न्यायेकेगु याइ।

विशेष यानाः थौं या न्हि पाल्पाया ऐतिहासिक लिसें पर्यटकीय स्थल रानीमहलय् म्वःम्वः मतिनामित वनी। कालीगण्डकी खुसिया सिथय् दयेकातःगु रानीमहलयात मतिनाया चिं कथं कायेगु यानाः नं अन मतिनामित वनेगु याः।

उगु ईया जनरल खड्गशम्शेरं थः लानी ‘तेजकुमारी’ या लुमन्तिइ थन महल दयेकूगु खः। थन दँय् दसं प्रणय दिवसया न्हि मतिनामित वयाः मतिना प्वंकेगु याइ।स्थानीयया कथं थौंया न्हि कुन्हु द्वलंद्वः ल्याय्म्ह ल्यासेत थन वइ। न्हापा न्हापा मनूत रानीमहल चाःह्युवयेया निंतिं वयेगु याइगु खःसां आः वयाः युवापुस्ताया म्वःम्वः उपस्थिति जुयावयाच्वंगु स्थानीय दीपक पाण्डें धयादिल।

थन पाल्पा, रूपन्देही, स्याङ्जा, नवलपरासी, कपिलवस्तु, गुल्मीया लागापाखें मनूत वयेगु यानाच्वंगु पाण्डेया धापू दु। कालीगण्डकीया सिथय् दयेकातःगु रानीमहल जिल्ला सदरमुकाम तानसेनं १३ किलोमिटर उत्तर पतिइ लाः। थ्व रानीमहल विसं १९५० य् शिलान्यास यानाः १९५४ य् दयेकेसिधेकूगु खः।

त्रिभुवन विश्वविद्यालय ९त्रिवि० परीक्षा नियन्त्रण ज्याकुथि ९पनिका० नं ज्याकुथिपाखें बिइगु फुक्कं दसिपौया फाराम आः ‘अनलाइन’ पाखें काये फइगु व्यवस्था यायेत्यंगु दु। ट्रान्सक्रिप्टलिसेंया फुक्कं दसिपौया निंतिं छेँ नं हे फाराम जायेकेगु व्यवस्था यानाःगु धकाः परीक्षा नियन्त्रक पुष्पराज जोशीं धयादिल।

वइगु चैतनिसें छुं नं दसिपौया निंतिं ज्याकुथि वयेम्वायेक अनलाइन फाराम जायेकेगु व्यवस्था यानाःगु धकाः वय्कलं कनादिल। त्रिवि पनिकां थ्व स्वया न्ह्यः नं ट्रान्सक्रिप्टया निंतिं अनलाइन फारामया व्यवस्था याःगु जुसां ताःलाये मपूmगु खः। “अनलाइन फारामया निंतिं न्हूगु सर्भर दयेकाः सफ्टवयेर स्वायेत्यनाःगु दु, आः निवाः लिपा निसें थ्व ज्या न्ह्याइ। व धुंकाः न्ह्याथासं नं अनलाइनपाखें सेवा काये फइ”, परीक्षा नियन्त्रक जोशीं धयादिल।

थ्व व्यवस्था जुइ धुंका ट्रान्सक्रिप्ट, पुनर्योग, चारित्रिक दसिपौलिसेंया ज्यात अनलाइनपाखें हे जुइ। जोशीं अनलाइन फाराम जायेकूपिं विद्यार्थीया दसिपौ पनिकाया क्षेत्रीय ज्याकुथि तकं छ्वयेफइगु धयादिल। “आः ब्वनामितय्सं फुक्कं दसिपौया फाराम जायेकेगु निसें दसिपौ कायेगु तकंया ज्याया निंतिं येँय् वये मालिमखु”, वय्कलं धयादिल, “अनलाइनपाखें फाराम वयेधुंका ब्वनामितय्त सतीगु क्षेत्रीय ज्याकुथिइ हे दसिपौ छ्वयेगु जुइ।

”पनिकां थ्व स्वया न्ह्यः स्वापू दूगु क्याम्पसपाखें मार्कसिट प्रिन्ट यायेगु व्यवस्था यायेधुंकूगु दु। वंगु भदौनिसें फुक्कं क्षेत्रीय ज्याकुथिपाखें उत्तरपुस्तिका जाँचे यायेगु ज्या नापं न्ह्याये धुंकूगु दु। आः बुलुहँु क्षेत्रीय ज्याकुथिपाखें हे दसिपौ प्रिन्ट यानाः ब्वनामितय्त बिइगु व्यवस्था यायेत्यनाःगु धकाः पनिकां धाःगु दु।

उद्योग, वाणिज्य नापं आपूर्ति मन्त्री दामोदर भण्डारीं सरकार सुचं प्रविधिया ख्यःयात लगानीया प्रमुख गन्तव्य कथं विकास यायेगु जूगु धयादीगु दु।

नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले) विज्ञान नापं प्रविधि विभागं थौं थन ग्वसाः ग्वःगु ‘नेपाःया निंतिं सुचं प्रविधिइ आधारित उद्यमशीलता ः आर्थिक समृद्धिया न्हूगु लँपु’ बिषयया अन्तरक्रियाय् वय्कलं सरकार सुचं प्रविधिया माध्यमं मुलुकय् सुशासन दयेकातयेगु विषयकय् न्ह्याःगु धयादिल।

सन् २०२६ य् तक नेपाल विकासशील देय्या धलखं स्तरोन्नति जुइगु न्ह्यथनादिसें वय्कलं उकिया निंतिं नं सुचं प्रविधिइ लगानी अप्वयेकेत आवश्यक जूगु धयादिल। वय्कलं कम्पनी स्थापना नं अटोमेसन (स्वचालित)या माध्यमं सञ्चालन यायेगु कथं प्रक्रिया न्ह्याकूगु धयादिल।

“थौं छेँय् च्वनाः कम्पनी दर्ता यायेगु ज्या न्ह्याकेधुंकागु दु। ज्याकुथि दर्ता जुइसातकिं हे उद्योग नं स्वतः दर्ता यायेफइगु व्यवस्था यानागु दु”, वय्कलं धयादिल। उद्योगमन्त्री भण्डारीं सरकारं सेवा प्रवाहया ख्यलय् सुशासनया अनूभूति बियाच्वंगु धयादिल। वय्कलं धू, प्रदुषण उत्सर्जन याइगु उद्योगतय्त सुचं प्रविधिया छ्यलाबुला याकेमाःगुलिइ बः बियादिल। वय्कलं पुँजी व प्रविधियात विशेष महत्व जुइकथं न्ह्यथंगु धयादिसें प्रविधियात नालाः काये मफुत धाःसा थौंया विकास सम्भव जुइमखु धकाः धयादिल।

मन्त्री भण्डारीं आःया उद्योग व उद्यमशीलतायात सुचं प्रविधिया माध्यमं न्ह्यःने यंकेगु निंतिं नीति हयेत तकं तयारी जुयाच्वंगु धयादिल। वय्कलं मन्त्रालयअन्तर्गतया कानूनयात सुधार यानाः लगानी, प्रविधि व उद्योग स्थापना यायेत बः ब्यूगु धापू तयादिल । वय्कलं करय् सहुलियत बिइफःसा सुचं प्रविधिया विकास अझ अप्वइगु नं धयादिल।

कम्प्युटर एसोसिएसन अफ नेपाल (क्यान)या नायः सुनैना पाण्डें सुचं प्रविधिलिसे सम्बन्धित कानूनय् खनेदूगु समस्यायात सरकारं सहजीकरण यायेमाःगु धयादिल।