वैदिक सनातन परम्पराकथं थःगु जःखःया द्यः पुज्यायेत नेपालय् चन्द्रमास कथं माघ महिनायात विशेष महत्व बियातःगु दु।

पौष शुक्ल पुन्हिनिसें माघ शुक्ल पुन्हितक लच्छि यंकं नेपाःया थीथी शक्तिपीठया पूजा यायेगु याइ। उगु थासय् सतीदेवीया म्हब्वःत पतन जुया द्यःपिनि बाय् जूवंगु विश्वासया लिधंसाय् थुगु परम्परा न्ह्याःगु खः। थनिनिसें वैदिक सनातन धर्मावलम्बीतय्सं विधि पूवंकाः माघय् म्वः ल्हुयाः स्वस्थानी व्रत लिसें बाखं कनाः पुजा न्ह्याकेगु याइ।

अप्वः यानाः मिसापिंसं थ्व व्रत च्वनेगु याः। नेपालय् न्यायेकिगु स्वस्थानी व्रतया विषयसं विद्यावारिधि शोध यानादीम्ह अमेरिकी नागरिक जेसिका भेन्तिन बिर्केनहोल्जं थ्व परम्परा दक्षिण एसियाय् जक हे नं मेथाय् गनं देशय् मदूगु धयादी। जेसिका थौंकन्हय् अमेरिकाया इलिनोय विश्वविद्यालयलय् धर्म विषयया उपप्राध्यापकया कथं ज्या याना च्वनादीगु दु।

पौष शुक्ल पुन्हिनिसें माघ शुक्ल पुन्हितक लच्छि यंकं स्वस्थानी व्रत व माघ स्नान याइ। पौष शुक्ल चतुर्दशीया न्हि ल्हा तुतिया लुसि ध्यनाः म्वः ल्हुयाः शुद्ध वसः पुनाः थुकियात न्ह्याकी । सुथय् माघस्नान यानाः न्हिनय् महाद्यःयात पुज्याइ।

बहनी स्कन्द पुराणया केदार खण्डलिसे स्वानाच्वंगु माघ माहात्म्यया कुमार अगस्त्यमुनि दथुया खँल्हाबल्हाय् जूगु स्वस्थानी व्रत बाखँ कनेगु न्यनेगु परम्परा दु।

साहित्यिक पत्रकार संघं नेपाल प्रेस काउन्सिल नेपालया अध्यक्ष बालकृष्ण बस्नेतयात हिमडमरु उपाधिपाखे सम्मान याःगु दु।

हिमाल नाप पर्यावरण बच्चे यायेगु व जलवायु ह्यूपाःपाखे असरब  जुइगुलि सचेत यायेगु निति पत्रकारिता ख्यल योगदान यागुलि संघं बस्नेतयात हंगु खः। साहित्यकार रोचक घिमिरे, कलाकार मदनदास श्रेष्ठ, सगरमाथा आरोही तेम्बाछिरी शेर्पासहितं अध्यक्ष बस्नेतयात दोसल्ला, स्वामा नाप हनापौ लःल्हागु खः।

सम्मानित बस्नेतं हिमाल व पर्यावरण जोगे याये फत धाःसा जक पृथ्वी ल्यना च्वनिइ धका पत्रकारिता पाखे केन्द्रित जुइमाः धका धयादीगु खः। सगरमाथा आरोही तेम्बाछिरी शेर्पांं हिमाली क्षेत्रय् बस्नेतं अध्ययन व रुचि दुगु उल्लेख यानादीसे थः न नापं ज्या यानागु अनुभव न्यकादीगु खः।

संघया अध्यक्ष राधेश्याम लेकाली, कलाकार श्रेष्ठ, साहित्यकारपि घिमिरे, प्रमोद प्रधान, श्रीओम श्रेष्ठ, ठाकुर बेल्वासे, नरेन्द्र श्रेष्ठ, विमल भौकाजीपिन्स न साहित्य व पत्रकारितापाखे पर्यावरण बचे यायेमाःगुलि बः बियादीगु खः।

नेवाः परम्परा कथं इहि मयापिं सच्छि व स्वीच्याम्ह कन्या कुमारी मस्तय्गु पुजा क्वचाःगु दु ।

