राष्ट्रिय गौरवया आयोजनाया कथं सिद्धबाबा सुरुङमार्गय् ‘इन्भर्ट’ निर्माणया ज्या क्वचाःगु दु। मू टनेलया मुकंं द्वःछि व च्यय्गुगु मिटरय् इन्भर्ट दयेकेगु ज्या सिधगु सुरुङमार्ग आयोजना ज्याकुथिया इञ्जिनियर सविता ज्ञवालीं धयादिल।

वय्कलं धयादिल, “इन्भर्ट निर्माणया ज्या बुधबाःनिसें सिधःगु दु। ‘लाइनिङ’या ज्या न्ह्याना च्वंगु दु। आः तक लाइनिङया ज्या च्यासः व स्विप्यंगू मिटर सिधःगु दु।” सिद्धार्थ राजमार्गअन्तर्गत पाल्पाया तिनाउ गाउँपालिका–३,दोभान लागाय् निर्माणाधीन सुरुङमार्गया आःतक मुक्कं भौतिक प्रगति ५६.३ प्रतिशत थ्यंगु दु।

अथे हे, वित्तीय प्रगति ५०.२४ प्रतिशत जूगु आयोजनां धाःगु दु। सुरुङमार्गया ‘ब्रेक थ्रु’ जुइ धुंकाः ज्यां गति काःगु दु । सिद्धार्थ राजमार्ग अन्तर्गत बुटवल–तानसेन सतक ब्वःया च्वयागु सिद्धबाबा देगःनिसें द्वःछि व १२६ मिटर सुरुङमार्ग २०७९ सालनिसें निर्माण न्ह्याःगु खः। आयोजना अन्तर्गत मू सुरुङया ‘ब्रेक थ्रु’ जुइ धुंकूगु दु।

सुरुङमार्ग न्यादँय् अथे धइगु २०८३ तकया सिधयेकेगु यानाः चाइना स्टेट कन्स्ट्रक्सन इञ्जिनियरिङ कर्पाेरेसनं न्हय्गू अर्ब स्विप्यंगू क्वति नीछगू लख व पीद्वः धेबाया लागतय् न्ह्याकूगु खः। सिद्धार्थ राजमार्गया तल्लो सिद्धबाबा देगःनिसें पाल्पाया दोभान तक तसकं चलः वनीगु लागाय् लाः। सुख्खाया इलय् नं धू दूगु चलः वनीगुलिं राजमार्गया थ्व ब्वःयात सुरक्षित दयेकेत सुरुङमार्ग निर्माण याःगु खः।

थ्व ब्वः जुयाः गुल्मी, पाल्पा, अर्घाखाँची, स्याङ्जा, पोखरा, बाग्लुङ नापं म्याग्दीतक यातायातया साधन सञ्चालन जुयाच्वंगु दु। पाल्पा–सिद्धबाबा देगःनिसें द्वःछि व १२६ मिटर तःहाकःगु निर्माणाधीन सिद्धबाबा सुरुङमार्ग व नागढुङ्गा सुरुङमार्गया निंतिं सरकारं आः वइगु आर्थिक दँया निंतिं निगू अर्ब खुइगु क्वति विनियोजन याःगु दु।

सञ्चार नापं सूचना प्रविधिमन्त्री पृथ्वी सुब्बा गुरुङलिसे युएई सरकारया उमोलेट सेक्युरिटी प्रिन्टिङ प्रेसया प्रतिनिधितय्सं नापलानादीगु दु।

मन्त्रालयकय् थौं नाप लायेगु झ्वलय् सञ्चारमन्त्री गुरुङं नेपाःया सुरक्षण मुन्द्रण केन्द्रया अवस्था व भावी योजनाबारे कनादिल। वय्कलं स्वदँनिसें ज्याकुथि प्रमुखविहीन जुयाच्वंगु सुरक्षण मुद्रण केन्द्रयात थः मन्त्री जुइ धुंकाः कार्यकारी निर्देशक नियुक्ति यानाः छापा प्रक्रिया सञ्चालन यायेत्यना धकाः कनादिल।