कामपाया १२ वडा ह्यूमतय् ह्यूमत मिसा पुचःया ग्वसालय् जूगु स्वक्वःगु कन्या कुमारी पुजाय् वज्रयान पुजा विधि कथं १३८ म्ह मिसा मचातय्त पूजा याःगु खः । बसन्तपुरय् बिराजमान राजकीय कुमारीयात पूजा यानाः कन्यापुजा न्ह्याकूगु खः।

उगु पुजाय् त्वाःया च्याम्ह थकालीपिनिगु उपस्थिति दूगु खः । येँ महानगरया उपमेयर सुनिता डंगोल मूपाहाँ कथं झायादीगु उगु पुजाय् साँखु नगरपालिकाया उपमेयर समिता श्रेष्ठ, कामपा १२ वडाया अध्यक्ष बालकृष्ण महर्जन, ज्यापु महागुथि, यँे महानगर समितिया अध्यक्ष पञ्च नारायण व ज्यापु संस्कृति विकास कोषया नायः मंगल महर्जनपिन्सं नं पुजा यानादीगु खः।

पुजाय् ब्वति काःपिं कन्या मस्तय् थःथितिपिन्सं नं दक्षिण नापं मिसा मचातय्त माःगु हलंज्वलं लःल्हाःगु खः । नायः मचननी महर्जनं ह्यूमत मिसा पुचलं जीवित कुमारी संस्कृतिया संरक्षण व विकास यायेगु कुतःया झ्वलय् स्वक्वःगु खुसिइ कन्याकुमारी पुजाया ग्वसाः ग्वयागु जानकारी बियादीगु खः।

वय्कलं स्वक्वःतक देय्या थीथी थासय् बिराजमान जीवित कुमारी पुजा, पूर्व कुमारी पुजा यायेधुनागु व कन्या मस्तय्गु पुजा लिपा येँया क्बहाल, मूबहाल, चाबहिल, पनौतिइ कुमारी जुयादीपिं पुलांपिं कुमारीतय्गु लगत मुना सम्मान व पूजा यायेगु जानकारी नं बियादीगु दु।

स्वसः व न्यय्दँ न्ह्यः अथे धयाःगु नेपाल संवत् ७८७ सिबें न्ह्यःनिसें दँय् दसं माघ १ गते न्यायेकाः वयाच्वंगु महादान ‘सम्यक दान पर्व’य् थुगुसिइ निद्वः भिक्षुया तय्त महादान याइगु जूगु दु।

शनिबाः सम्यक महादान व्यवस्थापन ग्वाहालि समितिपाखें ग्वसाः ग्वःगु पत्रकार सम्मेलनय् समितिया नायः गणेश बज्राचार्यं ख्वप नगरपालिका–१य् च्वंगु जयकीर्ति महाविहार (थथुबही) लागाया भुइख्यलय् जुइगु बौद्ध परम्पराकथंया सम्यक महादान पर्वय् भिक्षुतय्त महादान यायेगु तयारी जुयाच्वंगु धयादिल।

न्याम्ह दीपंकर बुद्धया झ्वाता तय्त स्थानीय थथुबहीइ विराजमान याकाः बुद्ध ज्ञान कयातःपिं शाक्य व बज्राचार्यया सकल भिक्षुपिंत प्रसाद, जाकिलिसें थीथी परिकार दान बिइगु व न्याम्ह दीपंकरयात चाःहिका पूजानापं बियाः हनिगु धकाः वय्कलं धयादिल। ख्वप लाय्कू नापं लाःगु लोकंह्वाःगु चतुब्र्रह्म महाविहारया संघ दुजः जयरत्न बज्राचार्यं नेपाल संवत् ७८७ स थः मदुम्ह अबू जयदेव बज्राचार्यया नामं दीपंकर बुद्धलिसेंया विहारया संघ दुजःतयेत ब्वनाः सम्यक भोजन दान यानाः थुगु पर्व नीस्वंगु धकाः शिलापत्रय् न्ह्यथना तःगु वय्कलं धयादिल।