थ्यंमथ्यं ६ अर्बया बजेट योजना दयेका केन्द्रपाखें पासपोर्ट, नागरिकतानिसें बैंक नोट तकं छापे यायेगु योजना दूगु मन्त्री गुरुङं कनादिल। थौंकन्हय् धाःसा स्मार्ट ड्राइभिङ लाइसेन्स छापे यायेगु प्रक्रियाय् जुया च्वना धकाः वय्कलं कनादिल। युएई प्रिन्टिङ प्रेसया जेनेरल म्यानेजरया पुचलं धाःसा नेपाल सरकारलिसे सहकार्य यानाः छापा मेसिनय् ग्वाहालि यायेफइ धइगु धारणा तःगु खः।

थ्व विषय मन्त्री गुरुङ सकारात्मक जूगु व ई वइवलय् सहकार्य यायेगु नं बचं बियादील।

पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीं पूर्वराष्ट्र प्रमुखया हैसियतं नेपाल सरकारं बिइगु सेवा सुविधा मध्ये सुरक्षाबाहेक मेगु छुं नं सेवा सुविधा थनिंनिसें मकायेगु घोषणा यानादीगु दु।

वय्कःया सचिवालयं गृह मन्त्रालयया सचिवयात संबोधन यानाः च्वःगु पतिइ पूर्वराष्ट्रपति भण्डारीं थनिंनिसें हे लागू जुइगु कथं सुरक्षाबाहेकया छुं नं सेवासुविधा मकायेगु निर्देशन दूगु न्ह्यथनादिल।

पूर्वराष्ट्रपति भण्डारीं थःगु कार्यकाल पूवंकाः सेवानिवृत्त जुइ धुंकाः पूर्वराष्ट्र प्रमुखया हैसियतं नेपाल सरकारं बिया वयाच्वंगु सेवासुवधा कया वया च्वनादीगु खः।

राष्ट्रिय प्रसारण ग्रीड कम्पनी लिमिटेड (आरपिजीसिएल) व न्यागू जलविद्युत् प्रवद्र्धक कम्पनी दथुइ ग्रीड कनेक्सनसम्बन्धी सम्झौता पत्रय् ल्हाःचिं तःगु दु।

ऊर्जा, जलस्रोत लिसें सिँचाइमन्त्री दीपक खड्काया मू पाहाँसुइ मंगलवाः राष्ट्रिय प्रसारण ग्रीड कम्पनी लिमिटेड व न्यागू कम्पनी दथुइ ग्रीड कनेक्सन सम्बन्धी सम्झौता पत्रय् ल्हाःचिं तःगु खः। सम्झौता पत्रय् राष्ट्रिय प्रसारण ग्रीड कम्पनीया प्रमुख कार्यकारी अधिकृत इञ्जिनियर सागर श्रेष्ठ व एससी पावर कम्पनी प्रालि, सुर्मा सरोबर हाइड्रोपावर प्रालि, माता मालिका इनर्जी मल्टिपल प्रालि, सूर्य होल्डिङ प्रालि व हिमजल हाइड्रोपावर प्रालिया प्रतिनिधिपिंसं ल्हाःचिं तःगु खः।

ऊर्जामन्त्री खड्कां सम्झौतां नेपाःया ऊर्जा ख्यःया विकासय् कयातःगु आज्जु पूवंकेत ग्वाहालि जुइगु धयादिल। “ऊर्जा ख्यःया सही प्रवद्र्धन व लगानी व्यवस्थापनया अभावं नेपाःया समृद्धिया लँपुइ तःधंगु पंगः थनाच्वंगु खः, थुजाःगु सम्झौतां जक झीत ऊर्जा ख्यलय् माःगु सुधार यायेत ग्वाहालि याइ”, वय्कलं धयादिल। ऊर्जा सचिव सुरेश आचार्य, विद्युत नियमन आयोगया अध्यक्ष डा रामप्रसाद धिताललिसें नं सरकारं सन् २०३५ तक तयातःगु ऊर्जा विकासया आज्जुयात पूवंकेत थुजाःगु सम्झौतां ग्वाहालि याइगु धयादिल।

एससी पावर कम्पनी प्रालिपाखें प्रवद्र्धन याःगु तिला–१ जलविद्युत् आयोजना (४४० मेगावाट, कालीकोट), सुर्मा सरोबर हाइड्रोपावर प्रालिपाखें प्रवद्र्धन यानाच्वंगु सेती अर्धजलाशययुक्त जलविद्युत् आयोजना (५४ मेगावाट, बझाङ), माता मालिका इनर्जी मल्टिपल प्रालिपाखें मालुमेला सेतीनदी पिकिङ हाइड्रोपावर आयोजना, ७२ मेगावाट, बझाङ), सूर्य होल्डिङ प्रालिपाखें अपर मेवा खोला ‘ए’ हाइड्रोपावर आयोजना, ३१.९२ मेगावाट, ताप्लेजुङ) व हिमजल हाइड्रोपावर प्रालिपाखें सुपर दरौदी हाइड्रोपावर प्रोजेक्ट (९.१४३ मेगावाट, गोरखा) दु।

संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय ‘विकासया नितिं वित्त’ सम्बन्धी प्यक्वःगु अन्तरराष्ट्रिय सम्मेलनया झ्वलय् स्पेनय् झायाच्वनादीम्ह प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीं थौं थी थी उच्चस्तरीय ‘साइड इभेन्ट’य् संबोधन यानादीगु दु।

प्रधानमन्त्री ओलीं स्पेन सरकारया अध्यक्ष नापं प्रधानमन्त्री पेड्रो साञ्चेजं ग्वसाः ग्वःगु विकास ग्वाहालिइ न्हूगु सोच सम्बन्धी उच्चस्तरीय सहलहय् ब्वति कयाः उगु विषयया ‘राउण्ड टेबल’य् थःगु बिचाः न्ह्यब्वयादिल। थौं हे प्रधानमन्त्री ओलीं अल्पविकसित व चिचीधंगु टापुया देय्तय्गु उच्चस्तरीय बैठकया अध्यक्षता यानाः संबोधन यानादीगु दु धाःसा ‘देय् प्रमुख नापं सरकार प्रमुखतय्गु कुतलय् त्वनेगु लः व सुचुकुचुया ख्यलय् लगानी’ सम्बन्धी उच्चस्तरीय सहलहयात संबोधन यानादिल।

विकास ग्वाहालि व विश्व साझेदारीया ऐक्यबद्धताय् न्हूगु सोचबारे नेपाःया स्पष्ट धारणा प्वंकादिसें प्रधानमन्त्री ओलीं विश्वय् सुं नं ल्यूने मलायेमा धइगु बिचाः ज्वनाः विकास ग्वाहालियात ‘च्यारिटी’ कथं जक मकास्ये गरिबी अन्त्य व नागरिकतय् क्षमतावृद्धिया नितिं छ्यलाः दिगो शान्ति व विकासया आज्जुइ थ्यंकेत मंकाः कुतः जुइ माःगु धारणा प्वंकादिल।“

अजाःगु हे कथंया चिची धंगु विकास परियोजनात सरकार व गैरसरकारी ख्यलं समानान्तर जुइक सञ्चालन यायेगु प्रवृत्ति नं खनेदयावःगु दु। अथे हे थीथी कथं छुटे जुयाच्वंगु ग्वाहालिं समतामूलक विकासं गति काइमखु”, प्रधानमन्त्री ओलीं धयादिल, “विकास साझेदारं क्वःछिनातःगु च्यानलं ग्वाहालिया नितिं न्ह्याः वयेमाः ।

थ्व खँयात सेभिया–प्रतिबद्धतां नं झीत उप्रेरित याःगु दु। झीपिं दक्व उगु लँपुपाखें न्ह्याःवने।” वय्कलं तःमिगु मुलुकं खँ जक मखु व्यवहारय् नं थःपिनिगु ग्वाहालि यायेगु प्रतिबद्धता पूवंके माःगुलिइ बः बियादिसें धात्थें हे जनताया जीवनय् अर्थपूर्ण ह्यूपाःया नितिं प्रभाव लाइगु ख्यलय् सहकार्य जुइमाः धकाः धयादिल। अल्पविकसित देशं उच्चस्तरीय बैठकया अध्यक्षता यानाः प्रधानमन्त्री ओलीं विकास साझेदारतय्त सेभिया (सेभिल्ला) प्रतिबद्धतायात पूवंक व इमानदारीपूर्वक हनेत इनाप यानादिल।