उगु इलय् जयकीर्ति महाविहार तसकं जीर्ण अवस्थाय् थ्यंगुलिं जयरत्न बज्राचार्यपाखें हे नेपाल संवत् ७९४य् उगु विहारया जिर्णाेद्धार यानाः वहे दँय् जुजु जयजितामित्र मल्ल नापं न्ह्यःनेतयाः सम्यक महादान तःजिक न्यायेकूगु इतिहासय् न्ह्यथनातःगु दु। सम्यक दानय् परम्परागत कथं पलिस्था जूगु बौद्ध विहारय् दीक्षित जुयाच्वंपिं गृहस्थ बौद्ध भिक्षुपिं शाक्य व बज्राचार्यपिंत भोजन, अन्न व दक्षिणा बिइगु चलन दूगु समितिया सल्लाहकार सप्तचन्द्र बज्राचार्यं धयादिल। थुगुसिइ सम्यक दान पर्व न्यायेकेगु पाः सप्तचन्द्र बज्राचार्यलिसेंया छेँजःया जूगुलिं जयकीर्ति महाविहारय् छवाः न्ह्यःनिसें हे बाय्च्वना पर्वया निंतिं माःगु विशेष कथंया पुरी, लड्डुलिसें मेमेगु ज्वलंया व्यवस्थापनय् व्यस्त जुयाच्वनाःगु समितिया राजुमन बज्राचार्यं धयादिल।

थुगुसिइ पर्व स्वःवइपिं नापं सम्यक दान काइपिं बौद्ध धर्मावलम्बीपिं न्हापान्हापा सिबें अप्वः दइगु अनुमान यानाः व हे कथंया तयारी जुयाच्वंगु वय्कलं धयादिल । सम्यक महादानया झ्वलय् जयकीर्ति महाविहार (थथुबही) लागाया भुइख्यलय् चतुब्र्रह्म महाविहार संघया कूल द्यः हेबज्र नैरात्मायात दकसिबे न्हापां भोजन बिइगु परम्परा दु।

व धुंकाः कथहं मू दीपंकर, बाहाःछेँ दीपंकर, झौरबही दीपंकर, थथुबही दीपंकर व क्वथुबही दीपकंकरयात भोजन छाइगु याइ। अथे हे झ्वःलाकं तयातइपिं प्यम्ह सम्यक द्यः (सुवर्ण दीपंकरया झ्वाता), सुवर्ण चैत्य, स्थविर आजु, मू गुर्जू, गुर्जूपिं व झ्वःलाक्क च्वनाच्वंपिं सलंसः बज्राचार्य, बुद्धाचार्य व शाक्य छेँजःया दुजःपिंत सम्यक दान बिइगु परम्परा दु।

महाअभियान न्ह्याःगु खुसःगू वाःलिपा स्थानीय सरकारया हे न्ह्यपलाखय् सुचुकुचु यायेगु ज्याय् अभियानकःमित न्ह्यज्याःगु दु ।

येँ महानगरपालिका–८ या नेतृत्वय् जूगु सुचुकुचु अभियान पशुपति लागाय् केन्द्रित जूगु दु। पशुपति लागाया थीथी थासय् याःगु सुचुकुचुं न्हय्गु मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन जूगु अभियानकःमि किशोरसिंह शाहीं धयादिगु दु।

सुचुकुचुया झ्वलय् मुंकूगु फोहर येँ महानगरपालिका वातावरण विभागपाखें व्यवस्थापन याःगु खः। सुचुकुचु अभियानय् पुलांम्ह मुख्यसचिव लिसें सुचुकुचु अभियानकःमि लीलामणि पौड्याल, अधिकार सम्पन्न बागमती सभ्यता एकीकृत विकास समितिया आयोजना प्रमुख नारायण भण्डारी, येँ महानगरपालिका–८ या वडाध्यक्ष आशामान संगत, वडा नं ११ या वडाध्यक्ष हीरालाल तण्डुकारलिसेंया जनप्रतिनिधि व अभियानकःमितय्सं ब्वतिकाःगु खः।

विसं २०७० जेठ ५ गतेनिसें न्ह्याःगु सुचुकुचु अभियान शनिबाः पतिकं सुथय् निघौं बागमती सिथय् ह्याका वयाच्वंगु दु। वंगु बुधबाः येँ महानगरपालि–११ य् बागमती सिथय् लाःगु येँ महानगरपालिकाया झिगू वडाया वडाध्यक्षपिन्सं ब्वतिकाःगु मुँज्यापाखें सुचुकुचुया जिम्मा वडां हे कायेगु सहमति जूगु खः।